Morgunblaðið - 24.12.2010, Blaðsíða 44

RÍKARÐUR Ö.
PÁLSSON
TÓNLIST
Titill þessa nýút-
komna geisla-
disks hljóðar
Little Things
Mean a Lot eftir
upphafslaginu, og
minnir auðvitað á samnefnt glans-
númer Guðrúnar Á. Símonar heit-
innar. Sú fjölhæfa söngkona var með
þeim síðustu hérlendu til að glissa á
milli tóna af sannfæringu, þótt slíkt
þyki nú gamaldags enda hvergi
áberandi í meðferð Auðar Gunn-
arsdóttur. Má samt ímynda sér að
heitinu, ásamt dæmigerðu vinsælu
efnisvali hljómdisksins (þar af fjór-
um austurrískum óperettuaríum eft-
ir Kálmán, Stolz og Lehár), sé öðr-
um þræði ætlað að heiðra
eftirminnileg efnistök Guðrúnar á
„léttara rólinu“.
Að fara í þann skó er hins vegar
hægara sagt en gert, og hefði nálæg-
ari söngupptaka og mýkri „ambí-
ens“ en hér er að heilsa eflaust bætt
úr skák. Satt að segja furðaði mig
stundum hvað orðið hafði af dagfars-
hlýrri sópranrödd Auðar, sérstak-
lega í dægurlaga- og söngleikja-
deildinni – jafnvel þótt hún, líkt og
flestar íslenzkar óperuraddir, hafi
sjaldnast til að bera þá þéttu brjóst-
tónafyllingu sem hæfir léttari meiri-
hluta lagavalsins. Fyrir vikið kemur
óperettuefnið bezt út – og m.a.s. oft
með glæsibrag.
Í ensk-amerísku „musical“-
lögunum tekst henni þó víða furðu-
vel upp af óperumenntaðri söngkonu
að vera, þó að frelsi í hendingamótun
sé skiljanlega talsvert fra því sem
við eigum að venjast frá vestrænum
klassakraunurum á við Lindu Ron-
stadt. Það hefur þó sízt aftrað al-
þjóðlegum óperustjörnum eins og
Renée Fleming o.fl. frá að feta sömu
vandrötuðu hjáleið – með að vísu
misjöfnum árangri.
Útsetningar skiptast nokkuð jafnt
milli Sigurðar I. Snorrasonar (oftast
eldri lög og óperettur) og Þóris
Baldurssonar (Broadway og önnur
klassísk dægurlög) og eru yfirleitt
vel útfærðar. Hljóðfæraleikurinn
sömuleiðis, enda þótt klassísku sin-
fóníuspilararnir verki að vonum
hálfstirðir í sveiflumestu númerum.
T.a.m. er augljóst að Sigrún Eð-
valdsdóttir er öllu meiri sígaunafiðl-
ari en djassari, og varla við öðru að
búast. En hvað sem því og öðru líður
er þessi „easy listening“-diskur al-
mennt hinn áheyrilegasti og mörg-
um líklegt eyrnayndi.
Óperusópran á léttu róli
Íslenzkur hljómdiskur
Auður Gunnarsdóttir
– Little Things Mean a Lot
bbbnn
16 sígræn dægurlög og óperettuaríur í
útsetningum Sigurðar I. Snorrasonar og
Þóris Baldurssonar. Auður Gunn-
arsdóttir sópran og kammerhópurinn
Salon Islandus. Tekinn upp í Stúdíó Sýr-
landi Vatnagörðum af Sveini Kjart-
anssyni og Þóri Baldurssyni. Útgáfa:
Adamus10, 2010. Lengd (óuppg.):
58:29.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Auður Óperuefnið kemur best út,
oft með glæsibrag, að mati rýnis.
44 MENNINGFréttir
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. DESEMBER 2010
Kammerkór Norður-
lands hefur sent frá sér
hljómdisk sem ber nafn
kórsins. Á diskinum eru
verk íslenskra tón-
skálda, Hróðmars Inga
Sigurbjörnssonar,
Tryggva M. Baldvins-
sonar, Jóns Nordals,
Jóns Ásgeirssonar og Báru Grímsdóttur. Þá eru
þjóðlög í útsetningu Jórunnar Viðar, Hjálmars H.
Ragnarssonar, Árna Harðarsonar og Hafliða
Hallgrímssonar.
Kammerkór Norðurlands var stofnaður árið
1998 og er skipaður söngvurum víðsvegar að af
Norðurlandi. Stjórnandi hans er Guðmundur Óli
Gunnarsson.
Tónlist
Diskur Kammer-
kórs Norðurlands
Út er komin bókin Beðið eftir
Sigurði. Er hún afurð vinnu rit-
listarnema við Háskóla Íslands
á árinu. Bókin er að vissu leyti
sjálfstætt framhald smásagna-
safnsins Hestar eru tvö ár að
gleyma, en nemendur vildu
leyfa öðrum (en skúffunni) að
njóta þess sem þau höfðu lært.
