Morgunblaðið - 16.11.2010, Blaðsíða 12

Hvernig er aðildarferlið?
ÍSLAND SÆKIR UM AÐILD AÐ EVRÓPUSAMBANDINU
RÁÐHERRARÁÐ
ESB LEGGUR FYRIR
FRAMKVÆMDASTJÓRN
ESBAÐVINNAÁLIT
UM UMSÓKN ÍSLANDS
RÁÐHERRARÁÐ ESB FJALLAR UM UM UMSÓKNINA
FRAMKVÆMDASTJÓRNIN
BEINIR
UMFANGSMIKLUM
SPURNINGALISTUM
TIL ÍSLANDS
UM LÖGGJÖFOG
LAGAFRAMKVÆMD
ÍSLAND SVARAR
SPURNINGUM
FRAMKVÆMDA-
STJÓRNARINNAR
FRAMKVÆMDASTJÓRN
ESB SEMUR ÁLIT UM
AÐILDARUMSÓKN
ÍSLANDS OG SENDIR ÞAÐ
TIL LEIÐTOGARÁÐS ESB
LEIÐTOGARÁÐ ESB FJALLAR UM UMSÓKN ÍSLANDS
LEIÐTOGARÁÐIÐ TEKUR UMSÓKNINA ÁSAMTÁLITI FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR
TIL UMFJÖLLUNAR OG GETUR MEÐ EINRÓMASAMÞYKKI ALLRAAÐILDARRÍKJA
ÁKVEÐIÐ AÐ HEFJAAÐILDARVIÐRÆÐURVIÐ ÍSLAND
RÍKJARÁÐSTEFNAMILLI ÍSLANDS OG
AÐILDARRÍKJA EVRÓPUSAMBANDSINS
RÍKJARÁÐSTEFNANMARKAR FORMLEGTUPPHAF SAMNINGAVIÐRÆÐNANNA
LÖGGJÖF ÍSLANDS YFIRFARIN OG KANNAÐ AÐ HVE MIKLU LEYTI
HÚN ER Í SAMRÆMI VIÐ LÖGGJÖF EVRÓPUSAMBANDSINS
FRAMKVÆMDASTJÓRNIN
FER YFIR LÖGGJÖF ESB
MEÐ ÍSLANDI
ÍSLAND LÝKURVIÐ GERÐ
LISTAYFIR INNLEIÐINGU
LÖGGJAFAR ESB
FRAMKVÆMDASTJÓRNIN
GERIR SKÝRSLU
UM NIÐURSTÖÐU
YFIRFERÐARINNAR
FORMLEGAR SAMNINGAVIÐRÆÐUR
SAMNINGAVIÐRÆÐUR
HEFJASTUM EINSTAKA
KAFLA LÖGGJAFAR ESB
(ALLS 35 KAFLAR)
UNDIRBÚNINGUR
SAMNINGSAFSTÖÐU ESB
OG ÍSLANDS Í HVERJUM
KAFLA
SAMNINGAVIÐRÆÐUR
INNANVÉBANDA
RÍKJARÁÐSTEFNU
ÍSLANDS OG
AÐILDARRÍKJA ESB
ÞEGAR EINRÓMA
SAMKOMULAG HEFUR
NÁÐSTUM KAFLA ER
HONUM LOKAÐ ÞAR TIL
HEILDARNIÐURSTAÐA
LIGGUR FYRIR
SAMNINGUM ER
LOKIÐ UMALLA KAFLA
VIÐRÆÐNANNA
NIÐURSTÖÐURVIÐRÆÐNANNA
ERU FELLDAR SAMAN Í
AÐILDARSAMNING ÍSLANDS,
DAGSETNINGAÐILDAR ER
ÁKVÖRÐUÐ OG ÍSLAND FÆR
STÖÐUVERÐANDI AÐILDARRÍKIS
LEIÐTOGARÁÐ
ESB SAMÞYKKIR
AÐILDARSAMNINGINN
EINRÓMAOG
EVRÓPUÞINGIÐ VEITIR
SAMÞYKKI SITT
VIÐRÆÐUM LÝKUR - UNDIRBÚNINGUR AÐ AÐILD HEFST
AÐILDARSAMNINGURINN
ER UNDIRRITAÐURAF
ÖLLUMAÐILDARRÍKJUM
ESB OG ÍSLANDI OG
FULLGILDINGARFERLI
HEFST
ÞJÓÐARATKVÆÐA-
GREIÐSLA Á ÍSLANDI
ÍSLAND VERÐUR
AÐILDARRÍKI
EVRÓPUSAMBANDSINS
Á SÉRSTAKRI
AÐILDARRÁÐSTEFNU
EF
SAMÞYKKT
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Hinar raunverulegu viðræður fara
ekki af stað fyrr en um mitt næsta
ár, eða hugsanlega með vorinu. Það
verður þá væntanlega farið í nokkra
kafla í einu og síðan ræðst það af
gangi mála hver hraðinn verður.
