SunnudagsMogginn - 05.12.2010, Side 38

38 5. desember 2010
S
óttvarnir eru í eðli sínu alþjóð-
legar og snar þáttur í starfi Har-
aldar Briem og starfsfólks hans
hjá Landlæknisembættinu eru
því samskiptin við sambærilegar stofn-
anir sem sinna sóttvörnum úti í heimi,
hvort sem er á vettvangi Alþjóðaheil-
brigðisstofnunarinnar (WHO), Sótt-
varnastofnunar Evrópusambandsins
(ESB) eða norræns samstarfs um heil-
brigðisviðbúnað.
Sóttvarnalæknir starfar eftir sótt-
varnalögum frá 1997 sem er löggjöf um
það hvernig vakta skal og bregðast við
farsóttum. Lögin hafa þróast nokkuð síð-
an og árið 2007 var ákveðið að víkka gild-
issvið þeirra, þannig að þau taka ekki
bara til smitefna, sýkla og þessháttar
heldur eiturefna almennt og geislavirkra
efna og heilsufarslegra áhrifa þeirra.
„Þetta stafar af því,“ útskýrir Haraldur,
„að WHO hefur verið að endurskoða svo-
kallaða alþjóðaheilbrigðisreglugerð. Það
er regluverk þjóðanna sem segir til um
hvernig bregðast eigi við heilsufarsógn
sem snertir þjóðir heims og landa á milli.
Þetta regluverk á rætur að rekja til
nítjándu aldar þegar Heilbrigðisráð Evr-
ópuþjóða var sett á laggirnar í Konst-
antínópel til aða fylgjast með aust-
urlenskum farsóttum, einkum kóleru.
Reglugerðin var síðast endurskoðuð árið
2005 og tókum við Íslendingar virkan
þátt í þeirri vinnu.“
Bar að tilkynna eldgosið
Þjóðum sem eiga aðild að WHO ber að til-
kynna þegar eitthvað óvænt kemur upp
sem ógnað getur heilsu manna á al-
þjóðavísu en það er lögbundið hlutverk
sóttvarnalæknis. „Þegar Eyjafjallajökull
byrjaði að gjósa síðastliðið vor tilkynnti
ég um gosið og öskufallið á vettvangi
WHO og raunar Sóttvarnarstofnunar
Evrópusambandsins (ESB) líka. Í kjölfarið
var komið á fót sérfræðingahópum sem
fóru að velta fyrir sér hvaða áhrif ösku-
fallið gæti haft á heilsu manna og hversu
víðtæk áhrifin gætu orðið. Nýttist ráð-
gjöfin vel og er þetta gott dæmi um gagn-
semi svona samstarfs.“
Sóttvarnastofnun ESB hefur það hlut-
verk að vakta og samræma skráningu á
smitsjúkdómum og vinna Íslendingar ná-
ið með henni líka. Upplýsingaflæðið er í
báðar áttir og segir Haraldur þetta sam-
starf ganga vel. „Við vinnum heilmikið
fyrir þessa stofnun og öfugt,“ segir hann
og bætir við að sóttvarnalæknir starfi
einnig með framkvæmdastjórn ESB fyrir
hönd heilbrigðisráðuneytisins, nánar til-
tekið heilbrigðisöryggisnefnd á hennar
vegum. „Frá 1998 hef ég setið marga
fundi hjá Evrópusambandinu og tekið
þátt í að búa til ýmsar reglugerðir. Hvað
þetta varðar höfum við starfað þarna eins
og aðildarríki þótt við séum á evrópska
efnahagssvæðinu (EES) og ég velti fyrir
Pöddur þekkja engin landamæri, segir Haraldur
Briem sóttvarnalæknir. Gildir þá einu þótt Ísland
sé ekki í alfaraleið. Fyrir vikið starfar sótt-
varnalæknir í alþjóðlegu umhverfi og á mikið
undir traustu flæði upplýsinga milli landa.
Texti: Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is Ljósmynd: Kristinn Ingvarsson kring@mbl.is
Haraldur Briem sóttvarnalæknir
segir hina alþjóðlegu samvinnu
geta verið tímafreka fyrir fámennt
embætti. Utanstefnur séu tíðar og
stífar. Á móti komi að Íslendingar
fái heilmiklar upplýsingar að utan
sem nýtist okkur vel.
Þegar Eyjafjallajökull byrjaði að gjósa síðastliðið vor tilkynnti Haraldur um gosið og ösku-
fallið á vettvangi WHO og Sóttvarnarstofnunar ESB og í kjölfarið var komið á fót sérfræð-
ingahópum sem fóru að velta fyrir sér hvaða áhrif öskufallið gæti haft á heilsu manna og
hversu víðtæk áhrifin gætu orðið.
Morgunblaðið/Ómar
Pöddur þekkja
engin landamæri!