Vera - 01.02.1985, Blaðsíða 31

Sogusviðið er klaustur. Leikmyndin grá. köld. kraftaverk hafi verið að ræða. annað se ohugs-
einfold og vel við hæfi. í kiaustrinu hefur gerst andi. Martha reynir að komast að hinu sanna og
vægast sagt ovanalegur atburður. Ung nunna. tekst smam saman að komast að þvi hvernig fæð-
Agnes. hefur alið barn sem finnst myrt i rusla- ingu barnsins og dauða bar að hondum. Hvað
korfu. Geðlæknirinn Martha er fengin til að meta getnaðinn varðar. er spurnmgin skilin eftir opin
hvort Agnes se sakhæf. Með hennar augum sja- fyrir ahorfandann. Agne$ sjalf afneitar atburð-
um við atburðina. hun er einskonar sogumaður. inum. man ekkert eða læst ekki muna.
Abbadisin. moðir Mirjam gefur i skyn að um
Er Agnes einfeldningur? Er hún geð-
veik? Eðaer hún dýrlingur? Hún elst upp í
^ikilli einangrun hjá móður sinni sem jafn-
Vel kemst upp með að halda Agnesi frá
skóla. Móðirin sem er mjög brengluð, kúg-
ar hana og beitir hana meðal annars kyn-
ferðislegu ofbeldi. Andlegt ástand Agnes-
ar sýnist mér vera summan af þeirri með-
íerð sem hún hefur hlotið.
Mér finnst verkið í rauninni ekki snúast
am hvort gerst hafi kraftaverk, enda hvað
er kraftaverk? Heldur um það hvað sé
Agnesi fyrir bestu. Abbadísinni þykir mjög
Vaent um Agnesi, svo fer einnig um Mörthu
Sem fljótlega tekur ástfóstri við hana. Þar
stðngast á mismunandi sjónarmiö. Abba-
’-f'sin vill láta málið falla niður og að Agnes
Verði áfram innan veggja klaustursins.
Vemduð frá hinum grimma heimi utan
Veggjanna, sem hún sjálf þekkir mætavel.
Geðlækninum finnst hins vegar að
Agnes eigi aö fá tækifæri til að kynnast
eeiminum fyrir utan, læra að takast á við
eenn, njóta þess sem hann hefur upp á að
ejóða og taka síðan ákvörðun um það
nvernig hún vill verja lífi sínu. Afstaða
Abbadísarinnar til Agnesarfinnst mérekki
mótast af trúarsannfæringu, fremur notar
hún trúna sem skjól. Vissulega hefur hún
valið sér lífsmáta af mjög yfirveguðu ráði.
Og efalítið trúir hún á Guð. En hvað olli
þessu vali hennar? Hún var ,,misheppnuð
móðir og misheppnuö eiginkona”. Ekki
beint fýsilegt líf þaö. . . Eðahvaða mögu-
leika hefur ómenntuð kona sem mistekst
þau einu hlutverk sem henni eru ætluð? Er
ekki kjörið að flýja veröldina og loka sig
innan veggja klaustursins? Á sama hátt
vill hún að Agnes fái að vera í friði. Hún vill
vernda hana fyrir umheiminum. Og hún
hefur mikið til síns máls. Það yrði eflaust
ekki þrautalaust fyrir Agnesi að takast á
við lífiö utan klaustursveggjanna, með
þær klyfjar sem fortið hennar hefur lagt
henni á herðar.
Leikritið vekur ýmsar spurningar svo
sem góðu verki sæmir. Hvað veldur til að
mynda því að fólk gengur í klaustur? Er
það flótti frá raunveruleikanum? Er þaö
trúar og eða tilbeiðsluþörf? Er það
ímugustur á efnishyggjunni? Dýrkun ein-
faldleikans? Allt þetta eða eitthvað ann-
að? Hver er æskilegasti lífsmátinn? Hvar
eru bestu skilyrðin fyrir þroska andans?
Hver er yfir höfuð tilgangur lífsins? Og
svona mætti lengi telja.
Greinilegt er að þeir sem hafa unnið aö
þessari sýningu hafa gert það af natni og
næmleika. Hlutir sem eru hinum almenna
áhorfandaoftast huldir og ekki laust við að
yfir hvíli leindardómsfullur blær, svo sem
helgisiðir og athafnir nunnanna og dá-
leiösla geðlæknisins, fannst mér afar trú-
verðugir.
Leikkonurnar þrjár skila hlutverkum sín-
um vel. Mest reynir á Guðrúnu Gísladóttur
og fer hún á kostum. Svo vel tókst upp í
fæðingunni að ég gat fundið hríðarverk-
ina. . . Sú mynd sem Guðrún Ásmunds-
dóttir dregur upp af Abbadísinni sam-
svarar ekki beint þeirri mynd sem ég geri
mér af konu í þeirri stöðu. En þar er eflaust
um að kenna mínum eigin fordómum, þar
fannst mér líklega vanta heilagleikann og
strangleikann. En einmitt það, hvað hún er
einlæg og hlý, gerir hana áhugaverða.
Sigríður Hagalín kemur vel til skila hinni
menntuðu, meðvituðu, raunsæju konu,
geðlækninum, með frjálslegri og ákveð-
inni framkomu sinni.
Söngur Guðbjargar Thoroddsen var
einkar Ijúfur og fallegur.
K.BI.
31