Sumir segja að viðræðurnar geti tek-
ið eitt ár, aðrir tvö ár, vegna þess að
mörgum köflum sé þegar lokið í
gegnum EES-samninginn. En þetta
er mjög erfitt að meta. Í samninga-
viðræðum geta menn varið miklum
tíma í að takast á um eitt málefni,“
segir Árni Þór Sigurðsson, form.
utanríkismálanefndar Alþingis, að-
spurður hvenær raunhæft sé að að-
ildarsamningur við ESB liggi fyrir.
Varist óraunhæfar væntingar
„Það er mjög erfitt að meta þetta.
Þeir sem maður hefur talað við hjá
Evrópusambandinu og öðrum ríkj-
um sem hafa farið í gegnum þetta
ferli fyrir ekki ýkja löngu vara mjög
við því að skapa óraunhæfar vænt-
ingar um hvað hlutirnir geti gengið
hratt fyrir sig.“
– Össur Skarphéðinsson utan-
ríkisráðherra sagði við það tilefni er
hann afhenti Carl Bildt, utanríkis-
ráðherra Svíþjóðar, aðildarumsókn
Íslands í júlí síðastliðnum að horft
væri til Króatíu í þessum efnum og
til þess möguleika að Íslandi gengi í
sambandið á sama tíma. Telurðu að
það markmið sé enn raunhæft?
„Ég hef efasemdir um það. Það
voru ýmsir sem töldu að svo gæti
orðið. Þegar við fórum af stað töldu
einmitt margir að þjóðirnar gætu
fylgst að,“ segir Árni Þór og vísar í
framhaldinu til sameiginlegra funda
íslenskra og króatískra þingmanna í
Reykjavík og Zagreb þar sem
fulltrúar þjóðþinganna hafi „borið
saman bækur sínar“. „Miðað við
hvernig þetta hefur gengið hjá þeim
og stöðuna hjá okkur hef ég efa-
semdir um að það gangi.“
Allt að 24 mánaða ferli
– Að sögn króatísks blaðamanns
sem ég ræddi við eru taldar góðar
líkur á að aðildarsamningur verði
lagður fyrir króatísku þjóðina í ágúst
og að síðan muni það taka 24 mánuði
fyrir allt gangverk ESB að sam-
þykkja samninginn. Væri mögulegt
að leggja aðildarsamning fyrir ís-
lensku þjóðina um líkt leyti næsta
sumar, þ.e.a.s. að því gefnu að samn-
ingaviðræður hefjist í vor og að fljót-
lega gangi að afgreiða þá kafla sem
út af standa? Tæki það svo 24 mán-
uði fyrir ESB að gefa samþykki sitt?
„Ég held að það sé ekki raunhæft
að vera með samning þá. Það er
bjartsýni að halda að samningavið-
ræðum verði lokið vorið 2012.“
Miðað við að ekkert komi uppi á og
að ferlið sem við tekur vari í 24 mán-
uði, fari svo að þjóðin samþykki að-
ild, má af þessu ráða að aðild komi
fyrst til greina sumarið 2014 eða í
fyrsta lagi ári eftir að Króatía fær að
óbreyttu aðild að ESB sumarið 2013.
Ekki náðist í Össur Skarphéðins-
son þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir.
„Króatíuglugginn“ að lokast
 Form. utanríkismálanefndar Alþingis
telur ólíklegt að Ísland verði samferða
Króatíu í ESB, samþykki þjóðin aðild
Árni Þór
Sigurðsson
Össur
Skarphéðinsson
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 2010
Bæði fyrir og eftir að ríkisstjórnin lagði fram
umsókn um aðild að Evrópusambandinu hafa
verið settir fram mjög ólíkir tímarammar um
hvenær raunhæft sé að Ísland gangi í ESB.
Þannig vitnaði Jóhanna Sigurðardóttir for-
sætisráðherra til þess mats frkvstj. ESB á
fundi með Samtökum atvinnulífsins í apríl í
fyrra að hægt yrði að ljúka aðildarviðræðum
á innan við ári eftir að þær hæfust.
