SunnudagsMogginn - 07.02.2010, Qupperneq 21

’
En ég held að það ætti að vera hægt að læra af mis-
tökunum og næsti áratugur verði þá áratugur tæki-
færanna. Þá verði auðmýktin meiri, meira raunsæi
og eitt, sem ég legg sérstaka áherslu á, að við losum okkur
við smákóngakerfi sveitarstjórnanna.
7. febrúar 2010 21
Hjálmar segir að það hafi verið mjög erfitt
að fara í hlutverk frambjóðandans og
hann hafi alls ekki áttað sig á því í upphafi
hvað það þýddi að heyja kosningabaráttu.
„Ég hélt einhvern veginn að það væri
nóg að skrifa tvær, þrjár greinar í blöðin
og halda kannski einhvers staðar erindi
og meira þyrfti ekki sem er kannski fárán-
legt af reyndum fjölmiðlamanni. En ég
gerði mér fljótlega grein fyrir því að þetta
dygði ekki. Við vorum svo heppin að fá
litla skrifstofu á þriðju hæð ofarlega á
Laugaveginum. Við komumst að þeirri
niðurstöðu að margir þekktu ef til vill í
mér röddina en vissu ekki hvernig ég liti
út. Því létum við gera stórt plakat af mér
og það var sett á rúðu í götuhæð. Þetta
var á fimmtudagskvöldi, 7. janúar. Mér
fannst dálítið erfitt að sjá þessa mynd af
mér sem frambjóðanda, óvanur þessum
stellingum. Morguninn eftir kom ég þarna
tiltölulega snemma og þá var búið að
mála á mig feitt, kolbikasvart Hitlers-
skegg og niður yfir varirnar láku einhverjir
geðveikistaumar. Ég neita ekki að ég fékk
sjokk þegar ég sá þetta en sé mest eftir
að hafa farið á taugum þurrkað skeggið af
í stað þess að hlaupa heim og ná í mynda-
vél. Þannig að ég er einn til frásagnar. En
einhvern veginn fannst mér óbærilegt að
margir Reykvíkingar myndu ganga þarna
fram hjá og sjá mig með Hitlersskegg en
skil ósköp vel þá sem gerðu þetta. Þeir
hafa hugsað með sér að þarna væri ein-
hver gaur að fara fram í pólitík, örugglega
ömurlegur spilltur pólitíkus, málum á
hann Hitlersskegg. Þetta er líka ágæt
áminning, kannski er einhver Hitler í okk-
ur, sérstaklega okkur sem förum í stjórn-
mál. Ég var svo heppinn að myndin var
prentuð á plast þannig ég náði þessu af
með tusku en eftir þetta var alltaf rispa á
andlitinu á mér, þannig að ég fékk strax á
mig rispur, fyrsta daginn nánast. En ég
lærði eitt og það er að maður á ekki að
vera allt of viðkvæmur fyrir sjálfum sér.“
Hjálmar segir að sér hafi þótt undarlegt
í fyrstu að hringja í ókunnugt fólk og biðja
það um að kjósa sig, en hann hafi áttað
sig á að í raun væri ekkert væri eðlilegra.
Sér hafi verið bent á að fleiri þyrftu að
taka þátt í að hringja í fólk og til hans hafi
komið sjálfboðaliðar, sem hann þekkti
ekki neitt. „Það er sérkennilegt að sitja í
herbergi og þar er fólk að hringja í síma og
segja hvað þú sért æðislegur,“ segir
hann. „Það tók mig smá tíma að komast
yfir þetta og fara ekki á taugum heldur
hugsa þannig að maður sé til brúks, en
ekki postulínsstytta uppi í hillu.“
Hitlersskegg og rispa á glansmynd
var sem sagt blind samkeppni og örugg-
lega ægilega gaman fyrir þá sem stóðu í
henni en við sitjum uppi með algjört
gjaldþrot og mikla sóun.“
Maður er berskjaldaður í prófkjöri
Hjálmar lýsir prófkjörsbaráttunni, hvern-
ig umfangið jókst smám saman og hversu
erfitt var að halda kostnaðinum í böndum.
Hins vegar hafi verið gott að Samfylkingin
skyldi setja 500 þúsund króna þak á
kostnað við prófkjörsbaráttuna.
„En maður er líka ótrúlega berskjald-
aður í prófkjöri. Ég var þarna einn og
óboðinn. Ég kom utan að, var ekki beðinn
um að koma í þeirra raðir heldur bankaði
upp á og sagðist hafa ástríðufullan áhuga á
borgarmálum.“
Hjálmar segir að sér hafi verið tekið vel.
„Sumir hvöttu mig eindregið og sögðu að
ég væri góður liðsauki fyrir Samfylk-
inguna en aðrir að þetta væri lokað próf-
kjör og tiltöluleg ánægja væri í Samfylk-
ingunni með þá sem fyrir væru og ég ætti
því litla möguleika.“ Hjálmar kveðst hafa
gætt sín á því í prófkjörinu að bera sig ekki
saman við aðra frambjóðendur og sömu-
leiðis forðast að mynda bandalög.
