Morgunblaðið - 21.06.2011, Blaðsíða 17

Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
Grísk stjórnmál hafa löngum ein-
kennst af miklum hita. Getur orðið
stjórnarbylting í landinu vegna efna-
hagsófaranna? Ólgan og örvæntingin
fer vaxandi og þúsundir manna taka
þátt í harkalegum mótmælum þar
sem ráðist hefur verið á stjórnar-
byggingar. „Við erum með lausnina:
Byltingu,“ segir á einu plakatinu. Á
öðru eru þjóðir heims hvattar til að
rísa upp.
Ekki blasir við gegn hverju þær
eiga að rísa upp, um það er engin
samstaða og því virðist ólíklegt að svo
dramatísk lausn verði ofan á. Deilt er
um hugmyndafræðina, hvað sé raun-
verulegt lýðræði og ekki er neitt for-
ystuafl í augsýn sem gæti stýrt bylt-
ingu.
Kannanir sýna að nær helm-
ingur kjósenda er andvígur frekari
niðurskurði á opinberum útgjöldum,
eins og hin evruríkin krefjast. For-
sætisráðherranum, sósíalistanum
Georg Papandreou, er lýst sem tagl-
hnýtingi bandarísku leyniþjónust-
unnar, CIA, og Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins. Fréttaritari BBC, Gavin
Hewitt, segir að verst þyki fólki að
hafa glatað virðingu annarra þjóða.
Bjarghringir frá öðrum þjóðum, risa-
lánin sem fátt bendir til að Grikkir
muni geta endurgreitt, eru auðmýkj-
andi. Fólk veit ekki hverjum það á
lengur að trúa, loforðin um að bjarg-
hringirnir myndu duga hafa brugðist.
Svikin loforð ráðamanna
og skammartilfinning
 Grikkir hrópa á
byltingu en ekkert
forystuafl í augsýn
Reuters
Hugsi Evangelos Venizelos, fjár-
málaráðherra Grikklands, á ráð-
herrafundi í Lúxemborg í gær.
FRÉTTIR 17Erlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. JÚNÍ 2011
Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
Mótmælin í Sýrlandi undanfarna
mánuði gegn stjórnvöldum eiga ræt-
ur að rekja til lítils hóps „spellvirkja“
sem notfæra sér óánægju fólks og
sverta ímynd landsins, að sögn Bas-
hars al-Assads forseta. Hann sagði í
sjónvarpsávarpi til þjóðarinnar í gær
að fólk hefði fengið greitt fé fyrir að
taka þátt í mótmælum. Takast yrði á
við kröfur almennings um umbætur,
það yrði þó ekki hægt fyrr en
ókyrrðinni lyki og eyða yrði spell-
virkjunum „eins og bakteríum“.
Assad lýsti harmi sínum vegna
þeirra sem týnt hafa lífi í mótmæl-
unum, dauði þeirra væri mikið tjón
fyrir þjóðina og
hann sjálfan per-
sónulega. En
komið væri að
þáttaskilum; Sýr-
lendingar yrðu að
leysa vandamálin
sjálfir án inngripa
annarra ríkja.
Efnt yrði til al-
umræðu milli
allra samfélagshópa og stétta um
framtíð þjóðarinnar og sérstakt ráð
fengi það hlutverk að fara yfir
stjórnarskrána.
Ræða hefur lítil áhrif
Forsetinn hvatti þær þúsundir
Sýrlendinga sem flúið hafa til Tyrk-
lands til að snúa aftur heim. Ólíklegt
er talið að ávarpið muni hafa mikil
áhrif á uppreisnarmenn enda sögðu
sumir þeirra að forsetinn hefði í
reynd aðeins verið að stappa stálinu í
stuðningsmenn sína. Að sögn BBC
hafa uppreisnarmenn fyrir löngu
misst alla trú á því að Assad og
valdaklíka hans muni koma á umbót-
um. Hrekja verði forsetann frá völd-
um og láta hann og aðra valdamenn
standa reikningsskil gerða sinna.
Mótmælum var haldið áfram víða í
landinu eftir ræðuna. Talið er að vel
á annað þúsund manns hafi látið lífið
síðustu vikurnar, aðallega óvopnaðir
borgarar sem hermenn hafa skotið.
Um 10.000 eru sagðir hafa verið
fangelsaðir.
Lítill hópur „spellvirkja“
 Assad segir fólki hafa verið borgað fyrir að mótmæla en lofar umbótum
Ráðist gegn spillingu?
» Assad sagði að virkja yrði
alla íbúa Sýrlands til að berjast
gegn spillingu á öllum sviðum.
» Nánir ættingjar forsetans
hafa nýtt sér aðstöðuna og
rakað saman auði í valdatíð
forsetans og föður hans, Hafez
al-Assads.
» Leiðtogar stjórnarandstæð-
inga sögðust á sunnudag ætla
að stofna ráð sem stýra myndi
baráttunni gegn Assad og
stjórn hans.
Bashar al-Assad
Eigandi torfþökufyrirtækisins Tyas Turf í norðan-
verðu Englandi, James Metcalfe, fékk ekki leyfi til að
setja upp auglýsingaskilti við A1-hraðbrautina í Norð-
ur-Jórvíkurskíri. Metcalfe greip þá til þess ráðs að
mála merki fyrirtækisins á 20 af ný-rúnum kindum sín-
um. Þær virðast kæra sig kollóttar.
Reuters
Þökusalinn dó ekki ráðalaus í samkeppninni
Jarmandi auglýsingaskilti í Englandi
Fram kemur í
nýrri skýrslu
vísindamanna
stofnunarinnar
IPSO að ástand
lífríkisins í höf-
um heimsins sé
svo slæmt vegna
ofveiði, meng-
unar og lofts-
lagsbreytinga að mikil hætta sé á
tegundadauða sem eigi sér „eng-
in fordæmi í sögu mannkynsins“.