Fjármálaráðherra miðaði við 2015-2018
Rúmu ári áður, eða í mars 2008, kom fram
í grein Steingríms J. Sigfússonar fjármála-
ráðherra í Morgunblaðinu, „Ódýr stjórnmál
fyrr og nú“, að aðild að ESB væri fyrst mögu-
leg 2015. „Með öðrum orðum: Upptaka evru í
kjölfar aðildar að ESB, sem sótt yrði um eftir
mitt ár 2011, gæti þá orðið að veruleika á
árabilinu 2015 til 2018,“ sagði Steingrímur
sem miðaði hér við að umsókn yrði lögð fram
ári síðar en raunin varð og ætti stöðumat
hans því að eiga við 2014, í fyrsta lagi.
Um hálfu ári síðar, eða 3. október 2008, fór
fram málþing Samtaka iðnaðarins og Starfs-
greinasambands Íslands um mögulega aðild Ís-
lands að ESB og upptöku evru, í Reykjavík.
Meðal ræðumanna var Aðalsteinn Leifsson,
lektor við Háskólann í Reykjavík, en hann taldi
að miðað við að umsókn að ESB yrði lögð fram
fyrir árslok 2008 mætti gera sér vonir um aðild
á nýársdag 2010 og svo upptöku evrumyntar og
seðla á nýársdag 2013. Miðaði Aðalsteinn við að
aðildarferlið, frá umsókn til samþykktar ESB,
tæki um 24 mánuði, en samkvæmt því gæti Ís-
land fyrst gengið í ESB í júlí 2013.
ESB vildi Ísland og Króatíu á sama tíma
Háskólinn í Reykjavík kom aftur við sögu í
Evrópuumræðunni 11. desember 2008 þegar
Olli Rehn, þáverandi stækkunarstjóri ESB,
flutti fyrirlestur í gegnum netið. „Það er vel
mögulegt að viðræður við Króatíu komist á
lokastig meðan samningaviðræður við Ísland
standa yfir, sæki landið um aðild að ESB. Þá
gæti farið svo að Ísland keppi við Króatíu um
hvort landið verður 28. aðildarríki ESB.“
Viku áður, eða 5. desember 2008, bað Matti
Vanhanen, forsætisráðherra Finna, ESB um
að búa sig undir að heimila Íslandi að ganga í
sambandið innan 6 til 18 mánaða frá því að
landið óskar eftir inngöngu, að því er fram
kom í frétt Bloomberg-fréttaveitunnar. Skv.
því ætti Ísland að geta verið komið inn í ESB.
Þá var haft eftir Stefáni Hauki Jóhanns-
syni, form. samninganefndar Íslands við ESB,
á vef EurActiv að aðildarviðræður gætu tekið
ár. Loks má rifja upp þau ummræli Miguel
Ángel Moratinos, utanríkisráðherra Spánar,
frá því í september í fyrra að hann vonaðist
til að sjást myndi í land í aðildarferli Íslend-
inga og Króata þegar Spánverjar létu af for-
mennsku í sambandinu sumarið 2010.
Tímarammi aðildarferlisins á reiki
Miguel Ángel MoratinosOlli Rehn
Króatíska blaðakonan Ines Sabalic skrifar um Evrópu-
mál fyrir ýmsa fjölmiðla frá Brussel.
Aðspurð hvenær Króatar reikni með að kosið verði
um aðildarsamning segir Sabalic að ætla megi að
þjóðaratkvæðagreiðsla fari fram í júlí eða ágúst á
næsta ári. Líklegt er að aðild verði samþykkt og segir
Sabalic búist við að þá taki við allt að 24 mánaða ferli
þar sem aðildarríki sambandsins þurfi að samþykkja
samninginn og bendir hún í því samhengi sérstaklega
á að sex belgísk þing þurfi að samþykkja hann.
Spurð um gang viðræðnanna bendir hún á að deilur Króata við Ítali
um hafsvæðið í Adríahafi hafi tafið aðildarferlið um 12 mánuði.
Er í þessu samhengi athyglisvert að rifja upp þau ummæli Evrópu-
fræðingsins Eiríks Bergmanns Einarssonar að nokkrir þingmenn í
Flandri í Belgíu geti stöðvað aðildarsamning Íslands við ESB. Nefndi
hann sérstaklega að Bretar og Hollendingar myndu koma í veg fyrir að-
ild Íslands að ESB ef Icesave-deilan væri óleyst.
Króatar á hraðleið í ESB
DEILUR UM HAFSVÆÐI TÖFÐU AÐILDARFERLIÐ
Ines Sabalic