Vera - 01.12.1988, Qupperneq 32
„Hef gott
af. því að
safna þessu
saman''
Rætt við
Helgu Sigurjónsdóttur
Hún byrjaði í baráttunni, eins
og hún orðar það sjálf, og
flestar sem láta kvenfrelsismál til
sín taka þekkja hana — eða að
minnsta kosti skrif hennar. I bar-
áttunni er hún áfram, en nú
með öðrum formerkjum og
nefnir hún sjálfa sig ,,tóm-
stundafræðikonu". Um þessar
mundir er að koma út á bók
hluti afrakstrar starfs hennar í
formi greinasafns sem ber heit-
ið ,,l nafni jafnréttis".
Helga Sigurjónsdóttir — því auðvitað er
það hún sem er tómstundafræðikonan —
fór snemma að hafa afskipti af kvenfrelsis-
baráttunni. Hún var virk rauðsokka og tók
þátt í stofnun Kvennaframboðsins 1981.
Það var einmitt á þessum umrótaárum
kvennabaráttunnar sem Helga fór að láta
að sér kveða fyrir alvöru á síðum dag-
blaðanna.
,,Það má segja að ég hafi byrjað í bar-
áttunni og síðan hafi áhuginn þróast yfir í
fræðistörf. Baráttustigið var þó nauðsyn-
legt fyrir mig, við gerðum svo margt
spennandi, og stundum jafnvel hættulegt.
Síðan hef ég farið meir inn á við og nú er
ég alltaf að grúska og þetta er orðið mitt
tómstundamál," útskýrir Helga.
— Var eitthvað sérstakt sem olli þessari
áherslubreytingu hjá þér?
„Ahugann hef ég haft lengi en það má
kannski segja að þetta hafi byrjað í nor-
ræna sumarháskólanum 1979. Veturinn
1980—1981 dvaldi ég svo í Gautaborg í
launalausu fríi og fór beint inn í „Forurn
för kvinnoforskning", sem er hópur kvenna
við Háskólann í Gautaborg sem sinnir
kvennafræðum. Þar komst ég í bækur og
svo framvegis."
— Árið 1982 birti Helga greinaflokk í
Dagblaðinu, þar sem hún skoðaði jafn-
réttishugtakið annars vegar og kvenfrelsi
hins vegar, hugmyndir sósíalista um kven-
frelsi og gerði hugtakið feðraveldi að um-
talsefni. Greinarnar tíu vöktu mikla athygli
meðal kvenfrelsiskvenna þá — og eru
þessi málefni ennþá í brennidepli þar sem
konur ræða sín mál.
,,Eg skrifaði þessar greinar meðal ann-
ars vegna þess að ég var svo hrædd um
að verið væri að stofna enn eina kvenna-
hreyfinguna sem mundi festast í einhvers-
konar jafnréttisrugli sem einungis mundi
þjóna feðrasamkundunni. Sú hugsun
fannst mér skelfileg og satt að segja
fannst mér ég oft á þessum árum vera
eins og rödd hrópandans í eyðimörkinni."
— En tímarnir hafa breyst og nú gefur
Helga meðal annars út þessar umdeildu
greinar í bók.
,,Ég hef skrifað ýmislegt í gegnum árin,
meðal annars þennan greinaflokk, og
margir hafa beðið mig um þessar greinar,
sérstaklega hópar úr öldungadeildum og
framhaldsskólum, svo mig langaði til að
koma þessu á prent í aðgengilegu formi.
Ég reiknaði þó ekki með að útgefendur
mundu slást um þetta efni, sérstaklega
ekki eftir að hafa upplifað að leita til
þeirra í sambandi við þýðingu á sænskri
bók sem heitir „Kvinnors kriser". Það þótti
fulltrúum bókaútgefenda ekki merkileg
söluvara. En Björg Einarsdóttir hjá Bókrún
sýndi þessu strax áhuga og fannst tíma-
bært að gefa það út."
— Helga segir að hægt sé að skipta
bókinni í þrjá meginflokka:
Aðdragandi að Kvennaframboðinu,
greinaflokkinn frá 1982 og greinaflokk um
klám. Helga skrifar inngang að bókinni en
allt annað efni bókarinnar hefur verið birt
áður nema grein sem er byggð á erindi
Helgu um íslenskar konur sem hún flutti á
kvennaþinginu i Osló. Þar gerir hún grein
fyrir eldra og yngra kvennaframboði, gerir
samanburð á þeim og greinir hugmynda-
fræði þeirra. f þessu samhengi skoðar hún
einnig stöðu íslenskra kvenna frá sögulegu
sjónarhorni og ætti sýn Helgu á kvenna-
sögu að vera lesendum Veru nokkuð kunn
þar sem hún hefur birt greinar um þetta
efni á síðum blaðsins.
„Ég geymdi greinarnar um kvennasögu,
eins og margt annað efni, vegna þess að
mig langar til að fara dýpra í það og
vinna það áfram."
— Svo það er von á fleiri bókum frá
þér?
„Já, það er aldrei að vita og ég ætla
að halda áfram að skrifa ef guð lofar.
Það sem ýtti undir að ég fór út í þetta nú
var að ég fékk smá styrk frá Kvennarann-
sóknahópnum til að skoða Rauðsokka-
hreyfinguna nánar. Við Björg erum nú
báðar gamlar Rauðsokkur svo við gerum
okkur vonir um að geta gefið út bók um
hreyfinguna á 20 ára afmæli hennar
1990."
— Hvaða augum lítur þú þessa bók sem
nú er að koma út. Er hún tæki til að vekja
til vitundar?
„Vekja til vitundar ... Ég er alveg hætt
að tala þannig. Ég hef skrifað það mikið
að ég hef gott af því að safna þessu sam-
an, sem byrjun til að geta svo farið
dýpra. Hitt er annað mál að ég er kenn-
ari og vil gjarnan segja frá því sem ég
veit ef einhver hefur gaman af að hlusta.
Ég er sannfærð um að þessi bók getur
verið lesefni fyrir allar konur, hvort sem
þær eru „langt eða stutt" komnar í kven-
frelsisbaráttunni og ég vona að hægt
verði að nota bókina sem einhverskonar
kennslubók á námskeiðum og svo fram-
vegis og að hún geti orðið kvennahreyf-
ingunni til framdráttar."
kb
32