Morgunblaðið - 16.11.2010, Blaðsíða 6

Aldur blóðgjafa árið 2009
Fj
öl
di
bl
óð
gj
af
a
Aldur
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
Konur Karlar
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Ungmennadeild Blóðgjafafélags Ís-
lands og skrá yfir stofnfrumugjafa
voru á meðal nýjunga sem kynntar
voru á 57 ára afmælishátíð Blóð-
bankans í gær. Afhentar voru við-
urkenningar til fimm stofn-
frumugjafa og sagt frá tíu ára
afmæli alþjóðlegrar gæðavottunar
Blóðbankans. Sigríður Ósk Lárus-
dóttir, deildarstjóri blóðsöfn-
unardeildar, sagði frá tölfræði um
nýja blóðgjafa. Blóðgjöfum fækkaði
lítillega á milli áranna 2008 og 2009
Alls voru blóðgjafir 17.967 árið
2008 og 17.436 í fyrra. Sigríður tel-
ur líklegustu skýringuna þá að
dregið hafi úr þörf fyrir blóð á milli
ára því blóðgjafar eru kallaðir inn
eftir þörfum.
Karlar á aldrinum 40-55 ára
eru fjölmennasti aldurshópur blóð-
gjafa og hafa lengi verið. Svo virð-
ist sem karlar á þessum aldri séu
líklegastir til að gefa reglulega
blóð. Hvað blóðgjafir kvenna varð-
ar voru 19 ára konur örlátastar í
fyrra en svo fækkaði í blóð-
gjafahópnum með hverju aldursári.
Blóðgjöfum kvenna fjölgaði á
miðjum aldri. Sigríður bendir á að
það geti hafi áhrif að konur megi
ekki gefa blóð á meðgöngu og ekki
í eitt ár eftir að meðgöngu lýkur.
Líklega gleymi þær hreinlega að
gefa blóð eftir að þessum takmörk-
unum lýkur.
Einnig vekur athygli hvað
margir komu og gáfu sýni sem nýir
blóðgjafar en mættu ekki til blóð-
gjafar. Rúmlega helmingur þeirra
kvenna sem komu og gáfu sýni
2008 og 2009 kom ekki í blóðgjöf.
Sama gilti um 2⁄3 hluta karlmanna.
Um 10% kvenna sem gefa sýni eru
ekki talin geta gefið blóð, oftast
vegna þess að járnbirgðir líkamans
eru ekki nægar. Sigríður sagði það
vera vandamál hve margir skiluðu
sér ekki í blóðgjöf.
Vel er fylgst með heilbrigði
blóðgjafa. Blóðið er skoðað mjög
vel við hverja blóðgjöf, blóðþrýst-
ingur mældur og farið yfir heilsu-
farssögu. Ef eitthvað þykir óeðli-
legt er viðkomandi blóðgjafa
ráðlagt að leita til læknis. Blóðgjöf-
inni fylgir því ákveðið eftirlit með
heilbrigði blóðgjafans.
Miðaldra karlar
örlátastir á blóðið
 Nýjungar í starfi Blóðbankans
Blóðbankinn
» Blóðbankinn var stofn-
aður 14. nóvember 1957. Hann
sér um blóðsöfnun, vinnur
blóðhluta og afgreiðir blóð.
» Blóðbankinn þarf að jafn-
aði um 70 blóðgjafa á dag.
» Nú eru um 1.000 blóð-
gjafar hér á alþjóðlegri skrá yf-
ir stofnfrumugjafa. Alls eru 12-
13 milljónir blóðgjafa á
skránni.
» Fimm íslenskir blóðgjafar
hafa farið á undanförnum ár-
um til Noregs og gefið stofn-
frumur.
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 2010
ódýrt og gott
Grillaður kjúklingur og
Pepsi eða Pepsi Max, 2 l
998kr.pk.
Egill Ólafsson
egol@mbl.is
Þingsályktunartillaga um að Alþingi
skipi sérstaka rannsóknarnefnd sem
rannsaki hvort einstakir þingmenn
hafi í tengslum við búsáhaldabylt-
ingu brotið í bága við lög og bakað
sér refsiábyrgð verður lögð fram á
Alþingi í dag. Í greinargerð með
frumvarpinu er vitnað í fundargerð
forsætisnefndar Alþingis þar sem
þingmaður segist hafa orðið vitni að
því að alþingismaður hafi verið í
símasambandi við fólk utan húss og
virst vera að gefa upplýsingar um
viðbúnað lögreglu.