„Einnig var spurning eftir hvaða sæti ég
ætti að sækjast,“ segir hann. „Einhver
sagði við mig að ég ætti að bjóða mig fram í
fyrsta til fjórða sæti og það fannst mér
rosalega sniðugt. En þá sagði fólk, sem
hugsar strategískt, að með þessu væri ég
að ögra öllum fjórum og fengi alla á móti
mér. Þá myndi fólk segja að hann Hjálmar
væri hættulegur og rétt að setja hann í
fimmta til sjöunda sæti. Þá ákvað ég að
sækjast eftir þriðja sætinu. Ég hef ekki
tekið þátt í flokksstarfi og ekki einu sinni
verið öruggur kjósandi flokksins en ég hef
skýrt erindi. Ég hafði engan áhuga á að
fara þá leið að byrja á að sækjast eftir sjö-
unda sæti og færa mig síðan ofar eftir fjög-
ur ár og finnst ég ekki hafa tíma til þess. Ég
ákvað því að bjóða mig fram í öruggt sæti,
en ég hef ekki heldur áhuga á að vera ein-
hver sólóisti, þannig að ég gaf skýrt til
kynna að ég hefði áhuga á að vera í forust-
unni en ætlaði mér ekki að verða skip-
stjórinn. Með því var ég að segja að ég bæri
virðingu fyrir þeim, sem fyrir væru, en
hefði metnað til að vera í brúnni. Eftir á að
hyggja reyndist þetta rétt ákvörðun og út-
koman varð miklu betri en sumir raun-
sæismenn þorðu að vona.“
Hjálmar talar um að hann vilji ekki vera
sólóisti og setur um leið fram skýra sýn á
sína pólitík. Stjórnmál eru hins vegar
jafnvægislist og þar kemur að gera þarf
málamiðlanir, sem þarf að lifa með.
„Þegar ég tala um að ég vilji ekki vera
sólóisti geri ég það í þeim skilningi að vilja
ekki alltaf vera að lyfta sjálfum sér,“ segir
hann. „Á Ríkisútvarpinu segjum við að
góður dagskrárgerðarmaður upphefji
ekki sjálfan sig, hann upphefji efnið. Hann
getur engu að síður markað sér mjög
skýra rödd og ég vil virka þannig. Ég vil
ekki vera sólóisti í þessum fyrrgreinda
skilningi en ég ætla að halda minni krít-
ísku nálgun.
Verður að fara í endurskoðun
Ég segi að ætli Samfylkingin að ná ein-
hverjum árangri í borgarstjórnarkosning-
unum í vor verði hún að hafa trúverð-
ugleika. Til þess að hafa trúverðugleika
verður hún að fara í ákveðna endur-
skoðun. Samfylkingin verður til dæmis að
endurskoða hvernig hún hefur verið
styrkt peningalega, hvernig sumir fram-
bjóðendur hennar hafa fengið háa styrki
frá stórfyrirtækjum. Samfylkingin verður
að fara í gegnum það af hverju hún sem
flokkur jafnaðarmanna og félagshyggju
gerði sér ekki betur grein fyrir hvers kon-
ar hætta lá í þessu valdi sem peningamenn
og auðmenn fengu í samfélaginu. Sam-
fylkingin verður að vera trúverðug, ann-
ars á hún engan séns og ég vil meðal ann-
ars virka í þessa átt. Að því leyti ætla ég
mér ekki að falla inn í hópinn, ég er ekki
kominn til að verða þægilegur félagi. Ég
vona líka að kosningabaráttan í vor verði
ekki í þessum pólitísku skotgröfum. Borg-
armálapólitíkin þarf ekki að vera það. Í
þeim efnum má benda á hvernig Gísli
Marteinn Baldursson hefur þróast sem
borgarfulltrúi. Ég er mjög hrifinn af hans
grænu áherslum og er mjög hissa á sjálf-
stæðismönnum að setja hann ekki ofar í
prófkjörinu. Mér fannst fyrirlestrarnir
sem hann hélt frábærir. Nákvæmlega
svona á frambjóðandi að vera, halda inni-
haldsríka fyrirlestra um sína sýn og þá veit
kjósandinn fyrir hvað hann stendur.
Frambjóðendur eiga ekki að vera kafbátar.
Á sínum tíma tók Gísli Marteinn þátt í
þessari þráhyggju Sjálfstæðisflokksins um
það að mikilvægasta framkvæmdin á
Reykjavíkursvæðinu væri að byggja
þriggja hæða mislæg gatnamót við
Kringlumýrarbraut og Miklubraut, sem er
algerlega galin hugmynd. Hún er óheyri-
lega dýr og hún eykur umferðarvandann í
stað þess að minnka hann. En nú hefur
hann horfið frá því og ég vil ekki vera sá
pólitíkus, sem segir: Gísli Marteinn sagði
þetta 27. ágúst 2007 en nú segir hann ekki
sama hlutinn og þess vegna er hann
ómarktækur. Mér finnst þetta fínt og ég á
eflaust eftir að skipta um skoðun á ein-
hverjum tilteknum málum sjálfur. Stjórn-
málamaður verður að kunna að hlusta og
læra. En þetta er ekki í anda pólitískrar
umræðuhefðar á Íslandi. Þess vegna er ég
líka feginn að fá Bjarna Karlsson í fimmta
sætið því að ég held að hann geti hjálpað
okkur að hefja umræðuna upp.
Ég held að Íslendingar séu leiðir á þessu
flokkspólitíska karpi, ég varð var við það,
hundleiðir, og fólk sem hringdi fyrir mig
sagði að ég hefði notið þess mjög að til-
heyra því ekki því að það væri svo algengt
að fólk segði að það væri sami rassinn
undir þeim öllum. Samfylkingin og aðrir
flokkar líka verða að komast upp úr þess-
um skotgröfum og temja sér dýpri um-
ræðu.“
Horft yfir Reykjavík. Tónlistarhúsið er í forgrunni og þar fyrir aftan reitirnir þar sem rísa áttu glæsimannvirki, en eru nú „grátt flæmi“.
Morgunblaðið/RAX