Teningur - 01.06.1989, Qupperneq 57

ALLT VAR BETRA í GAMLA DAGA
í Ijósaskiptunum
varð mér litið upp:
Fjórar álftir
flugu lágt í vestur.
En þetta stemmir ekki,
eitthvað vantar.
Fessi mynd veruleikans 1984
er í ósamræmi
við það fyrirheit
- eða var það veruleikaskráning?
- sem var á Norðurlandafrímerkinu
bláu og rauðu
árið 1956.
F>ar voru álftirnar fimm.
framkvæmda þau. Og þetta var aðal-
ástæðan fyrir þessu starfi, ég þurfti á
miklum launum að halda og þessi
störf eru hálaunastörf. Ég var alls ekki
þarna til þess að stúdera viðskipti, ég
var bara listamaður sem var að afla
sér fjár fyrir verk sín.
- Þú hefur lýst verkum þínum sem
„öryggis-stuðnings-kerfum" eða „hlut-
um til lífsbjargar", hvað áttu við með
þessu?
- Sum verk mín eiga kannski betur
við þetta en önnur. Hinar minni stál-
styttur mínar stafa frá sér tilfinningu
fyrir fölskum munaði, svona líkt því
þegar þú ferð í kirkju og sérð allt þetta
gull og rokkokkó. Peir segja að þetta
sé til dýrðar guði en ég held að þetta
sé einungis til þess að þægja fólkið
rétt á meðan það situr þarna, til að því
líði vel, í efnahagslegu öryggi, gera
það meðtækilegt fyrir andlegum tilfinn-
ingum, trúarlegri reynslu eða einhvers-
konar meðtöku. Ég var að reyna að búa
til verk sem væru þannig að þegar fólk
umgengist þau, myndu þau koma því í
einskonar afslakandi sælu og fólk
myndi ekki hugsa jafn mikið um mat
og áður, um það að borða mat.
- Hvers vegna viltu auka á völd
listarinnar?
- Til þess að við getum náð til fólks-
ins á sama hátt og Disney gerir, eða
Jackson, þá verðum við að gera starf
okkar áhrifameira. Ungir listamenn,
þeir sem eru nú rétt að fæðast, þeir
eiga eftir að ganga inn i starfsemi þar
sem þeir hafa áhrif á umheim sinn, en
ekki í starf sem er utangarðs, þar sem
þeir verða einungis hlutlausir og úti-
lokaðir utangarðsmenn.
- En þessi fjarlægð listamanna er
þeim mikilvæg, listamaðurinn á ekki
að þurfa að vera svo aktívur. Hví ætti
listaheimurinn að hafa einhver völd?
- Því ef listaheimurinn hefur ekki
vald og notfærir sér ekki það vald, þá
kemur annar iðnaður og tekur það
vald og notfærir sér það. Þetta er eins
með forystuhlutverk í þjóðfélaginu, ef
maður tekur þau ekki að sér, þá mun
einhver annar gera það. Ég skil bara
ekki hvers vegna listamenn eiga í
svona miklum erfiðleikum með sjálfa
sig, hvers vegna þeir eru svona óör-
ARNI IBSEN
TVÖ LJÓÐ
UM LJÓÐ ROBERTS CREELEY
fólk hnýtur
um óttann
við að falla
ekki
gleyma að hafa
augun opin
alltaf og
ganga
áfram.
haltu fast
í vonina
um grun
um ilm
af blómi
handan
sandanna
uggir með sig og hafi ekki sjálfsöryggi
né þor til að notfæra sér stöðu sína og
taka að sér forystuhlutverk í þessum
heimi. Þetta virðist vera innbakað í
okkur á þessu stigi tímans, ég veit
ekki hvort þetta eru leifar af liðnum
tímabilum. Vald er bara eitthvað sem
mér finnst vera spennandi og sú hug-
mynd að listin geti orðið að afli í sam-
félaginu finnst mér einnig spennandi.
Að eitthvað sé náttúrulaust (impótent)
og áhrifalaust í heiminum, það leiðist
mér að sjá.
- En hvernig líst þér á ísland?
- Ja, mér finnst það áhugavert í
laginu, það væri gaman að koma
þangað einhverntíma.
Hallgrímur Helgason tók saman
55