Morgunblaðið - 05.02.2010, Blaðsíða 14

Hvernig hefur samvinnu Úkra-
ínu við AGS verið háttað?
Úkraínskir stjórnmálamenn hafa
verið tregir til að uppfylla skilyrði
sjóðsins um niðurskurð. Sjóður-
inn brást við með því að heimila
meiri fjárlagahalla en gert var ráð
fyrir í upphafi. Það svigrúm var
nýtt til hins ýtrasta og er sjóður-
inn sagður líta svo á að hallinn
hafi síðan keyrt um þverbak.
Hvað með framhaldið í sam-
vinnu stjórnvalda og sjóðsins?
Eins og fram hefur komið í
Morgunblaðinu búast sérfræð-
ingar greiningarfyrirtækisins RGE
við að sendinefnd AGS komi til
Úkraínu að kosningum loknum.
Hefur samvinnunni verið slegið
á frest vegna innanlandsmála?
Já. Áætluninni, sem hljóðar upp á
16,4 milljarða dala, var slegið á
frest í haust í kjölfar samþykktar
þingsins um að hækka laun og
önnur félagsleg útgjöld. Janúkó-
vítsj barðist gegn því að kröfur
sjóðsins kæmu niður á þeim sem
höllustum fæti standa.
S&S
Eftir Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
ÁTAKALÍNURNAR eru ekki jafn
skýrar í úkraínskum stjórnmálum í
aðdraganda annarrar umferðar for-
setakosninganna á sunnudag og fyr-
ir sex árum þegar Júlía Tímósénkó
forsætisráðherra vildi treysta bönd-
in til vesturs í „appelsínugulu bylt-
ingunni“ sem svo var nefnd.
Staða Úkraínu hefur enda breyst.
Efnahagur landsins hvílir mjög á
iðnframleiðslu og hefur mikill sam-
dráttur í eftirspurn og verðbólga
komið hart niður á almenningi og
gert stjórnina háðari Rússum.
Umskipti hafa einnig orðið á póli-
tískri stöðu Tímósénkó. Þannig hef-
ur stuðningur við hana hrapað úr
47% vorið 2005 niður í 14% í október,
þegar hann mældist hvað minnstur.
Ljóminn af appelsínugulu bylting-
unni virðist farinn af ráðherranum.
Snýr til baka úr gröfinni
Á sama tíma hefur staða Viktors
Janúkóvítsj, mótframbjóðanda
Tímósénkó, styrkst til muna eftir
miklar óvinsældir í kjölfar þess að
sigur hans í forsetakosningunum
2004 var úrskurðaður ógildur.
Og eins og Washington Post bend-
ir á virðast skrautleg mismæli Janú-
kóvitsj ekki ætla að setja strik í
reikninginn en honum varð það með-
al annars á á kosningafundi fyrir
skömmu að lýsa fylgismenn sína
„besta þjóðarmorðið í landinu“ þeg-
ar hann vildi hafa lýst þeim sem
„bestu genalauginni í Úkraínu“, með
vísan til úrvalserfðamengis þeirra.
Líkt og á Íslandi fléttast afstaðan
til samvinnu við Alþjóðagjaldeyris-
sjóðinn inn í stjórnmálaumræðuna
og hefur Viktor Jústsénkó, sigur-
vegari kosninganna fyrir sex árum,
beitt áhrifum sínum sem yfirmaður
úkraínska seðlabankans til að skrúfa
Horfa til austurs og
vesturs í kosningunum
 Úkraína er mun háðari Rússlandi en í appelsínugulu bylt-
ingunni 2004  Jústsénkó beitir AGS í kosningabaráttunni
Reuters
Í minnihluta? Ungliðar á bandi
Tímósénkó horfa til vesturs.
fyrir framlög sjóðsins til stjórnar
Tímósénkó, fullur beiskju eftir að
hafa hlotið aðeins 5,45% atkvæða í
fyrri umferð kosninganna í janúar.
Til samanburðar hlaut Tímósénkó
25,05% og Janúkóvítsj 35,32%.
Þrír aðrir frambjóðendur fengu
13,05%, 6,96% og 5,45% atkvæða og
hefur Tímósénkó reynt að laða
stuðningsmenn þeirra til sín.
Hún á erfitt verk fyrir höndum því
nýleg könnun fyrirtækisins KIIS
bendir til að 55% ætli að kjósa Janú-
kóvítsj en um 40% Tímósénkó.
Hefndarhugur forsetans
Forsetinn hefur þar með nýtt síð-
ustu daga sína í embætti til að gera
stjórninni lífið leitt, enda á hún nú
erfitt með að fjármagna ríkisrekst-
urinn og kaup á rússnesku gasi, eins
og rakið er á vef Daily Telegraph.
Þá hefur sú ákvörðun Jústsénkós
að breyta kosningalögum á þann veg
að fulltrúar allra frambjóðenda þurfi
ekki að vera viðstaddir á kjörstað
mælst illa fyrir hjá Tímósénkó sem
telur hana ýta undir svindl.
Hin breytta staða veldur því að
stuðningsmenn byltingarinnar eiga
nú erfitt með að gera upp við sig
hvort þeir eigi að styðja Tímósénkó.
Ljóst er að það er á brattann að
sækja fyrir forsætisráðherrann og
telja stjórnmálaskýrendur Tímó-
sénkó verða að höfða til þess hóps til
að eygja sigur á sunnudaginn.
Með því að sitja heima gætu
fylgismenn hennar fært Janúkóvítsj
sigurinn en hvernig sem fer er talið
öruggt að Úkraína hallist nær Rúss-
um á næstum árum.
NATO og ESB-aðild á ís?
