Vera - 01.03.1985, Blaðsíða 34

Alþýðuleikhúsið sýnir
Klassapíur
eftir Charyl Churchill
í þýðingu Hákons Leifssonar.
Leikstjórn: Inga Bjarnason.
Leikmynd og búningar: Gerla.
Lýsing: Árni Baldvinsson.
Tónlist: Leifur Þórarinsson.
Þann 18. febrúar s.l. frumsýndu Vorkon-
ur Alþýðuleikhússins leikritið Klassapíur
eftir ensku skáldkonuna Charyl Churchill.
í því er fjallað um stéttaskiptingu, kúgun
og vald og möguleika konunnar til að gera
upp við hlutskipti sitt. Þeir eru ansi fáir því
þeir takmarkast við tíöarandann og karl-
veldið.
Margrét nútímakona og nýráðinn fram-
kvæmdastjóri hjá ráðningarskrifstofunni
Klassapíur, býður til veislu. Gestir eru fimm
sögulegar kvenpersónur sem allar eiga
það sameiginlegt að hafa farið óhefð-
bundnar leiðir í lífi sínu. Leiðir sem þó eru
allar skilyrtar af tíðarandanum. Fórnir þær
sem þessar konur færa á stall karlveldis
eru börnin, kynferðið, ástin og hamingjan.
Og hvað er þá eftir? Jú, frami og völd.
Á ráðningarskrifstofunni Klassapíur eru
bara klassapíur við vinnu. Þær eru kúl,
sexý og pottþéttar. Og þær drekka til að
sefa óttann við að standa ekki undir kröf-
unum. Óttann við að falla inn í hitt mynstur
Klassapíurnar. Efri röð frú vinstri: Margrét, framkvœmdastjóri á ráðningaskrifstofu:
Margrét Ákadóttir. Isabelia, viktoriönsk ferðakona: Anna Einarsdóttir. Jóhanna páfi:
Sigrún Edda Björnsdóttir. Gréta, úr málverki eftir Breugel: Ása Svavarsdóttir. Þjónustu-
stúlka, miðaldra skrifstofustúlka: Guðný Helgadóttir.
Neðri röð: Gríshildur hin góða, skáldsagnapersóna úr verkum eftir Bocaccio og Chaucer:
Sigurjóna Sverrisdóttir. Elísabet, verkakona: Kristín Bjarnadóttir. Níjó, japönsk búdda-
nunna: Sólveig Halldórsdóttir. (Ljósmynd: Valdís Óskarsdóttir).
konunnar, þ.e. að lokast inná heimili og
kafna.
í lokaþættinum er pían Margrét í heim-
sókn hjá systur sinni. Hún hefur alið upp
dóttur Margrétar, Ásu, sem nú er 15 ára
táningur. Systirin Elísabet er eina persón-
an í verkinu sem ekki flýr hlutskipti sitt.
Hlutskipti verkakonu í enskri iðnaðarborg.
Hún er trú sósíalismanum og óvinur henn-
ar er kapítalisminn og konan Thatcher. Og
þrátt fyrir þreytu, biturleika og sjálfsfyrir-
litningu (sem endurspeglast í fósturdóttur-
inni Ásu) er hún sterkasta kona verksins.
Hún hefur rætur og hún þekkir sitt hlut-
verk. Ása, dóttir þeirra beggja, hefur feng-
ið skelfinguna í arf. Hún á eftir að leggja á
flótta en hann mun mistakast.
í heild eru Klassapíur falleg sýning og
leikkonurnar geisluðu allar af leikgleði.
Sýningin var mögnuð og allsstaðar náðist
rétt andrúmsloft. í veislunni glasaglaumur
í stórum sal með tilheyrandi gráti bakvið
hláturinn. Stressaö og kaótískt á skrifstof-
unni. Þunglamalegt, dimmt og vonlaust á
heimili systurinnar. Tónlist, lýsing, leik-
mynd og leikur tilheyrðu hvert öðru og
undirstrikuðu hvert annað.
Fyrsti þátturinn er þó veikasti hlekkur
sýningarinnar. Þar er eins og meiri rækt
hafi verið lögð við form en innihald með
þeim afleiðingum að stundum bar á ofleik.
í handriti höfundar er gert ráð fyrir því að
konurnar sex sitji við dúkað borð, en Inga
Bjarnason kýs að dreifa þeim um sviðið í
kokkteilboði. Þetta boð kemur vel út mynd-
rænt, en frásagnir kvennanna eru ekki
alltaf sannfærandi. Það er munur á því að
segja sögu sína í spjalli við matarborð og
að upplifa þjáningu úr fortíðinni úti á miðju
gólfi. Um frammistöðu leikkvenna í fyrsta
þætti vil ég sérstaklega nefna Sólveigu
Halldórsdóttur í hlutverki Níjó, búdda-
nunnu sem framan af ævi sinni var hjá-
kona prests og keisara en gekk stefnu-
laust í 20 ár eftir að því var lokið. Allt fas
hennar, hreyfingar og talsmáti var agaður
og sannfærandi.
Þriðji og síðasti þátturinn, uppgjörið milli
systranna, hreif mig þó mest. Samleikur
þeirra þriggja, Margrétar Ákadóttur, Krist-
Inar Bjarnadótturog Sigrúnar Eddu Björns-
dóttur var magnaður og sterkur, svo
sterkur að leikmynd Gerlu, sem saman-
stóð af þrem kössum, plasti á veggjum og
stig^ upp á loft, varð að gömlum sófa,
standlampa og myndum á veggjum. Lýs-
ing Árna Baldvinssonar átti sinn þátt í að
ná fram réttri stemmningu.
Annars miðast leikmynd Gerlu fyrst og
fremst við að búa til leikhús úr litlum hana-
bjálka í Nýlistasafninu viö Vatnsstíg og er
enn eitt dæmið um þá sjálfsbjargarhvöt
sem einkennir reykvíska leikhópa í hús-
næðishraki. Þarna á hanabjálkanum hafa
Vorkonurnar búið til sýningu sem við eig-
um að sjá, stelpur. Við gætum nýtt okkur
þetta verk í viðleitni okkar við að finna
nýjar leiðir í frelsisleitinni.
Ása Jóhannesdóttir
34