Fréttablaðið - 19.12.2011, Qupperneq 18

18 19. desember 2011 MÁNUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
K
annanir Markaðs- og miðlarannsókna (MMR) á því
hvaða stjórnmálaflokki fólk treysti bezt til að hafa for-
ystu í tilteknum málaflokkum gefa áhugaverðar vís-
bendingar um þróun hins pólitíska landslags, umfram
einfaldar fylgismælingar.
Fréttablaðið sagði um helgina frá einni slíkri, þeirri fjórðu sem
gerð er eftir hrun. Hún sýnir ekki miklar breytingar frá því í
fyrra, en staðfestir einmitt að sú mikla vinstribylgja sem bar
núverandi stjórnarflokka inn í
stjórnarráðið snemma árs 2009
hefur að mestu leyti fjarað út.
Þannig hefur fylgi stjórnar-
flokkanna minnkað úr 51,5% í
síðustu kosningum og mælist
nú aðeins um 31,1% samanlagt,
sem myndi skila þeim um þriðj-
ungi þingsæta. Í apríl 2009,
þegar forystumenn ríkisstjórnarinnar töluðu um hugmynda-
fræðileg þáttaskil í landinu og kenndu stefnu Sjálfstæðisflokksins
um allt sem miður hafði farið í hruninu, mældist stuðningur við
stjórnarflokkana raunar enn meiri, eða tæplega 60%.
Þá sagðist einnig meirihluti aðspurðra treysta öðrum hvorum
stjórnarflokknum bezt til að fara með alla málaflokkana þrettán
sem spurt var um. Strax í fyrra hafði þetta breytzt og myndin
er nú áfram svipuð; flestir segjast treysta Vinstri grænum til að
sinna umhverfismálum og rannsókn á bankahruninu, en í öllum
öðrum málaflokkum hefur Sjálfstæðisflokkurinn tekið forystuna.
Það er ekki sízt í efnahagsmálunum sem traust á stjórnar-
flokkunum hefur hrunið. Fleiri segjast nú treysta Sjálfstæðis-
flokknum en fylgi hans segir til um í málaflokkum tengdum
efnahagsmálum, atvinnu- og skattamálum. Athyglisvert er að ein
mesta breytingin frá því í fyrra snýr að nýtingu náttúruauðlinda.
Þar hefur þeim fækkað verulega, sem treysta VG bezt, en að
sama skapi fjölgar þeim sem leggja traust sitt á Samfylkinguna
og Sjálfstæðisflokkinn. Þetta endurspeglar afstöðu almennings
til deilna bæði innan ríkisstjórnarinnar og milli stjórnar og
stjórnar andstöðu um nýtingu fiskimiða og orkulinda og erlendar
fjárfestingar. Þar nýtur stefna VG minnkandi vinsælda.
Niðurstöður könnunar MMR staðfesta að vinstriflokkarnir
hafa gloprað úr höndum sér því mikla tækifæri sem þeir fengu
þegar þeir mynduðu fyrstu hreinræktuðu vinstristjórn Íslands-
sögunnar. Og sýna að sama skapi fram á að Sjálfstæðisflokkurinn
á aftur færi á að ná forystu í íslenzkum stjórnmálum.
Það sem könnunin nær þó ekki utan um er hinn stóri hópur sem
er kominn með ógeð á öllum gömlu stjórnmálaflokkunum og er
mjög óviss hvað hann muni kjósa. Sá hópur er stór, eins og sést á
að því að aðeins um 60% svarenda tóku afstöðu til spurninganna
í könnuninni að meðaltali. Enn er sá möguleiki fyrir hendi að
nýtt eða ný framboð, sem setja fram skýra stefnuskrá, umbylti
á ný því fremur gamalkunnuga pólitíska landslagi, sem birtist í
þessum könnunum.
- eflir einbeitingu, úthald og þrek
- vinnur gegn streitu og álagi
- talin hjálpa gegn depurð og
prófkvíða
við hlustum!
HALLDÓR
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Sigríður Ingibjörg Ingadóttir þingkona skrifar grein í Fréttablaðinu þar sem
hún spyr hversu raunsætt það sé að byggja
lífeyriskerfi á ávöxtun upp á
3,5%, sem er viðmið lágmarks
árlegrar raunávöxtunar lífeyris-
sjóða. Þetta viðmið var hugsan-
lega ekki fráleitt þegar lögin
voru sett árið 1997 því að árleg-
ur hagvöxtur hafði þá að meðal-
tali aukist síðustu 30 ár (1966 til
1995) um 3,5% og raunar 4% síð-
ustu 50 ár. Hagvöxtur hefur hins
vegar ekki verið nálægt þessum
forsendum lengi. Þetta meðal-
tal síðustu þrjá áratugi hefur
verið um 2,5% og miðað við nýj-
ustu tölur Hagstofunnar er það
meðal tal stöðugt að lækka.