Súrnun hafsins og vaxandi súr-
efnisleysi eru sögð valda því að
þrír fjórðu allra kóralrifa heims
geti skemmst. Niðurstöðurnar
verða kynntar í aðalstöðvum
Sameinuðu þjóðanna í vikunni.
kjon@mbl.is
Vísindamenn segja
lífríki hafsins í
mikilli hættu
Talið er að ráðamenn í Súdan séu
nú staðráðnir í að knésetja Núba-
menn sem búa í afskekktu héraði í
miðhluta landsins. Frásagnir berast
af sprengjuárásum, fangelsunum
og nauðgunum.
Erlendum hjálparsamtökum og
fréttamönnum hefur nú verið bann-
að að fara til héraðsins sem er á
mörkum suður- og norðurhluta
Súdans. Núbamenn eru fátækir
hirðingjar, þeir eru múslímar en
hafa stutt kristna sunnanmenn.
Ætlunin er að Suður-Súdan fái fullt
sjálfstæði í júlí. kjon@mbl.is
Stjórnvöld í Súdan
herja á Núbamenn
Stjórn samtakanna ICANN, sem
hafa yfirumsjón með netinu, hefur
samþykkt nýjar reglur um rótarlén
sem gera stórfyrirtækjum kleift að
nota nöfn sín í lénaendingum. Um
er að ræða einu mestu breytingu,
sem gerð hefur verið á uppbygg-
ingu veraldarvefjarins. Stórfyrir-
tæki á borð við Apple, Toyota og
BMW geta nú búið til eigin rótarlén
með endingunum .apple, .toyota og
.bmw. Það sama gildir um borgir
eða alþjóðleg vörumerki.
Hugsanlegt er að fyrstu nýju lén-
in verði staðfest í lok næsta árs. En
breytingin er dýr. Umsóknin ein
kostar 185 þúsund dollara, nærri 22
milljónir króna, og uppfylla þarf
ýmis skilyrði. kjon@mbl.is
Mega nota eigin
lénaendingar
Norski bókaútgefandinn Cappelen
Damm sendi í gær alla starfsmenn
sína heim úr vinnunni af ótta við
mótmæli og jafnvel hefnd-
araðgerðir íslamista. Ástæðan er
útgáfa bókar eftir Danann Flemm-
ing Rose með skopteikningum af
Múhameð spámanni.
Óeirðalögregla var sögð til taks
skammt frá húsakynnum forlags-
ins og þar hefur verið gripið til
margvíslegra öryggisráðstafana, að
sögn Aftenposten. Viðbúnaðurinn
tengist útgáfu bókarinnar Taushe-
tens tyranni (Harðstjórn þagn-
arinnar). sem kom út í Danmörku í
fyrra.
Rose var ritstjóri Jyllandsposten
þegar blaðið birti fyrir nokkrum
árum umræddar teikningar sem
ollu ólgu víða í heimi múslíma.
Hann fer nú huldu höfði og segir
það mikil vonbrigði hve margir
Vesturlandabúar hafi verið reiðu-
búnir að fórna bæði tjáningar- og
trúfrelsinu til þess eins að friða of-
beldisfulla íslamista. kjon@mbl.is
Óttast árás-
ir vegna
teikninga
 Viðbúnaður hjá
Cappelen Damm
Ekki er eining í Evrópusambandinu
um viðbrögð vegna vanda Grikkja,
þær raddir heyrast jafnvel að evr-
an muni að lokum styrkjast ef
Grikkir yfirgefi evrusvæðið. Ákveð-
ið var á fundi fjármálaráðherra
evrusvæðisins í gær að fresta
fram í miðjan júlí að greiða síðustu
12 milljarðana af alls 110 milljarða
evra láni sem Grikkir fengu í fyrra.
Fyrst yrði gríska þingið að sam-
þykkja róttækar aðhaldsaðgerðir.
Fyrirgreiðslu frestað fram í júlí
FJÁRMÁLARÁÐHERRAR EVRUSVÆÐISINS
Heimild: UNHCR Öll gögn miða við árslok 2010
Alþjóðadagur flóttamanna
20. júní ár hvert heiðra menn hugrekki, styrk og ákveðni kvenna, karla og
barna sem verða að flýja heimaland sitt vegna ofsókna, átaka og ofbeldis.
Helstu upprunalönd flóttafólks
Afganistan
Írak
Sómalía
Austur-Kongó
Búrma
Kólumbía
Súdan
Víetnam
Erítrea
Kína
3.054.700
1.683.600
770.200
476.700
415.700
395.600
387.200
338.700
222.500
184.600
Helstu gestgjafalönd flóttafólks
Pakistan
Íran
Sýrland
Þýskaland
Jórdanía
Kenía
Tsjad
Kína
Bandaríkin
Bretland
1.900.600
1.073.400
1.005.500
594.300
450.900
402.900
347.900
301.000
264.600
238.100
Fólk í ýmsum vanda í gestgjafalöndunum
Átt er við flóttamenn, hælisleitendur, fólk sem flúið hefur heimili sín, þá sem hafa
snúið heim og fólk án ríkisfangs.
1 mllljón
Engar upplýsingar
500.000100.00010.000
Kólumbía
3.672.478
Fjöldi þeiorra sem
eru í vanda
A-Kongó
2.366.035 Súdan
1.958.524
Sómalía
1.489.862
Pakistan
4.041.642
Írak
1.824.962
Afganistan
1.318.019
Sýrland
1.307.918
Íran
1.075.163
Rússland
Ástralía
Brasilía
Bandaríkin
Kanada