Fréttablaðið - 19.12.2011, Blaðsíða 37

EKKI TREYSTA HVERJUM SEM
ER FYRIR TÖNNUNUM ÞÍNUM
TANNHVÍTTUN ÆTTI ALLTAF AÐ FRAMKVÆMA HJÁ TANNLÆKNI
Af hverju stafar litur tanna ?
Það sem ákvarðar lit tanna er annarsvegar litur tannbeins og
hinsvegar yfirborðslitur.
Dökkir drykkir, reykingar, tannsteinn og önnur óhreinindi geta
haft áhrif á yfirborðslit tanna. Silfurfyllingar gefa jafnframt
dökkan lit sem og gamlar viðgerðir (postulín og plast). Slitnar
tennur litast hraðar en óslitnar.
Sumir eru með dökkar tennur í grunninn, en þá er tannbeinið
dekkra að lit.

Hvað er til ráða?
Til að sem bestur árangur náist við tannhvíttun þarf að meta
hvert tilfelli fyrir sig. Við gætum þurft ólíka meðferð til að ná
fram bjartara brosi.
Almenn tannhreinsun þar sem yfirborð tanna og róta er
hreinsað bætir ekki einungis útlit og lýsir tennur, heldur er
hún einnig nauðsynleg til að viðhalda heilbrigði tanna og
tannvegs. Oft er þessi meðferð nóg til að viðhalda fallegum
og hvítum tönnum. Því er mikilvægt að fara reglulega til
tannlæknis í tannhreinsun og almennt eftirlit.
Stundum næst ekki góður litur nema með því að endurnýja
fyllingar og lýsa tannbein. Á dökkar rótfylltar tennur er
postulínsskel stundum eina leiðin til að fá góðan lit. Tannbein
sem er mjög dökkt er svo hægt að reyna að lýsa en tennur
taka misvel við lýsingu. Það gengur t.d. betur að lýsa gult
tannbein heldur en brúnt eða grátt. Ef viðhalda á litnum þarf
að skerpa á lýsingunni á u.þ.b. tveggja til þriggja ára fresti.
Slit tanna þarf að laga með plastfyllingum til að koma í veg
fyrir frekari litun í framtíðinni.
Tannhvíttun
Efnin sem notuð eru til að lýsa tennur innihalda peroxíð í
mismunandi formi og styrk. Á markaðnum í dag eru allskyns
strimlar, tannkrem, pennar og munnskol, sem ekki eru sterk,
innihalda 0,1% peroxíð eða minna og eru heimil í almennri sölu.
Þessi efni eru fín í hreinsun á yfirborðslit en ekki hefur verið sýnt
fram á með rannsóknum að þau lýsi tannbein.
Sterkari efni er svo hægt að fá hjá tannlæknum og fer lýsingin
þá fram með skinnum eða við stól hjá tannlækninum.
Í þeim tilfellum eru sterk efni notuð og þess vegna þarf að verja
tannholdið og hafa sjúklinginn undir eftirliti.
Aukaverkanir og varnaglar
Aukaverkanir eru helst kul sem getur varað allt að sólahring
eftir að hætt er að lýsa – og tennur eru líka mótækilegri fyrir
lit á þessum tíma.
Ef óvarlega er farið geta tennur og tannhold skaðast. Tennur
geta orðið stökkari, glærar og mjög næmar.
Aldrei skyldi reyna lýsingu nema um heilbrigðar tennur og
munnhol sé að ræða.
Ekki má lýsa tennur sem eru með skemmdir eða ónýtar fyllingar.
Sjúklingar með mjög slitnar tennur og bert tannbein eru líklegri
til að fá aukaverkanir sem og mjög ungir einstaklingar, þar sem
taugin í tönnum þeirra er mjög stór.
Lýsing með sterkari efnum en þeim sem selja má í almennri
sölu ætti alltaf að vera undir eftirliti tannlækna enda er ekki
um hættulausa meðferð að ræða.
Velja þarf tilfellin þar sem lýsing kemur að gagni – og þar
sem hún er skaðlaus.
Lýsing tanna skilar oft fallegra brosi
og betra útliti, sé munnurinn heilbrigður.
Allt er þó best í hófi og setja ber heil-
brigðið ofar öllu.

EINUNGIS HVÍTTUN
HVÍTTUN OG TANNFYLLINGAR
PIPA
R
\
TBW
A

SÍA
113
5
0
4