SunnudagsMogginn - 17.07.2011, Blaðsíða 20

20 17. júlí 2011
Þ
að var sem köld vatnsgusa fram-
an í bresku þjóðina í byrjun síð-
ustu viku þegar upplýst var að
spæjari á vegum sunnudags-
blaðsins News of the World hefði brotist
inn í talhólf í síma unglingsstúlku sem
myrt var árið 2002, og með því spillt fyrir
rannsókn málsins.
Bretar eru ýmsu vanir þegar fjölmiðlar
eru annars vegar. „Gula pressan“ er mjög
vinsæl þar í landi; blöðin sem hnýsast
mest í einkalíf fræga fólksins, upplýsa um
hvaðeina sem hneykslanlegt þykir og taka
oft hressilega á málum. Þjóðina hefur satt
að segja þyrst í slíkt. Það hefur að mestu
verið látið óátalið þótt fjallað sé um
ákveðna hópa fólks á nánast hvaða hátt
sem er; kóngafólk, leikara, tónlistarmenn,
íþróttakempur og stjórnmálamenn svo
dæmi séu nefnd, jafnvel þótt grunsemdir
hafi oft vaknað um að frétta sé aflað með
vafasömum hætti.
En þarna var korn sem fyllti mælinn.
Upplýst var að ekki einungis hefði um-
ræddur spæjari hlerað talhólf stúlkunnar
eftir að hún hvarf, heldur eytt þaðan út
skilaboðum svo fleiri kæmust fyrir. Lög-
regla taldi því að stúlkan væri hugsanlega
á lífi. Fjölskyldu hennar var gefin von.
Fjölmiðaveldi Ruperts Murdoch er hið
næsta stærsta í veröldinni á eftir Disney.
Þessi áttræði Ástrali, sem varð bandarísk-
ur ríkisborgari árið 1985 og á fjölda miðla
um allan heim, hefur lengi verið umdeild-
ur en náð að sigla milli skers og báru;
fjöldanum sinnir hann með því að gefa út
slúðurblöðin en eignaðist líka virt blöð
eins og The Times og The Wall Street Jo-
urnal. Stjórnmálamenn hafa jafnan þótt
tipla varlega í kringum Murdoch, sakir
þess hve fjölmiðlar hans eru áhrifamiklir.
The Sun studdi á sínum Margret Thatcher
forsætisráðherra Breta dyggilega, og síðan
eftirmann hennar, John Major, þegar hann
sigraði mjög óvænt í þingkosningunum
1992. Í næstu þrennum kosningum tóku
blöð Murdochs annað hvort ekki afstöðu
eða studdu Tony Blair og Verkamanna-
flokkinn. Raunar er stundum talið nær
óhugsandi að flokkur kæmist til valda í
Bretlandi öðru vísi en fjölmiðlar Murdochs
lýsti yfir opinberum stuðningi við við-
komandi.
Með fyrstu frétt um innbrot í talhólf
ungu stúlkunnar, sem The Guardian birti
á mánudegi í fyrri viku, fór af stað snjó-
bolti sem enginn veit hve stór verður á
endanum. Víst er að margir hafa hnoðað í
huganum í gegnum árin og hugsað fjöl-
miðlabaróninum Murdochs og miðlum
hans þegjandi þörfina en enginn hefur
þorað að hjóla í hann. Nú gafst hins vegar
tækifæri og margir hafa notað sér það;
snjókastið hófst af fullum krafti. Hver
stjórnmálamaðurinn á fætur öðrum kom
fram og gagnrýndi fyrirtæki Murdochs
harðlega.
Útgefandinn gamalkunni brást skjótt
við: Ákvað að hætta útgáfu News of the
World, sem hafði komið út óslitið í 168 ár
og Murdoch átt síðan 1969. Hafi Murdoch
talið að það myndi lægja öldurnar reyndist
það misskilningur. Gagnrýnisraddirnar
hækkuðu ef eitthvað var, ekki síst vegna
þess að fram komu grunsemdir um að
News of the World væri fráleitt eina dag-
blaðið í eigu News Corp sem hefði óhreint
mjöl í pokahorninu.
Meðal annars hélt Gordon Brown, fyrr-
verandi forsætisráðherra Verkamanna-
flokksins, langa þrumuræðu í breska
þinginu í vikunni þar sem hann sakaði
starfsmenn The Sun um að hafa beitt
„viðbjóðslegum“ aðferðum til þess að
komast yfir upplýsingar um veikindi ungs
sonar Brown hjónanna en hann lést vegna
veikindanna. Þá sakaði Brown The Sunday
Times um að hafa brotist inn á banka-
reikninga sína. Rupert Murdoch hefur
neitað ásökunum Browns og segist m.a.
munu svara þeim þegar feðgarnir koma
fyrir breska þingnefnd á þriðjudaginn.
Þeir hugðust í fyrstu ekki mæta fyrir
nefndina; sögðust ekki eiga heimangengt
Gordon Brown, fyrrverandi forsætis-
ráðherra, í bresku þinginu í vikunni.
Lögreglumenn við innganginn að skrifstofubyggingu News International, útgáfufélag Murdochs í Wapping hverfinu
í austurhluta Lundúna, daginn sem News of the World kom út í síðasta skipti, á sunnudaginn var.
Mælirinn
troðfullur
Rupert Murdoch hefur lengi haft gríðarleg völd í
Bretlandi. Hann hefur verið álitinn ósnert-
anlegur en nú þykja dagblöð hans hafa farið yfir
strikið. Bresku þjóðinni ofbýður.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is