Vera - 01.02.1985, Blaðsíða 13

karlar fœru á túr
Það rann upp fyrir mór árin sem ég bjó á Indlandi, að hvítur hluti
mannkynsins hefur varið öld eftir öld í að telja okkur trú um að
hvítt hörund geri sumt fólk merkilegra en annað, jafnvel þó svo
eini munurinn sé auðvitað sá, að hvítt hörund er viðkvæmara fyrir
útfjólubláum geislum og verður fyrr hrukkótt en dökk húð.
Og þegar ég las Freud, fylltist ég efasemdum um ,,penis-öf-
endina.” ,,Móðurlífs-öfund” væri eiginlega rökréttari í Ijósi þess,
hversu máttugt það er að geta fætt barn auk þess sem líffæri sem
er jafn utanveltu og óvarið og tippi, gerir karla í rauninni mjög
vamarlausa og óöfundsverða. Og þegar ég heyröi konu nýlega
iýsa því þegar hún byrjaði óvænt á túr í miðri ræðu, svitnaði ég
af óþægindum. (Rauður blettur fór að breiða úr sér á kjólnum
hennar.) Óþægindin liðu þó hjá þegar hún sagði mér frá eigin við-
brögðum. Einhver nærstaddur hvíslaði tíðindunum að henni og
hún sagði við fundargestina, sem allir voru karlmenn: ,,og þið
settuð að vera STOLTIR af því að hafa konu á túr hér í pontunni.
Þetta er líklega fyrsti jákvæði viðburðurinn í þessu félagi svo ár-
uni skiptir.”
Almennur hlátur. Léttir. Hún hafði snúið neikvæðu í jákvætt.
Hennar saga tók saman við Indland og Freud í huga mér og mátt-
ur þess að hugsa jákvætt rann upp fyrir mér. Það sem „æðri”
stétt býr yfir, er notað til að réttlæta yfirráð hans — það, sem
"isegri” hópur hins vegar hefur, er notað til að réttlæta niðurlæg-
ingu hans. Svertingjar fá láglaunastörf vegna þess að þeir voru
sagðir líkamlega sterkari en hvítir menn, konum eru úthlutuð lág-
iaunastörfin vegna þess að þær eru sagðar veikbyggðari en karl-
ar- Eða, einsog strákurinnsagði, semspurðurvarhvort hann ætl-
aðiaðverðaforseti: ,,lss, þaðernúkvennastarf.” Semsagt, kúg-
un hefur ekkert með rökhyggju aö gera.
Og hvað myndi nú gerast ef, allt í einu sem fyrir einhverja töfra,
karlar gætu farið á túr en konur ekki?
Tíðablæðingar, augljóslega, yrðu stórkostlegur karlaviðburður
sem væri hægt að stæra sig af:
Karlar myndu monta sig af því hversu mikið og hversu lengi.
Unglingsstrákar myndu tala um það sem tímamarkandi atburð
°9 upphaf karlmennsku sinnar.
Gjafir, trúarlegar athafnir og fjölskylduboð myndu setja svip
sinn á allra fyrsta daginn.
Til að koma í veg fyrir vinnutap þeirra, sem skipta samfélagið
máli, myndi Alþingi setja á fót Rannsóknarstofnun Tíðahring-
ar|na. Læknar myndu láta sig hjartasjúkdóma litlu skipta —
hormónastarfsemi karla myndi gera þá að minni áhættuhóp — en
snúa sér af miklum krafti að túrverkjum. Túrtappar og dömubindi
yöu niðurgreidd en ekki þó allar tegundir: margir karlar væru
reiðubúnir til að greiða fullt verð fyrir statussymbol á borð við
..jaka-super tappa”, „Sigurvinsson sporty spot”, Jón Baldvins
hlóðlausu ,,eða Alberts-extra-þykk” —jafnvel Kiljans Kláru túr-
taPpa, því bókaþjóðin lætur ekki að sér hæða.
Kannanir myndu sýna að körlum gengur betur í íþróttum og að
Þeir vinna fleiri verðlaun dagana sem þeir eru á túr.
Herforingjar, hægri sinnaðir stjórnmálamenn og guðfræði-
kandidatar myndu leggja út af erlendu heiti tíðablæðinga, MEN-
straution — til að færa rök fyrir forréttindum karla í valdabarátt-
unni (geta konur stjórnað fyrst þær lúta ekki hringlægum lögmál-
um plánetunnar Mars?”) á stríðstímum (,,Sá einn sem gefur blóð,
skal taka blóö”), fyrir altarinu („Hann gaf blóð sitt fyrir okkar synd-
lr ’) eða innan veggja heimilisins („Mánaðarleg úthreinsun gerir
karla of hreina til að sinna skítverkum”).
