Birtingur - 01.12.1963, Qupperneq 3
GIANCARLO VIGORELLI: ÓDYSSEIFUR FRÁ PIREUS
Róm, október.
Hvernig stendur á því að enginn man lengur
eftir því að hafa fyrst rekizt á Seferis á síðum
beztu bókarinnar sem Henry Miller hefur skrif-
að: Risinn frá Markússis, kannski löngu
áður en viðkomandi lesandi 'kynntist skáldskap
hans. Þegar Miller fór frá Frakklandi í júlí 1939
gekk hann á land á Korfú, gestur Lawrence
Durrels, og fyrir milligöngu Katsimbalis í Aþenu
kynntist Miller skáldinu sem nú hefur hlotið
Nóbelsverðlaunin: „Maðurinn sem hefur þraut-
raektað með sér þennan varanleikans anda sem
allstaðar er nálægur í Grikklandi og ihefur með
honum magnað allan sinn skáldskap er Giorgio
Seferiades, sem skrifar undir nafninu Seferis. Ég
þekki aðeins skáldskap hans af þýðingum, en
jafnvel þótt ég hefði ekki lesið ljóð hans myndi
ég telja að þetta sé sá maður sem örlög hafa
kjörið til að rétta áfram kyndilinn."
Við hljótum að játa að Miller sýndist rétt fyrir
meira en tuttugu árum, og ekki eingöngu hafi
Seferis verið fær um að rétta kyndilinn áfrarn
heldur var liann verðugur að taka hann úr hvít-
um höndum ekki lakari manna en Mallarmé og
Valery og hinum jarðneskari höndum T. S.
Eliot. Þegar dómararnir í konunglegu sænsku
akademíunni veittu Quasimodo Nóbelsverðlaun-
in virtist mega ætla að þeir hygðust hvíla sig á
hinni „hreinu Ijóðlist" (poesia pura). En með
því að verðlauna Saint-John Perse í gær og Se-
feris í dag, sem báðir eru skáld og diplomatar í
senn, þá bendir allt til þess að þeir ætli ekki að
setja þessa skáldlistargrein á ellilaun, þrátt fyrir
skorður tímans og starfsferils. Ekki neita ég því
að Perse sé skáld og Seferis er honum meiri, en
báðir eru síður frömuðir heldur fremur sið-
gotungar í samtímaljóðlist. Þeir halda öllum
tignarmerkjum þeirrar listar; reyndar er ljóðlist
Jreirra alltof aristókratisk, og eftir alltof miklar
skyldleikagiftingar innan þeirrar greinar er svo
komið að engin eru afkvæmin. Þó gætti hjá Se-
feris í upphafi skáldferils hans upprunalegs al-
þýðlegs tóns og arftekinnar kliðmýktar, og þess
ber að geta að á síðustu árum hefur komið á
daginn að hann hefur megnað að losa sig úr
prísund ‘hinnar hreinu ljóðlistar og það hetur
gert honum kleift að leita af nýju rótfestu „í
gróðurmold sinnar þjóðar" — einsog Miller
komst að orði — enda þótt fæddur sé Seferis í
Smyrnu og því „asískari en nokkur annar Grikki"
og í honum blandist eðlin tvenn, forn ofsi og
nærstæðari mýkt. „Mildur ljúfur þróttmikill —
enn er vitnað í Miller sem er svo hittinn að lýsa
honum — fær um að koma á óvart með krafti og
leikni í athöfnum sínum ... stundum minnti
hann mig á villisvín sem hafði misst vígtönnina
í æðislegu einvígi út af ást og guðmóði í rödd
hans ómaði angurvær tónn einsog hin heittelsk-
aða, hin dáða gríska grund hefði hugsunarlaust
og af vangá eyðilagt hina hvellu hljómfylli ösk-
ursins ...“ Vinátta Millers og Seferis er staðfest
í upptalningunni í Books in my life en þó
fyrst og fremst lýst í hinum viðamiklu bréfa-
skiptum milli Lawrence Durrels og Henry Mill-
BIRTINGUR
1