Í tillögunni er gert ráð fyrir að
rannsóknarnefndin leggi mat á hvort
einstakir alþingismenn hafi fylgt
þeim lagareglum sem um störf
þeirra gilda, brotið starfsskyldur
sínar, gerst sekir um mistök eða van-
rækslu eða brotið gegn refsiákvæð-
um laga. Lagt er til að nefndin fái
víðtækar rannsóknarheimildir og að-
gang að gögnum. Miðað er við að
nefndin skili skýrslu eigi síðar en 1.
apríl 2011.
Í greinargerð með tillögunni er
vitnað í ummæli Snorra Magnússon-
ar, formanns Landssambands lög-
reglumanna, sem sagði í blaðaviðtali
að í stað þess að fylgja fyrirmælum
lögreglu og starfsfólks Alþingis um
að halda sig frá gluggum Alþingis-
hússins hafi einn þingmaður staðið
úti við glugga og talað í síma og sent
kveðjur með því að kreppa hnefann
út til mannfjöldans. Málið var rætt í
forsætisnefnd Alþingis og er í grein-
argerðinni vitnað í fundargerð þar
sem segir: „ÁRJ [Ásta Ragnheiður
Jóhannesdóttir forseti Alþingis]
sagði að margir hefðu nefnt svipað í
sín eyru.“
Landssamband lögreglumanna
ítrekaði spurningar sínar til forsæt-
isnefndarinnar í febrúar á þessu ári.
Fram kemur í greinargerðinni að
forseti Alþingis ætli ekki að bregðast
við erindinu. Ef ástæða sé til að
bregðast við þá sé það í verkahring
lögreglu eða ríkissaksóknara.
Í greinargerð með tillögunni er
vitnað í fundargerð forsætisnefndar
frá 22. janúar 2009 en þar er rætt um
framgöngu tveggja alþingismanna.
Annar hafi miðlað upplýsingum
til fjölmiðla um flótta-
leiðir. „Þá greindi [A]
frá því að hann hefði
orðið vitni af því að
[...] alþingismaður
hefði verið í sam-
bandi við fólk utan
hússins og virst vera
að veita þeim upplýs-
ingar um viðbúnað
lögreglu.“
Vill láta rannsaka
þátt þingmanna
 Tillaga lögð fram um rannsókn á búsáhaldabyltingunni
Morgunblaðið/Júlíus
Mótmæli Fjöldi manns mótmælti við Alþingishúsið í janúar 2009. Í kjölfarið fór ríkisstjórnin frá völdum.
„Ég vil að þetta mál verði skoð-
að. Það er ekki rétt að þing-
menn eða Alþingi sitji undir því
að hafa hugsanlega brotið lög
eða stuðlað að ólöglegum hlut-
um á sama tíma og við erum að
lögsækja aðra fyrir slíkt hið
sama,“ segir Gunnar Bragi
Sveinsson, þingmaður Fram-
sóknarflokks og fyrsti flutn-
ingsmaður að tillögunni.
Hann sagði að það væri verið
að rannsaka allt milli himins og
jarðar og rík krafa um uppgjör.
„Þetta er eitt af því sem er um-
deilt. Lögreglan telur að það
hafi verið vegið að sér í þessu
öllu saman. Hún er sú stofnun
sem þjóðin ber mest traust
til. Þingið þarf líka að njóta
tausts og þá skiptir máli að
þingmenn geri ekki eitthvað
sem þeir eiga ekki að gera.“
Vil að þetta
verði skoðað
GUNNAR BRAGI SVEINSSON
Gunnar Bragi
Sveinsson
Guðjón Davíð Karlsson leikari og Filippía Elísdóttir
búningahönnuður hlutu viðurkenningu úr Minningar-
sjóði frú Stefaníu Guðmundsdóttur í gærkvöldi. Sjóður-
inn var stofnaður árið 1938 af leikarahjónunum Önnu
Borg og Poul Reumert til að efla íslenska leiklist og
heiðra um leið minningu leikkonunnar Stefaníu Guð-
mundsdóttur, móður Önnu Borg. Alls hafa 36 styrkir
verið veittir listamönnum úr leikarastéttinni frá árinu
1970, en þeir eru í senn viðurkenning á góðum árangri
styrkþega sem og ferðastyrkur.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Guðjón Davíð og Filippía hljóta styrk