Frjálslyndir karlar og róttækir hins vegar, myndu halda því fram
að vissulega séu konur jafnar, aðeins öðru vísi og að hver kona
megi því aðeins slást í lið með þeim, að hún skeri sjálfa sig til
blóðs einu sinni í hverjum mánuði. Alþýðuskáld myndu yrkja um
„hann, sem er þriggja binda karl” og úti á götu mætti heyra: „Nei,
hvað þú ert hressilegur að sjál”, „Já þakka þér fyrir, ég er líka á
túr.” Sjónvarpið myndi fjalla opinskátt um málið. (Kastljós: Áhrif
blæðinga verkalýðsforystunnar á kjarasamningana) Dagblöðin
sömuleiðis: „Nauðgari sýknaður vegna túrverkja”. Líka kvik-
myndir. (Pálmi Gests. og Gísli Rúnar í Blóðbandinu.)
Karlmenn myndu sannfæra konur um að samfarir væru betri á
þessum dögum. Lesbíur yrðu óttast blóð og „það eina sem þær
vantar er velblæðandi karlmaður”.
Gáfumannafélögin myndu vitaskuld leggja fram rökvlsustu
ástæðurnar fyrir forróttindum karla. Hvernig geta konur lagt
stund á hávisindi sem krefjast næmi fyrir tíma og rúmi eða skilið
rök tilverunnar þegar þær hafa ekki þennan meðfædda náttúru-
lega hæfileika til að mæla gang himintunglanna? Þær, sem heyra
ekki hljómfall alheimsins með líkama sínum. Hvernig geta þær
numið heimspeki og trúarbrögð, sem ekki búa yfir mánaðarlegri
táknmynd dauða og upprisu?
Tíðahvörfin yrðu tilefni hátíðahalda, tákn þess að karlar hafi nú
safnað nægilegum hringlægum vísidómi til að geta látið staðar
numið. Frjálslyndir karlar á öllum sviðum myndu reyna að sýna
umburðarlyndi: er þeim ekki næg refsing að mega ekkj mæla takt
tilverunnar?
Og — hvernig myndu konurnar bregðast við? Það er auðvelt að
ímyndasér allar hægri konurnar kinka brosandi kolli til samþykkis
karlarökunum. Ráðstefna kvennasamtaka stjórnmálaflokkanna
myndi álykta um nauðsyn sjálf-særinga kvenna til blóðs. Nýtt líf
myndi birta greinar um kynlosta blæðandi karla og gefa ráð um
hvernig samræma má líf eiginkvenna og tíðahringa karla þeirra.
Kvennaframboðið myndi boða frelsun kvenna undan „blóð-ótt-
anum”, Kvennalistinn myndi segja kúgun hinna óblæðandi setja
tóninn fyrir kúgun allra kúgaðra („Blóðsugurnar voru hinar fyrstu
frelsishetjur”). Gallerí Langbrók myndi hefja blóðlaust myndmál
til vegs og virðingar og Alþýðubandalagskonur myndu halda því
fram að þegar búið væri að ryðja capitalisma og heimsvaldastefn-
unni úr vegi, færu konur líka á túr. (Ef konur fara ekki á túr í Rúss-
landi, er það vegna þess að sannur sósialismi þrífst ekki í hringa-
vitleysu kapitalismans”).
í stuttu máli sagt: við myndum uppgötva það sem þó liggur í
augum uppi, að rökin liggja á tungu rökfræðingsins. (Til dæmis
og hugmynd handa rökfræðingum að velta vöngum yfir: Fyrst
konur ku vera síður skynsamar og meira tilfinningalegar í byrjun
tíðahringsins, þegar kvenhormónarnir eru óvirkastir, hvers vegna
er ekki rökvíst að halda því fram að einmitt á þeim dögum hagi
konur sér líkast því sem karlar haga sér allan mánuðinn?)
Sannleikurinn er sá, að ef karlar gætu farið á túr, væru rökin
samt þeirra megin.
Ef við látum það eftir þeim.
(Þessi kafli er úr bók Gloriu Steinem, Outrageous Acts and Everyday
Rebellions, sem er samansafn greina þeirrar bandarísku fjölmiðla- og
blaðakonu, hver annarri skemmtilegri og fróðlegri.) Ms þýddi — og staö-
færði svolítiö.)
13