Fréttablaðið - 19.12.2011, Qupperneq 10

19. desember 2011 MÁNUDAGUR10
Verslunin Arna KoKo Stíll Belladonna Skóbúð Selfoss – Austurvegi 13–15
Eyjavík Mössubúð Skóbúð Húsavíkur Ozone – Kirkjubraut 12, Akranesi
LEÐURSKÓR
TÆKNI Um þriðjungur fólks sext-
án ára og eldra hefur sótt tón-
list, kvikmyndir eða annað höf-
undarréttarvarið efni í gegnum
netið samkvæmt svissneskri
rannsókn. Talsmaður rétthafa á
Íslandi telur hlutfallið svipað hér
á landi.
Þrátt fyrir þetta háa hlutfall
ógnar niðurhal á tónlist og kvik-
myndum ekki svissnesku menn-
ingarlífi að mati nefndar sem
svissneska þingið fékk til að
rannsaka áhrif niðurhals.
Nefndin telur ekki ástæðu til
að breyta lögum um netnotkun
til að bregðast við ólöglegu nið-
urhali. Þar getur almenningur
hlaðið niður höfundarréttarvörðu
efni til persónulegra nota, en
ólöglegt er að dreifa því frekar.
Almenningur eyðir svipuð-
um upphæðum í afþreyingu þó
niðurhal hafi aukist samkvæmt
niðurstöðum nefndarinnar. Þeir
sem spari með því að hlaða niður
tónlist eða kvikmyndum á netinu
eyði peningum í tónleikamiða eða
ferðir í kvikmyndahús.
„Við erum ósammála þessum
niðurstöðum nefndarinnar,“ segir
Snæbjörn Steingrímsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka mynd-
rétthafa á Íslandi (SMÁÍS).
Hann segir að hlutfall þeirra
sem hlaði niður ólöglega sé trú-
lega svipað hér og í Sviss, en hlut-
fallið sé mun hærra hjá ákveðn-
um hópum. Til dæmis sýni
rannsókn SMÁÍS að um 70 pró-
sent karla á aldrinum 16 til 24 ára
sækja höfundarréttarvarið efni
á netið.
Snæbjörn segir rannsóknir
sem gerðar hafi verið hér á landi
sýna að þeir sem hlaði niður efni
hefðu í nærri fimmtungi tilvika
keypt það. Tap þeirra sem fram-
leiði slíkt efni sé því verulegt.
Þrátt fyrir þetta gengur plötu-
sala og sala á tónlist í gegnum
netið vel hér á landi. Nýlega bár-
ust fréttir af því að sala á geisla-
plötum sé um 29 prósentum meiri
en í fyrra. Sala á tónlist í gegnum
netið hefur einnig aukist.
„Það stefnir í algert metár,“
segir Engilbert Hafsteinsson,
framkvæmdastjóri vefsins Tón-
list.is. Hann segir að sala hjá
vefversluninni hafi aukist um 30
prósent milli ára, og þó hafi síð-
asta ár verið metár.
Mikill munur er á sölu á tón-
list eftir því hvort tónlistarmenn-
irnir eru íslenskir eða erlendir.
Engil bert segir að um 70 pró-
sent af þeirri tónlist sem keypt
sé í gegnum vefsíðuna sé íslensk.
Svo virðist sem neytendur kjósi
að kaupa íslenskt efni, en séu lík-
legri til að sækja erlent efni með
ólöglegum hætti.
Snæbjörn segir það fagnað-
arefni að Íslendingar kaupi svo
mikið af innlendu efni, en hjá því
verði ekki litið að sala á erlendri
tónlist sé í litlu samræmi við
áhuga almennings á henni. Hann
segir sláandi mun á sölutölum á
íslenskri og erlendri tónlist, og
sá munur sé svo mikill að hann
verði ekki skýrður með sölu í
gegnum erlendar vefverslanir á
borð við Amazon.
brjann@frettabladid.is
Telja ekki þörf á að herða
reglur um niðurhal af netinu
Nefnd svissneska þingsins telur enga ástæðu til að breyta reglum til að stöðva ólöglegt niðurhal. Þriðjung-
ur hleður niður ólöglega. Sala á íslenskri tónlist eykst þrátt fyrir niðurhal en sala á erlendri tónlist dalar.
NIÐURHAL Þriðjungur fólks sextán ára og eldra hefur hlaðið niður höfundar-
réttarvörðu efni í gegnum netið, og um 70 prósent karla á aldrinum 16 til 24 ára.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
SVEITARSTJÓRNIR Guðrún Pálsdótt-
ir, bæjarstjóri í Kópavogi, segir
ómögulegt að ákveða tímafrest
við fyrirspurnum bæjarfulltrúa.
Þetta kemur fram í svari bæjar-
stjórans við fyrirspurn Ármanns
Kr. Ólafssonar, bæjarfulltrúa
Sjálfstæðisflokks, sem vildi fá
því svarað hvað væri eðlilegt að
það tæki langan tíma að svara
fyrirspurnum.
„Það fer að sjálfsögðu eftir eðli
máls og hversu mikilla gagna
þarf að afla. Almenna reglan er
sú að fyrirspurnum er svarað
svo fljótt og kostur er og tími
og aðstæður leyfa,“ segir í svari
bæjarstjórans. - gar
Fyrirspurnir í Kópavogi:
Ómögulegt að
ákvarða frest
GUÐRÚN PÁLSDÓTTIR Svara eins fljótt
og aðstæður leyfa segir bæjarstjóri
Kópavogs.
DANMÖRK Allt að 80 prósent allra
starfsmanna í bakaríum Dan-
merkur vinna svart. Þetta er mat
skattstjóra í Danmörku.
