Ljósmæðrablaðið - 31.12.1979, Blaðsíða 17

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
129
Hvítan, kolvetnin og fitan gefa öll af sér orku í efnaskiptum
líkamans og geta að því leyti komið hvert í annars stað, en
sumar hvítutegundir og fitusýrur getur líkaminn ekki mynd-
að og því verður hann að fá þær beint úr fæðunni.
Eggjahvituefni (hvíta, prótein) eru uppistaða heila, vöðva,
bandvefs og blóðs og því er mikilvægt að borða nægilegt
magn af góðri hvítu á meðgöngutíma. Mjólkurvörur, kjöt
fiskur og egg eru ríkust af góðri hvítu en auk þess gefa
baunir og sumar korntegundir af sér hvítu í minna magni.
Fita er nauðsynleg í litlum mæli til þess að fá vissar
fitusýrur og fituleysanleg vítamín (A, D, E og K). íslending-
ar neyta yfirleitt of mikillar mettaðrar dýrafitu og ætti þess
vegna að dragá úr neyslu hennar almennt og neyta einnig
ómenttaðrar jurtafeiti. Fita gefur af sér mjög mikla orku og
neysla hennar leiðir auðveldlega til of mikillar líkamsþyngd-
ar.
Kolvetnum má skipta í þrjá flokka:
a) Sykur, hvítur sykur, púðursykur og vörur sem innihalda
það sem við í daglegu tali köllum unninn sykur eru óþarfar
nema sem orkugjafi og ætti að stilla neyslu þeirra mjög í hóf.
Þessar vörur metta illa og neysla þeirra í stórum stíl leiðir
gjarnan til offitu. Þær innihalda lítið af vítamínum, stein-
efnum og snefilefnum.
b) Sterkja er t.d. í kartöflum, hrísgrjónum og brauði. Hún
leysist upp í gömum og síast hægt út í blóðið sem næring.
Sterkja mettar allvel og er æskileg fæðutegund en þó í hófi.
c) Trefjar eru í grófu korni og brauði úr því, ávöxtum og
grænmeti. Þessi efni hvetja þarmastarfsemina og stuðla að
eðlilegum hægðum. Þau eru orkusnauð en gefa mikið af
vítamínum og steinefnum. Neysla þeirra er því mjög æski-
leg.
Steinefni eru mikilvæg fyrir uppbyggingu beina fóstursins.
Kalk fæst úr mjólkurvörum sem auka ætti neyslu á um
meðgöngutímann. Magnesi'um og fosfór eru í ríkum mæli í
fæðunni almennt og því ekki þörf að óttat skort þeirra ef
hollrar fæðu er neytt. Neyslu á salti bera að stilla í hóf um
meðgöngutímann því að salt bindur vatn í vefjum líkamans
og stuðlar að myndun bjúgs. Þörf líkamans fyrir jám til