Morgunblaðið - 09.08.2011, Blaðsíða 1

Þ R I Ð J U D A G U R 9. Á G Ú S T 2 0 1 1
 Stofnað 1913  184. tölublað  99. árgangur 
MIKIÐ UNNIÐ MEÐ
ÞVÍ AÐ HALDA
AFTUR AF SÉR VANDINN FER VAXANDI
EINN VIRTASTI
LJÓSMYNDARI
SAMTÍMANS
SVÖRT ATVINNUSTARFSEMI 18 MARY ELLEN MARK Á ÍSLANDI 30ÞJÁLFAR HLAUPAHÓPA 10
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Það varð sem margir óttuðust í gær
að hlutabréfamarkaðir erlendis lækk-
uðu mikið eftir að matsfyrirtækið
Standard & Poor’s lækkaði lánshæf-
iseinkunn bandaríska ríkisins á föstu-
daginn. Hafa þeir lækkað mikið und-
anfarna daga og vikur, m.a. vegna
áhyggja fjárfesta af skuldavanda
Evrópuríkja. Þannig lækkaði Heims-
vísitala Dow Jones um 4,8% í gær.
Dow Jones-vísitalan lækkaði um
5,55% og S&P 500 um 6,66%. Lækk-
anirnar voru litlu minni í Evrópu.
Lækkaði þýska DAX-vísitalan til að
mynda um 5,02 prósent í gær og hefur
lækkað um 19,99 prósent á einum
mánuði. Í nær öllum tilfellum hafa
helstu hlutabréfavísitölur fallið um
10-20 prósent á mjög skömmum tíma
og hafa hækkanir ársins verið þurrk-
aðar út.
Til skamms tíma er erfitt að sjá að
hrunið erlendis komi til með að hafa
bein áhrif hér á landi, en ef samdrátt-
ur í hagkerfum viðkomandi landa
fylgir í kjölfarið getur það haft áhrif á
útflutningsgreinar Íslands.
Þá ber að hafa í huga að lífeyris-
sjóðirnir eiga samtals um 480 millj-
arða í erlendum hlutabréfum, hluta-
bréfasjóðum og verðbréfasjóðum. Er
nær útilokað annað en að hrunið nú
hafi neikvæð áhrif á efnahagsreikn-
inga sjóðanna.
Algert hrun á mörkuðum
 Lækkun á lánshæfi Bandaríkjanna dregur dilk á eftir sér  Hlutabréf hafa
lækkað um tugi prósenta á einum mánuði  Getur haft áhrif á íslenska lífeyrissjóði
MHrunið heldur áfram »16
8. júlí 8. ágúst
2200
2100
2000
1900
1800
2.148,99
1.815,06
Global Dow heimsvísitalan
„Við erum þessa dagana að vinna úr
lokaumsóknum í samstarfi við fram-
halds- og háskólana. Við settum það
markmið að ná til 1.000 manns og
mér sýnist að við förum langt með að
ná því,“ segir Gissur Pétursson, for-
stjóri Vinnumálastofnunar. Allt að
1.000 manns á atvinnuleysisskrá hef-
ur verið tryggð skólavist í fram-
haldsskólum og háskólum í haust
skv. yfirlýsingu sem ríkisstjórnin
gaf í vor í tengslum við gerð kjara-
samninga. Er vinna við undirbúning
þessa í fullum gangi að sögn Giss-
urar. Fólk sem hefur verið á at-
vinnuleysisskrá í hálft ár eða lengur
á nú kost á að sækja námið á haust-
misseri á atvinnuleysisbótum.
Mun fleiri fá nú aðgang að fram-
haldsskólum landsins því tryggja
ber öllum umsækjendum að 25 ára
aldri sem uppfylla skilyrði skólavist í
haust. Bryndís Sigurjónsdóttir,
skólameistari Borgarholtsskóla, seg-
ir fjölda fólks á þessum aldri hefja
nám við skólann í haust og er skólinn
yfirfullur. Þessir nemendur hafa
skráð sig á ýmsar brautir, s.s. á bók-
námsbrautir, í iðnnám og á fleiri
brautir. Alls eru um 1.420 nemendur
í dagskóla skráðir í Borgarholts-
skóla í haust, töluvert fleiri en áður
hafa stundað nám við skólann. »4
Skólarn-
ir að
fyllast
Morgunblaðið/Ernir
Bækur Brátt hefst skólahald á ný.
 Allt að 1.000 at-
vinnulausir í nám
Enn voru veðurguðirnir höfuðborgarbúum hliðhollir í gærdag og sást vart
ský á himni fyrr en líða tók á kvöld. Að vanda láta Íslendingar ekki segja
sér það tvisvar þegar sól sést á himni og flykktust þeir sem enn eru í fríi út
í góða veðrið. Líkt og þessar stúlkur sem notuðu tækifærið, busluðu aðeins
í Elliðaánum og kældu sig niður í hitanum. Samkvæmt spá Veðurstofu Ís-
lands er útlit fyrir að áfram verði sólríkt og hlýtt í höfuðborginni í dag.
Buslað á brókinni í Elliðaárdal
Morgunblaðið/Árni Sæberg
 Brynjar Níels-
son, formaður
Lögmannafélags
Íslands, segir að
lögjöfnun í máli
SpKef sparisjóðs
hafi ekki verið
tæk, þegar Fjár-
málaeftirlitið tók
yfir rekstur
sparisjóðsins hinn 22. apríl 2010.
Ríkisvaldið hefur skv. neyðarlög-
unum heimild til að stofna við-
skiptabanka en ekki sparisjóð.
„Sparisjóður er allt annað fyr-
irbæri en viðskiptabanki,“ segir
Brynjar. »12
Engin heimild til að
stofna sparisjóð
 Niðurstöður ungatalningar í
rytubyggðum á Snæfellsnesi, sem
lauk í gær, eru vægast sagt slæm-
ar. Jón Einar Jónsson, for-
stöðumaður Rannsóknaseturs
Háskóla Íslands á Snæfells-
nesi, taldi við annan mann og
sáu þeir aðeins sjö unga. Á
þeim svæðum sem þeir
töldu eru á bilinu 200-300
hreiður.
Í meðalárferði má bú-
ast við að hvert hreiður
gefi af sér 1-1½ unga.
Líkt og krían reið-
ir rytan sig mikið á
sandsíli, ekki síst til að
fóðra unga. Og líkt og hjá kríunni
virðist sem algjört hrun hafi orðið
í varpi rytunnar. „Þetta passar
við það hvernig gekk hjá kríunni;
þar drapst allt upp úr mán-
aðamótum. Einn og
einn ungi á flugi en
ekki meira,“ sagði
Jón Einar.
Víða af landinu
berast fréttir um
slæman varpárangur,
m.a. virðist sem varp krí-
unnar við Skjálfanda hafi að
mestu misfarist. Þar sáust þrír
ungar í hópi nokkur hundruð
eldri fugla. Fyrir nokkrum árum
var þar allt krökkt af ungum á
þessum tíma. » 12
Sáu aðeins sjö unga í 200-300 hreiðrum í
þremur fuglabjörgum á Snæfellsnesi