Ljósmæðrablaðið - 31.12.1979, Blaðsíða 37
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
149
Enterohepatic hringrás bilirubins
Þegar bilirubin hefur borist um gallvegi út í smáþarma er
það reducerað af þarmasýklum í urobilinogen. Það getur
síðan endurfrásogast og skilist út um lifur, í galli, eða um
nýru bæði með glomerular filtration eða tubular secretion.
Hjá fóstrum og nýburum eru engir þarmasýklar og uro-
bilinogen myndast því ekki. í görnum hjá fóstrum og
nýburum er hvati, sem kallast B-glucuronidasi og katalyser-
ar deconjugation á bilirubini. Óconjugerað bilirubin er eins
og áður segir fituuppleysanlegt og frásogast því að nokkru
leyti aftur yfír í serum, hluti fer að vísu út í saur.
Nýburaguia (Physiologisk gula)
I raun má líta á nýburagulu sem aðlögunarvandamál
eftir fæðingu. Fóstrið byrjar að mynda bilirubin um 20. viku
meðgöngutímans. Náttúran hagar því þannig, að bilirugin
skilst út um legköku og síðan lifur móður. f þessu sambandi
má minna á, að conjugation á bilirubini í lifur fóstursins er
treg. f annan stað er séð fyrir því, að stór hluti af því
bilirubini, sem conjugerast í lifurer deconjugerað í þörmum
og frásogast út í blóðrás að nýju. Nýburagula er skilgreind á
eftirfarandi hátt:
1. Gula ekki sýnileg fyrstu 24—36 klst.
2. Enginn sjúklegur process til staðar, sem leiði til aukins
niðurbrots á rauðum blóðkomum (hemolysis) truflunar á
conjugation á bilirugini eða útskilnaði né heldur til
aukins endurfrásogs (reabsorption) á bilirubini frá smá-
þörmum.
Sé ofangreindum skilyrðum fullnægt, er ekki þörf neinna
sérstakra rannsókna umfram það, að fylgjat með bilirubin
koncentration í serum og ekki er þörf neinnar meðferðar.
Eins og kemur fram að ofan eru orsakir nýbulagulu, aukin
myndun á bilirubini, minnkaður útskilnaður í lifur og aukið
endurfrásog í þörmum. Mikilvægi þessar þátta er mismun-
andi í hverju tilfelli út af fyrir sig, en í flestum tilfellum eru