Morgunblaðið - 21.06.2011, Blaðsíða 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. JÚNÍ 2011
Vilhjálmur Eg-
ilsson, fram-
kvæmdastjóri
SA, segir margt
hafa gengið eftir
sem ríkisstjórnin
gaf fyrirheit um í
sinni yfirlýsingu
frá 5. maí en
mesta óvissan sé
um stórar sam-
göngufram-
kvæmdir á Suður- og Vesturlandi,
sem þarf að fjármagna sérstaklega,
og byggingu nýs fangelsis. Þessi mál
hafi ekki farið í þann farveg sem um
var talað. Nauðsynlegt sé að fá skýr-
ari svör um hvað stjórnvöld ætli að
gera áður en SA geta ákveðið sig um
framhald kjarasamninga. Jafnframt
séu sjávarútvegsmálin í allt öðru
ferli en ríkisstjórnin gaf til kynna í
bókun í tengslum við gerð kjara-
samninganna.
„Við þurfum að fá betri vissu fyrir
því að fjárfestingar séu raunveru-
lega að vaxa eins og með þarf, og
ríkisstjórnin sé raunverulega að
beita sér fyrir því að það sem að
henni snýr gangi eftir.“
Vilhjálmur segir SA einnig hafa
áhyggjur af fjárfestingum í atvinnu-
lífinu almennt, sem ekki séu endi-
lega mál ríkisstjórnarinnar. Hins
vegar bóli ekkert á hagvaxtar- og
fjárfestingaráætlun sem átti að
liggja fyrir í lok maí sl. samkvæmt
yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar.
Áhyggjur
af fjárfest-
ingum
Stórir óvissuþættir
en margt gengið eftir
Vilhjálmur
Egilsson
Gylfi Arnbjörns-
son, forseti ASÍ,
segir það í sjálfu
sér ekki hafa
komið á óvart að
innanríkis-
ráðherra vilji
fara í vegafram-
kvæmdir með
hefðbundnum
hætti á ríkis-
reikningi. Ekki
sé lengur um neina flýtiaðgerð að
ræða, eins og um var talað, heldur
fari vegamál þá fyrir þingmanna-
nefndir um skiptingu vegafjár og
það geti tekið einhver 20-30 ár að
koma þeim framkvæmdum öllum í
gegn.
„Stjórnvöld skuldbundu sig til
ákveðins umfangs og það væri
gott að vita hvað þau ætla að gera
til að koma með fjárfestingar- og
hagvaxtaráætlun, sem átti að vera
tilbúin í lok maí. Þetta átti að vera
rammi um ákvarðanir, ekki bara
óskhyggju. Við vitum sem er að
áætlunargerð ríkisfjármála hefur
dregist og það er nokkuð ljóst að
staða ríkissjóðs er nokkuð bág-
borin,“ segir Gylfi en vísar því á
bug að kjarasamningar hafi sett
ríkisfjármálin úr skorðum. Hann
taki ekki þátt í slíkri talna-
leikfimi.
Skuldbundu
sig til ákveð-
ins umfangs
Gylfi
ArnbjörnssonSpjótin hafa staðið á Ögmundi Jón-
assyni innanríkisráðherra með þau
helstu verkefni sem tilheyra hans
ráðuneytum í tengslum við fyr-
irheit stjórnvalda, eins og vega-
framkvæmdir og bygging nýs fang-
elsis.
Ögmundur segir að í hvort
tveggja verði ráðist en kannski ekki
með þeim hætti sem lagt var af
stað með. Loforðin hafi gengið út
á að setjast yfir þessi mál í sam-
einingu með aðilum vinnumark-
aðarins og skoða þau vand-
lega. Hugsunin hafi verið sú að
tryggja sem mannaflafrek-
astar framkvæmdir. Telur
Ögmundur útilokað að
menn ætli að segja sig
frá kjarasamningum
til langs tíma út af
þessum atriðum.
Fyrir því séu engin
rök og bendir
hann á að ríkið verji um 11 millj-
örðum króna til samgöngumála í ár.
Búið sé að hrinda ýmsum verk-
efnum í gang og ekki megi horfa á
þessa mynd í svarthvítu. Um hags-
munamál allra sé að ræða.
„Ég vil ekki hafa neina óvissu
uppi og gera þetta á grundvelli
kúlulána inn í framtíðina. Við viljum
sjá alveg fyrir endann á þessu og út
á það hafa viðræður mínar gengið
við aðila vinnumarkaðarins. Ég
vona að menn ætli ekki að fara að
nota þetta sem átyllu til að segja
sig frá kjarasamningum. Menn eiga
þá að gera það á forsendum sem
eru raunverulegar,“ segir Ögmund-
ur. Hann segir ríkissjóð á endanum
borga brúsann, hvort sem ráðist
verði í einkaframkvæmd eða ekki
en ekki standi til að hækka skatta
sérstaklega vegna þessara verk-
efna. Verkefnin geti hins vegar tek-
ið lengri tíma en ætlað var.
Ráðist verður í verkefnin en á
lengri tíma en fyrirhugað var
ÖGMUNDUR JÓNASSON INNANRÍKISRÁÐHERRA
BAKSVIÐ
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Viðræður héldu áfram í gær hjá
aðilum vinnumarkaðarins í
tengslum við endurskoðun kjara-
samninga sem undirritaðir voru 5.
maí sl. til næstu þriggja ára.
Frestur til að staðfesta samn-
ingana rennur út á miðnætti í
kvöld, verði það ekki gert munu
samningar gilda til 31. janúar nk.