Skatturinn gerði könnun í 24
bakaríum á dögunum og kann-
aði starfsfólkið þar. Í ljós kom að
91 prósent var ekki skráð sem
starfsfólk þrátt fyrir að vera við
störf. Nokkur hluti var skráður á
atvinnuleysisbætur. Starfsfólkið
hafði sumt skrautlegar skýringar
á veru sinni í bakaríunum. Einn
reyndi að flýja burt, en þegar
hann náðist, í bakarafötum og
þakinn hveiti, sagðist hann aðeins
hafa farið út úr húsi til að kaupa
dagblað og væri alls ekki bakari.
- þeb
Bakarí í Danmörku skoðuð:
Langflestir
vinna svart
RÚSSLAND, AP Khadzhimurad
Kamalov, fjölmiðlamaður sem
hafði lengi verið gagnrýninn á
stefnu og vinnubrögð stjórnvalda í
rússneska héraðinu Dagestan, var
skotinn til bana á götu úti á fimmtu-
dag.
Kamalov var nýkominn út af
skrifstofum blaðsins Chernovik
í borginni Makhachkala þegar
grímuklæddir byssumenn skutu
hann niður og komust svo undan.
Kamalov stofnaði blaðið Cherno-
vik árið 2003, en það sagði á
gagnrýninn hátt frá framferði
öryggissveita í Dagestan, sem er
nágrannahérað Tsjetsjeníu. Meðal
annars eru þær sakaðar um að
kynda undir ófriði við uppreisnar-
menn með pyntingum og aftökum
án dóms og laga.
Margir telja að morðið á Kamalov
tengist þessari umfjöllun og sagði
núverandi ritstjóri Chernovik,
Biyakai Magomedov, að tilgang-
urinn hefði verið að hræða starfs-
fólkið. Rússland hefur lengi verið
eitt hættulegasta land heims fyrir
blaðamenn þar sem árásir á þá eru
algengar og sjaldnast upplýstar. Til
dæmis er morðið á blaðakonunni
Önnu Politkovskaju, sem fjallaði
um grimmdarverk gegn borgurum
í borgarastyrjöldinni í Tsjetsjeníu,
enn óleyst fimm árum síðar. - þj
Gagnrýninn fjölmiðlamaður myrtur í rússneska héraðinu Dagestan:
Skotinn fyrir utan skrifstofur blaðsins
MYRTUR Kamalov og samstarfsfólk hans
höfðu lengi verið stjórnvöldum óþægur
ljár í þúfu. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
DÓMSMÁL Hæstiréttur hefur þyngt
dóm Héraðsdóms Reykjavíkur
yfir manni sem dæmdur var fyrir
ofsaakstur undir áhrifum vímu-
efna. Héraðsdómur hafði dæmt
manninn í níu mánaða fangelsi en
Hæstiréttur dæmdi hann í fimm-
tán mánaða fangelsi. Þá var hann
sviptur ökurétti ævilangt.
Maðurinn var fundinn sekur um
að aka án réttinda undir áhrifum
áfengis og fíkniefna á allt að 140
kílómetra hraða á höfuðborgar-
svæðinu án þess að sinna stöðvun-
armerkjum lögreglu. - jss
Hæstiréttur þyngdi dóm:
Ökuníðingur
fékk 15 mánuði
Svissneska þingið fól nefnd sem fjallaði um erlent
niðurhal að kanna möguleika á að takmarka niðurhal á
kvikmyndum, sjónvarpsþáttum, tónlist og öðru höf-
undarréttarvörðu efni. Nefndin fjallaði um þrenns konar
kerfi sem nota má til að sporna við niðurhalinu.
Í fyrsta lagi fjallaði nefndin um það kerfi sem þegar
hefur verið tekið upp í Frakklandi. Þar getur dómari
svipt einstaklinga nettengingu í allt að eitt ár verði þeir í
þrígang uppvísir að því að sækja höfundarréttarvarið efni
á netið. Nefndin hafnaði þeirri lausn á þeim forsendum
að hún samræmist ekki lögum um tjáningarfrelsi, auk
þess sem hún færi handhöfum höfundarréttar of mikil
völd.
Í öðru lagi fjallaði nefndin um möguleika á því að sía
út höfundarréttarvarið efni úr netumferð. Því hafnaði
nefndin á þeirri forsendu að leiðin ógni friðhelgi einkalífs
fólks og geti auk þess tafið netumferð.
Þriðja leiðin sem nefndin fjallaði um var að leggja
nefskatt á nettengingar gegn því að heimilt væri að hala
niður efni án takmarkana. Taldi nefndin þá leið ófæra þar
sem almenningur væri á móti nefskatti og væri vantrú-
aður á að peningarnir skiluðu sér á réttan stað. Þá myndi
heimild til að deila efni án takmarkana varla standast
alþjóðlega sáttmála sem Sviss hefur undirgengist.
Snæbjörn Steingrímsson, framkvæmdastjóri SMÁÍS,
segir þessar þrjár leiðir ekki fýsilegar að mati sam-
takanna. Þau vilji helst að lögfestur sé möguleiki á að
loka fyrir aðgang íslenskra netnotenda að síðum sem
sannarlega dreifi efni með ólöglegum hætti. Um þá leið
fjallaði svissneska nefndin ekki.
Hafnaði þremur leiðum til að takmarka ólöglegt niðurhal
UPPREISNARHUNDUR Útigangs-
hundurinn Loukanikos hefur verið
áberandi í mótmælum Aþeninga
gegn efnahagsstjórninni í Grikklandi.
NORDICPHOTOS/AFP