SunnudagsMogginn - 17.07.2011, Side 35

17. júlí 2011 35
S
tundum getur maður orðið svo ringlaður af reynslu að einmitt vegna
hennar er maður síst til þess fallinn að gefa ráð. Ég var yfirmaður NATO-
TV í Afganistan um tíma og einn fréttamaðurinn okkar hafði lent í
harkalegum bardaga. Við létum tvo myndatökumenn fylgja herdeild-
inni, því bjuggumst við látum og þeir lentu í miklu kúlnaregni. Hinn mynda-
tökumaðurinn, sem var vinur okkar, fékk kúlu í höndina og var frá í nokkra
mánuði.
Staða okkar var reyndar áhugaverð hvað það varðar að ég dauðöfundaði þá og
þeir mig. Mér fannst stórkostlegt að þeir væru í stöðu til að fá að geta þvælst um
samfélagið og talað við bændur og búðareigendur, hitt allt það fólk sem þá lang-
aði til að hitta og kynnast þjóðinni. Á meðan ég var fastur í einhverri yf-
irmannastöðu og hitti aðeins yfirstéttina sem var sérkennileg blanda af vestræn-
um Afgönum og heittrúar öfgamönnum. Persónulega held ég að það sé það versta
sem geti hent blaðamann að fá stöðuhækkun. Ég gæti ekki óskað mér verri örlög.
En það var galli á þeirra starfi að þeir lentu reglulega í bardögum, sem kom aldrei
fyrir mig í Afganistan þótt það hefði gerst í Írak.
En ég kveikti engan veginn á því að hann væri í sjokki yfir atburðunum. Í við-
tali þar sem ég stóð yfir honum strax á eftir spurði hann um allt eins og hann
hefði aldrei snert myndavél áður. Spurði mig um rammann, spurði mig um hæð-
ina, sjónarhornið og það vantaði eiginlega bara upp á að hann spyrði mig um hvar
on og off takkinn væri á vélinni. Hann var sá í liðinu sem var viðkvæmastur fyrir
því þegar stjörnublaðamennirnir frá stóru fjölmiðlunum gerðu lítið úr starfi hans
því hann ynni fyrir NATO. Væri ekki alvörublaðamaður. Hann hafði mikinn
metnað, langaði til að ná langt sem blaðamaður. Ég var aðeins betri í ráðlegg-
ingum þá, því ég sagði honum að nota bara þennan tíma til að búa til sem mest af
tengslum og ef hann langaði yfir á einhvern annan fjölmiðil seinna gæti hann gert
það, tengslin og traustið sem hann hefði búið til myndi ekki hverfa við það. Þegar
hann væri síðan farinn að skúbba til hægri og vinstri gæti hann hlegið að hinum.
En þarna fór hann að tala um hvað þetta hefði verið hrikalegt með allar þessar
kúlur fljúgandi um og þegar þær hefðu hitt James og hann dottið niður þá hefði
hann fengið áfall. Ég svaraði kaldranalega að já, þessar kúlur væru ekki fram-
leiddar til að klappa fólki. Hann talaði um þá Afgana sem féllu og einn sem sæti
eftir í huga hans, með brennt augað þar sem kúlan hafði komið inn í kúpuna og
ég sagði að já, dáið fólk væri alltaf sjokkerandi fyrst, svo vendist það. Vá, maður
fyllist eiginlega óhugnaði í dag yfir svo kaldranalegum svörum og á erfitt með að
skilja að þau hafi komið frá manni sjálfum.
Hann hafði leitað til mín með öll sín vandræði fram að þessu, en ég sá hann
ekki aftur og hann hætti störfum skömmu seinna. Þessi lífshætta hafði verið hon-
um um of og í ofanálag vann hann ekki hjá merkilegri fjölmiðli en NATO TV sem
er ekki beint með útbreiðslu á við CNN. Ég held að mín svör eða óhjálplegheit hafi
lítið haft með ákvörðun hans að gera en samt sé áhugavert að hugsa til þess hvað
maður verður skrítinn í aðstæðum þar sem maður vill ekki hleypa einhverjum
hugsunum eða tilfinningum að, maður lokar á þann möguleika. Maður lokar og
læsir hluta af sjálfum sér niður í kistu og hendir henni á haf út.
Úr kúlnaregninu
í Afganistan
Átakasvæði
Börkur Gunnarsson
borkur@mbl.is
Við störf hjá NATO-TV þurfa fréttamennirnir stundum að fylgja hersveitum á vígvöllinn,
þótt þeir séu oftast að greina frá daglegu lífi Afgana og fjalla um uppbyggingu og þró-
unarvinnu NATO í landinu.
Reuters
erfiðasta ákvörðunin í ferðinni. Skynsemin
sagði: Snúið við núna strax! Efsti hlutinn er
verstur með mikilli lausamöl og brattri
grjótskriðu.
Það er betra að snúa við í tíma, en lenda í
vandræðum og þurfa að óska eftir aðstoð.
Það yrði leiðinlegur endir á spennandi fjall-
göngu. Fólk mundi telja okkur heimsk að
láta okkur detta þetta í hug og það á þessum
aldri. En við nutum þess bæði að hafa þurft
að taka ákvarðanir í gegnum lífið hvort á
sínum stað.
Á hraða snigilsins
Hins vegar kitlaði það okkur auðvitað að
komast á toppinn. Nú gerðum við nýja áætl-
un, við gíruðum okkur niður í nánast hraða
snigilsins og orkan var spöruð til hins ýtr-
asta, tímamælirinn var þurrkaður út úr
okkar minni. Við vorum skuggamegin í
fjallinu það var okkur í hag.
En þá skyndilega vorum við böðuð í sól-
skini – við vorum kominn á tindinn.
Nú sáum við ekki eftir því að hafa farið
alla leið, útsýnið!!!
Keilir sést víða að, sérstaklega af Faxa-
flóasvæðinu. Þarna á toppnum blasti við
okkur ótrúlegt útsýni allan hringinn og við
fætur okkar var blómaþúfa. Ótrúlegt á þess-
um stað í 379 metra hæð.
Þarna voru tvær gestabækur sem við
skrifuðum í og vorum mjög stolt af því.
Á leiðinni til baka var notuð sama aðferð-
in, gefa sér tíma og bara skref fyrir skref.
Maður er þreyttur á leiðinni til baka, þá er
auðvelt að reka tærnar í og fá slæma byltu.
Þótt þetta hafi heppnast hjá okkur við
bestu skilyrði, viljum við taka fram að þetta
er mjög erfið ganga fyrir alla – á hvaða aldri
sem er.