Endanleg afstaða Samtaka at-
vinnulífsins liggur ekki fyrir en
ASÍ mun að öllum líkindum ekki
segja sig frá þriggja ára samningi,
að sögn forseta sambandsins.
Samt sem áður er óánægja inn-
an raða ASÍ og SA með rýr svör
frá stjórnvöldum um hvernig auka
eigi fjárfestingar og efna loforð
um stórar vegaframkvæmdir á
suðvesturhorni landsins og ýmis
fleiri verkefni. Ekki hafi verið
staðið við öll gefin loforð af hálfu
stjórnvalda.
Helstu samningsforendur
En hverjar voru helstu forsend-
ur kjarsamninganna? Þær voru
m.a. um að kaupmáttur launa
myndi aukast á samningstímanum,
verðlag héldist stöðugt og verð-
bólga verði innan við 2,5% í des-
ember 2012. Verðbólgan er nú
3,4%. Þá á að styrkja gengi krón-
unnar og koma gengisvísitölunni
undir 190 stig, en hún er núna í
um 217 stigum.
Þá voru þær forsendur gefnar
að stjórnvöld stæðu við gefin
fyrirheit í efnahags-, atvinnu-
og félagsmálum, sbr. yfirlýs-
ingu ríkisstjórnarinnar. Ein-
mitt þetta hefur staðið í að-
ilum vinnumarkaðarins
en í yfirlýsingunni,
sem gefin var út í
tengslum við kjara-
samningana, er að
finna ýmis fögur
fyrirheit um hvernig
örva eigi fjárfesting-
ar og skapa fleiri
störf. „Það er sameiginlegt mark-
mið stjórnvalda og aðila vinnu-
markaðarins að vinna bug á at-
vinnuleysi og skapa fjölbreytt og
vel launuð störf hér á landi. Til
þess að ná því markmiði þarf að
örva fjárfestingu og skapa hvata
til nýsköpunar í atvinnulífi, en
jafnframt búa atvinnulífinu hag-
stæð starfsskilyrði með almennri
efnahagsstefnu sem stuðlar að
hagvexti,“ segir m.a. í yfirlýsingu
ríkisstjórnarinnar.
Þar segjast stjórnvöld ennfrem-
ur vera reiðubúin til samstarfs við
samtök launafólks og atvinnurek-
enda um sókn í atvinnumálum.
Markmið þeirrar sóknar er að at-
vinnuleysi verði ekki meira en
4-5% í lok samningstímans 2014.
Atvinnuleysi mældist 7,4% í maí sl.
Fjárfesting aldrei minni
Í yfirlýsingunni segir ennfremur
að það blasi við að fjárfesting hafi
verið of lítil á undanförnum árum
og aðgerðir til að örva hagvöxt og
skapa störf hljóti að beinast að því
að auka arðbæra fjárfestingu hér á
landi. Á síðasta ári hafi fjárfesting
verið undir 200 milljörðum króna,
eða 13% af landsframleiðslu, og
hafi hlutfallið aldrei verið lægra.
Er það markmið stjórnvalda og
aðila vinnumarkaðarins að þetta
hlutfall verði ekki lægra en 20% í
lok samningstímans en það jafn-
gildir því að fjárfesting verði ekki
lægri en 350 ma. kr. á ári.
Segir ennfremur í yfirlýsingunni
að markmiðum um auknar fjár-
festingar á næstu árum verði ekki
náð nema með verulegu átaki í
fjárfestingum fyrirtækja. „Stjórn-
völd vilja greiða fyrir aukinni fjár-
festingu á sem flestum sviðum,
einkanlega þeim sem stuðla að
auknum útflutningstekjum,“ segir
í yfirlýsingunni.
Þá segjast stjórnvöld í yfirlýs-
ingunni ætla að auka opinberar
fjárfestingar. Það vantar því ekki
loforðin en það eru efndirnar sem
aðilar vinnumarkaðarins hafa ekki
verið sáttir við. Örlög kjarasamn-
inga ráðast næsta sólarhringinn.
Morgunblaðið/RAX
Framkvæmdir Ekki er bros á vörum allra verktaka, sem ásamt aðilum vinnumarkaðarins kalla eftir svörum um skýrari efnahags- og atvinnustefnu.
Ekki verið staðið við allt
Óvissa enn uppi um stór verkefni sem lofað var í tengslum við kjarasamninga
ASÍ ætlar þó ekki að segja sig frá samningum Óánægja innan vébanda SA
Staða helstu framkvæmda
Bygging nýs Landspítala Í undirbúningi
Útboð v/Vaðlaheiðarganga Í gangi
Bygging nýrra hjúkrunarheimila Í undirbúningi
Bygging á nýju fangelsi Fjármögnun í óvissu
Bygging á nýjum framhaldsskólum Í undirbúningi
Átak í viðhaldsframkvæmdum Í gangi
Auknar framkvæmdir Ofanflóðasjóðs Í gangi
Vegabætur áVestfjörðum Í undirbúningi
Vegaframkvæmdir á SV-landi Fjármögnun í óvissu
Búðarhálsvirkjun Í gangi
Stækkun álvers í Straumsvík Í gangi
Kísilver í Helguvík Í undirbúningi en tafir líklegar
Álver í Helguvík Í biðstöðu v/óvissu umorkuöflun
Virkjanir í Þingeyjarsýslum Í undirbúningi en óvissu umákvörðun
úr yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar í tengslum við kjarasamninga 5.maí sl.
Ögmundur
Jónasson