Þessi þróun endurspeglast
að stórum hluta í ávöxtunar-
kröfum ríkisskuldabréfa. Þegar
lögin voru samþykkt 1997 var ávöxtunar-
krafa verðtryggðra húsbréfa (sem nú eru
íbúðabréf) í kringum 5-6% en hafði verið
töluvert hærri árin áður. Meðalvextir
íbúðabréfa eru í dag samkvæmt Lánamál-
um ríkisins aðeins um 2,5%. Svipuð þróun
hefur átt sér stað á verðtryggðum ríkis-
skuldabréfum í Bandaríkjunum, þar sem
ávöxtunarkrafan hefur síðustu ár farið úr
4% niður í jafnvel neikvæða raunávöxtun
samhliða minni hagvexti. Mögu-
leikar íslenskra lífeyrissjóða til
að ná umræddri ávöxtun eru því
takmarkaðir. Hér skipta meðal-
talstölur ávöxtunar litlu máli –
það sem mestu máli skiptir er
vænt ávöxtun í upphafi fjárfest-
ingar.
Þetta viðmið heldur líka vöxt-
um húsnæðislána óeðlilega háum.
Lækkun stýrivaxta hefur hingað
til vart haft áhrif á raunvexti
húsnæðislána í landinu. Þar sem
lífeyrissjóðum er lögum sam-
kvæmt skylt að ávaxta sitt fé með
3,5% ávöxtunarviðmiði hafa þeir
ekki rými til að aðlaga kjör lána
til sjóðsfélaga sinna í takti við
ávöxtunarkröfu íbúðabréfa, sem
hefur sögulega borið í kringum 0,5% álag.
Ef slík lán væru í takti við lækkun ávöxt-
unarkröfu íbúðabréfa væru raunvextir
húsnæðislána um 1% lægri. Afnám slíks
vaxtagólfs myndi því lækka árlega vaxta-
byrði fjölskyldu með 30 milljóna króna hús-
næðislán um 300.000 krónur, skattfrjálst.
Væntur lífeyrir og lánakjör
Fjármál
Már Wolfgang
Mixa
fjármálafræðingur
Möguleikar
íslenskra
lífeyrissjóða
til að ná
umræddri
ávöxtun eru
því takmark-
aðir.
Hvers vegna ekki fyrr?
Bjarni Benediktsson lagði fram tillögu
á þingi um að afturkalla ákæru á Geir
H. Haarde. Býsna mikilvæg tillaga sem
snýr að uppgjöri við hrunið, afturköllun
landsdóm og ákæru Alþingis. Sem sagt
ekki daglegt brauð hér á ferð. Það var
því lítið undrunarefni að Bjarni vildi
fá tillöguna á dagskrá og að hún yrði
rædd í þaula. Þess vegna vekur það
nokkra furðu að hann skuli setja
hana fram svo að segja á síð-
asta degi þingsins. Ef tillagan
var svona bráðnauðsynleg og
þurfti mikla umræðu, hví lagði
hann hana þá einfaldlega ekki
fram mun fyrr?
Helvítis höfuðborgin
Kristján L. Möller, fyrrverandi ráðherra
samgöngumála, ætlar ekki að styðja
samgönguáætlun eftirmanns síns.
Ástæðan er einföld; of mikið fé fer í
höfuðborgarsvæðið að hans mati og of
lítið í landsbyggðina. Nú væri gaman
að skoða tölur um samgöngufram-
kvæmdir síðustu ára. Án þess að
hafa lagst í ýtarlegar rannsóknir virðist
manni sem ekki halli of mikið á þann
litla blett sem er heimili helmings
þjóðarinnar. Nema síður sé.
Þumalskrúfan
Kristján er þingmaður Sam-
fylkingarinnar í
Norðaustur-
kjördæmi og hann mun ekki styðja
áætlun sem gerir ekki ráð fyrir
Norðfjarðargöngum í bráð. Það er
alvörumál að neita að styðja frumvarp
stjórnar sem hefur aðeins eins manns
meirihluta. Líklega munu æ fleiri svona
dæmi koma upp, þar sem þingmenn
nýta sér veika stöðu stjórnarinnar til að
ýta fram sínum hagsmunamálum. Þeir
munu allir sem einn neita að um kjör-
dæmapot sé að ræða, en það
er merkileg tilviljun að alltaf
virðast þingmenn tilbúnir
til að láta brjóta á málum
í eigin kjördæmi, en ekki
öðrum. Þumalskrúfan mun
herðast að ríkisstjórninni.
kolbeinn@frettabladid.is
Áhugaverðar niðurstöður í könnun MMR:
Glatað tækifæri
vinstristjórnar