Í Beðið eftir Sigurði eru
textar eftir 22 ritlistarnema, hver með sínu sniði
og inntaki, og segir í tilkynningu að þeir eigi ekk-
ert sameiginlegt nema bókarkápuna. Verkin eru
af ýmsum toga, allt frá fríljóðum upp í lengri smá-
sögur.
Útgefandi er Ritvélin – Félag ritlistarnema við
Háskóla Íslands. Bókin er 145 bls.
Bækur
Úrval verka ritlist-
arnema við HÍ
Út er komin ljóðabókin
Djúpalónssandur dálitla
stund í júní og nóvember eft-
ir Þorvarð Hjálmarsson.
Fjórtán ár eru liðin síðan
hann sendi síðast frá sér
ljóðabók.
Ljóðin eru stemningar
sem byggjast á tilfinningum
og hugsunum sem vakna á
ferðalagi um landið og endurminningum vestan af
Snæfellsnesi, undir Jökli og þar um kring. End-
urminningar spretta fram, bæði úr æsku höf-
undar og nýliðinni tíð. Ljóðin fjalla um staði og
síðast en ekki síst um fólk sem býr í minninu, eins
og sólblóm og sendlinga á ströndinni.
Bókin er 52 blaðsíður, Pendull 527 gefur út.
Bækur
Ljóðabók eftir Þor-
varð Hjálmarsson
Menningarritstjórnir erlendra fjöl-
miðla hafa undanfarið fjallað um
myndlistaruppboð en þau hafa ekki
sýnt nein kreppumerki á árinu; mörg
verðmet hafa verið sett.
Að mati blaðamanna The Guardi-
an eru þetta merkilegu viðskiptin:
 Picasso: Nekt og græn lauf. 68
milljónir punda – 12,24 milljarðar kr.
 Giacometti. Gangandi maður 1.
65 milljónir punda – 11,7 milljarðar.
 Kínverskur vasi frá 18. öld. 51,6
milljónir punda – 9,3 milljarðar.
 Andy Warhol. Mennirnir í lífi
hennar. 39 milljónir punda – 7 millj-
arðar króna.
 JMW Turner. Modern Rome –
Campo Vecchio. 29,7 milljónir punda
– 5,3 milljarðar.
 Sir Lawrence Alma-Tadema.
Móses fundinn. 22 milljónir punda –
3,9 milljarðar króna.
 John Robert Cozens. Albano-
vatn og Gandolfo-kastali. 2,4 millj-
ónir punda – 432 milljónir króna.
 Frank Auerbach. Mornington
Crescent – Summer Morning. 2,3
milljónir punda – 414 milljónir.
 Rubens? Skeggjaður maður.
692.000 pund – 124 milljónir króna.
 Ged Quinn. Jonestown Radio.
187.250 pund – 33,7 milljónir kr.
Reuters
Dýrt Verk Picassos er það dýrasta
sem selt hefur verið á uppboði.
Engin
kreppa á
uppboðum
 Tíu merkustu
sölufréttirnar
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Lér konungur er af mörgum talið eitt
magnþrungnasta leikverk breska
skáldjöfursins Williams Shake-
speares (1564-1616). Þjóðleikhúsið
færir leikritið nú upp og er það jóla-
sýningin í ár. Í verkinu beinir skáldið
sjónum að valdinu, oflætinu og fall-
valtleikanum, af ógnvænlegum krafti.
Leikið er með nýrri þýðingu Þór-
arins Eldjárns, sem kom út á bók í
haust og var þýðingin á dögunum til-
nefnd til Íslensku þýðingaverð-
launanna.
Þjóðleikhúsið fékk leikstjórann
Benedict Andrews til að stýra upp-
færslunni. Hann er eftirsóttur leik-
stjóri og hefur fært fjölda sýninga á
svið, bæði í heimalandi sínu Ástralíu
og í Evrópu. Hann hefur meðal ann-
ars leikstýrt mörgum sýningum hjá
Schaubühne-leikhúsinu í Berlín. Fyrr
á árinu hlaut hann helstu leiklist-
arverðlaun Ástralíu fyrir sýningar
byggðar á leikritum Shakespeares.
„Þessi sýning, eins og hún birtist
okkur, er að mínu mati listrænt af-
rek,“ segir Tinna Gunnlaugsdóttir
Þjóðleikhússtjóri. „Hún er svo hrein
og tær í allri framsetningu, leikur
leikaranna svo markviss og skýr og
texti Shakespeares, í frábærri þýð-
ingu Þórarins, svo hnitmiðaðaur að
hann talar til okkar sem aldrei fyrr.