Þannig er talið næsta víst að
Úkraínustjórn muni ekki leggja
sömu áherslu á aðild að Atlantshafs-
bandalaginu (NATO) og Tímósénkó
hefur gert á undanförnum árum,
þótt bæði séu þau Janúkóvítsj talin
hliðholl samningi um verslun og
vegabréfaáritanir við Evrópusam-
bandið, sem aftur er talinn skref í átt
til aðildarumsóknar síðar meir.
Heimild: NASA
2mÞvermál
*á sporbaug
Farmur
Cupola/Tranquility Node 3
Áhöfn
Stjórnandi: George Zamka
Flugmaður: Terry Virts
S1: Kay Hire
S2: Steve Robinson
S3: Nicholas Patrick
S4: Bob Behnken
S = Sérfræðingur
Geimferjan Endeavour flytur á sunnudag rannsóknarstofu til alþjóðlegu
geimstöðvarinnar (ISS). Stofan er þakin stórum gluggum sem bjóða upp á einstakt
útsýni til jarðarinnar. Með ferð Endeavour hófst lokakaflinn í sögu ferjanna því NASA
hyggst leysa þær af hólmi með öðrum ferjum. Þannig eru aðeins fimm ferðir til
geimstöðvarinnar á dagskránni og er síðasta flugið ráðgert í september.
Þvermál þakglugga er 80 cm
eða það mesta í sögu geimferða.
Sex útsýnis-
gluggar úr
kísilgleri.
Gluggalokar verja
gluggana fyrir örlitlum
ögnum á fleygiferð.
Hæð: 1,5m
Þyngd:
1.880 kg*
Kúpulaga
Útsýnisstöð.
360˚
sjónarhorn
Búkur steyptur
úr áli án
samskeyta og
málmsuðu.
Endeavour
Fyrsta flugið: 7. maí, 1992
Flugferðir: 23 | Hringir í
kringum sporbaug: 4.212
Flugdagar: 266
Tími: 12 dagar og 18 stundir
Geimgöngur: 3
Áætluð lending: 19. febrúar
LEIÐANGURINN
FJÖLDI FLUGFERÐA
Tranquility
STAÐSETNING Í ISS
Þegar burðarfarið
hefur verið fest við
geimstöðina er stöðin
flutt frá enda hennar á
hliðarnar þannig að
hún snúi að jörðu.
7m
4,5m
Burðarfarið
Tranquility.
Þyngd: 18.143 kg*
LEIÐANGUR TIL GEIMSTÖÐVARINNAR
Flutningsfarið Node 3 er
það síðasta sem ESA
smíðaði fyrir ISS.
Sívalningslaga skrokkur
með keilulaga búnaði á
báðum endum.
STEFNT er að því að Endeavour
taki á loft frá Canaveral-höfða á
Flórída þegar klukkan er 39 mínútur
gengin í fimm aðfaranótt sunnudags.
Leiðangurinn, sem skammstafað-
ur er STS-130, er kallaður „Her-
bergi með útsýni“ í kynningarbæk-
lingi Geimvísindastofnunar Banda-
ríkjanna (NASA), í orðaleik þar sem
vísað er til tilraunastöðvarinnar sem
áföst verður burðarfarinu (sjá kort).
Til stendur að áhöfn Endeavour
fari í þrjár geimgöngur til að koma
„herberginu“ fyrir á réttum stað á
burðarfarinu en mikið verður notast
við vélarma við verkið.
Um klukkustund áður en Endea-
vour leggur að alþjóðlegu geimstöð-
inni (ISS) mun hún staðnæmast um
180 metra fyrir ofan stöðina.
Síðan mun ferjan hægt og sígandi
nálgast stöðina á meðan tveir geim-
faranna taka myndir af hitaskildi
þessa stærsta mannvirkis sem mað-
urinn hefur sett saman í geimnum.
Rússneskar flaugar taka við
Með ferð Endeavour styttist í lok
merks kafla í sögu NASA sem stefn-
ir á að leggja geimferjum sínum í
haust og notast við rússneskar So-
yuz-geimferjur þar til nýjar ferjur
hafa leyst þær af hólmi.
Endeavour er ein af þremur
„geimskutlum“ (e. Space Shuttle)
NASA sem eru nothæfar en hinar
eru Discovery og Atlantis.
Endeavour kom í stað Challenger
sem brann upp í gufuhvolfinu 73 sek-
úndum eftir flugtak í janúar 1986 og
heitir eftir HMS Endeavour, skipi
landkönnuðarins James Cook.
Þegar síðustu ferðinni lýkur í
haust hafa geimskutlurnar farið í
134 ferðir og komið ófáum gervi-
hnöttum á braut um jörðu, tæpum
þremur áratugum eftir að tilrauna-
flug hófust árið 1981.
Gömul tækni enn
í lykilhlutverki
Geimferjurnar hafa þjónað í áratugi
Við ISS Úr einni ferða Endeavour.
14 FréttirERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. FEBRÚAR 2010
ÞEIR bíða tveir við innganginn miðasalinn og félagi hans í farandbíóinu í
Pusegaon, lítilli borg í ríkinu Maharashtra í vesturhluta Indlands.
Á meðan klukkustundalöngum Bollywood-myndum er varpað á léreftið
fylgjast tvímenningarnir með því að enginn svindli sér inn.
Þeir þurfa að halda vöku sinni því þúsundir bænda streyma til borg-
arinnar ár hvert til að sækja trúarhátíð og kjósa ófáir að gleyma amstrinu
yfir fimm klukkustunda löngum sápuóperum með söngleikjaívafi upp á
indverska vísu. Líklega dreymir þá um kjör kvikmyndastjarnanna.
Reuters
DRAUMAR Á TJALDI