Ritmennt - 01.01.2001, Page 54

GUNNAR SVEINSSON
RITMENNT
Sveif á mig við saghestinn,
sá er happatregur;
hann er eins og eigandinn
eitthvað bölvanlegur/’0
Sögunarvinnan var illa launuð eins og segir
í grein séra Friðriks J. Bergmanns hér fram-
ar. Árið 1902 var greitt $1,50 á dag,61 eða 15
cent á klukkustund, hafi vinnudagurinn
verið tíu stundir. Sumarhitinn gat farið yfir
40 gráður og vetrarfrostin niður fyrir 40.
Útivinnan reyndi því mikið á. Oftast nær
hafði Sigmundur nóg að gera en gelclc stund-
um illa að fá vinnu sína greidda. Hann hef-
ur því ekki haft mikið fyrir sig að leggja
framan af. En hann var sparsamur og nægju-
samur og lét varla annað eftir sér en að
kaupa bækur og band á þær og notuð frí-
merki sem hann safnaði af áhuga. Hann fór
og stöku sinnum í leikhús og hringleilcahús
(sirkus) þar sem hann hafði mikla ánægju af
að sjá „ýmsar líkama æfingar" og dýr sem
hann telur upp. (25/281; 28/50). Hann var
dýravinur að eðlisfari, átti hund á vinnu-
mennskuárum sínum og kött í Winnipeg.62
Flug gæsanna norður og suður skráir hann í
dagbók sína: „Gæsir á suðurleið." (30/289).
Honum finnst ástæða til að skrá það í októ-
her 1895 að hann hafi séð „böffelnaut."
(27/50).
Fyrsta veturinn í Winnipeg, 1890-91, lék
Sigmundur hlutverk í leikriti í annað slcipt-
ið.63 Það var í Erasmus Montanus eftir
Ludvig Holberg, og var leilcið tvívegis, 26.
og 28. febrúar, í Félagshúsinu í Winnipeg.
(25/123). Bergsveinn bróðir hans fór
skemmtiferð heim til íslands haustið 1896
og Sigmundur sagðist „með ánægju hafa far-
ið með alfarinn, því ekki get eg sagt að eg
uni mér hér vel, og ber margt til þess, en
mig vantar slcildingana, og er elcki fyrir
neinum að lcvarta, nema láta líða og bíða í
drottins nafni." (27/116). Árið 1904 bauðst
mágur hans, Jóhannes Reykdal, fram-
kvæmdastjóri í Hafnarfirði, til að styrlcja
hann til að koma lieim aftur ef hann vildi.
(30/69). Af þessu varð elcki og mun ástæðan
hafa verið sú að Sigmundi var það ávallt
mikið kappsmál að standa á eigin fótum án
aðstoðar annarra.
Eftir þrettán ára veru vestra fór hagur Sig-
mundar loks að vænkast. Árið 1902 fór
hann að bera út blöð og tímarit, fyrst Dag-
slcrá II og Heimskringlu og síðar Baldur,
Freyju, Heimi, Fróða, Syrpu, Almanak Ólafs
S. Thorgeirssonar og einnig auglýsingar,
fundarboð og fleira af því tagi. Hann fer að
leggja peninga reglulega inn á banka, fyrst 6.
júlí 1905. (30/117). Hann getur um
hanlcainnstæðu sína 11. olctóber 1921, og
var hún þá $ 837,24 „og finnst ég vera stór-
ríkur, og það sem bezt er, að mér finnst ég
hafa aflað þess með ærlegu móti." (35/118).
Annars lifði hann afar fábreyttu lífi eins og
hann ritar í dagbók sína 19. janúar 1896: „Ég
heima, og er það minn fasti vani, þá hef eg
líka nóg að gjöra, bæta föt mín, lesa og
skrifa m(eð) fl(eiru)." (27/68). Lengstum var
hann við góða heilsu en kvartar alloft um
tannpínu og gilct.
Þegar Sigmundur var á 70. aldursári
60 Smámunir eða Kveðlingasafn [...] II. Lbs 2186 8vo,
bls. 111-12.
61 Heimskringla, 21. ágúst 1902, í frétt um félags-
stofnun viðarsögunarmanna.
62 Dagbók 24. júlí 1919: „í dag renndu þeir á svarta
kisa minn bifreið, svo hann dó auminginn."
(34/221).
63 Hann hafði leikið í Jeppa á Fjalli á Seyðisfirði 1888,
sjá bls. 47 hér framar.
50