Sýningin er nánast skrautlaus í fram-
setningu, en náttúruöflin látin um að
magna seiðinn.“
Iðulega er sagt um verk Skake-
speares að þau tali inn í hvern tíma.
Tinna segir það svo sannarlega eiga
við hér. „Í verkinu er Shakespeare að
takast á við hin myrku öfl í manns-
álinni, hrokan, græðgina og grimmd-
ina. Lér konungur sjálfur er í raun
erkitýpa valdhrokans sem tekur
rangar ákvarðanir, hlustar ekki á við-
vörunarorð og þarf að takast á við af-
leiðingar gjörða sinna. Við þekkjum
öll þessi myrku öfl í mannsálinni og
hveru erfitt það getur reynst hverj-
um og einum að standa frami fyrir
sjálfum sér. Galdur Shakespeare felst
í því að segja einstaka sögu, en varpa
um leið ljósi á stærri sannindi. Það
gerir hann svo sannarlega í Lé kon-
ungi og leikstjóri sýningarinnar svið-
setur sýninguna af slíkum krafti að
upplifunin verður nánast eins og að
ganga í gegnum hreinsunareld, eða
karþasis,“ segir Tinna. Hún segir
leikstjórann, Benedict Andrews, vera
þekktan fyrir framúrskarandi vinnu
með leikurum og það sýni sig.
„Hann er maður nýrra tíma og
kemur með nýja sýn inn í leikhúsið,“
segir hún.
Valinkunnir leikarar taka þátt í
uppfærslunni. Arnar Jónsson leikur
Lé konung en meðal annarra leikara
eru þau Ólafía Hrönn Jónsdóttir, Álf-
rún Helga Örnólfsdóttir, Vigdís
Hrefna Pálsdóttir, Eggert Þorleifs-
son og Atli Rafn Sigurðarson.
Ljósmynd/Eggert Þór Jónsson
Dramatík Atli Rafn Sigurðarson og Eggert Þorleifsson í Lé konungi.
„Tær í allri
framsetningu“
Stórvirki Shakespeares
» Lér konungur eftir William
Shakespeare er jólaleikrit
Þjóðleikhússins í ár og verður
frumsýnt annan í jólum.
» Benedikt Andrews leikstýrir
uppfærslunni.
» Þórarinn Eldjárn hefur þýtt
verkið að nýju.
 Þjóðleikhúsið frumsýnir Lé konung
 Eftirsóttur ástralskur leikstjóri
Það getur mætt á
svæðið, skellt í sig
einu brennivínsstaupi og rúll-
að upp einu lagi. 47
»
Árbókin Vötn &
veiði: Stangveiði
á Íslandi ætti að
vera flestum
stangveiðimönn-
um að góðu kunn.
Rétt eins og fyrri
bækur í ritröðinni
er sú síðasta
prýðileg sending í
hendur allra veiðimanna og til þess
fallin að vekja bakteríuna upp af
vetrardvalanum.
Bókin er þannig uppbyggð að í
fyrsta hlutanum er stiklað á fréttum
ársins sem er að líða. Eftir það taka
við kaflaskiptar frásagnir um þá
veiðistaði sem eru til umfjöllunar.
Auk þess prýðir bókina fjöldi mynda
og að öðru efni ólöstuðu þá fer ekki
minni tími í að horfa á þær en að lesa
textann. Þetta með myndirnar og
orðin þúsund á sjaldnast betur við
en þegar kemur að stangveiði.
Eins og gefur að skilja er frétta-
kaflinn í bókinni misáhugaverður en
það sama verður ekki sagt um það
sem eftir fylgir. Umfjöllunin um
árnar og veiðistaðina er prýðileg og
ætti að höfða til allra veiðimanna
hvort sem þeir þekkja umrædda
staði eða ekki. Að minnsta kosti fékk
sá sem þetta skrifar brennandi
áhuga á að veiða í ám á borð við
Jöklu og Svartá í Skagafirði, svo ein-
hver dæmi séu tekin, eftir lesturinn.
Vissulega má finna eitt og annað
að bókinni, eins og meðferð skamm-
stafana og einstaka ambögur. En
þetta breytir ekki heildarmyndinni:
Veiði & vötn er skemmtilegur annáll
þessa mikla veiðusumars og ágæt til
uppflettingar um helstu aflatölur.
Hins vegar er rétt að hvetja ritstjóra
bókarinnar til þess að íhuga alvar-
lega að birta aftast lista yfir þau
nöfn sem koma fram í bókinni.
Annáll aflasum-
arsins 2010
bbnnn
Vötn og veiði 2010
Ritstjóri Guðmundur Guðjónsson.
Litróf, 2010. 210 bls.
ÖRN ARNARSON
BÆKUR