Ljósmæðrablaðið - 01.01.1986, Blaðsíða 22
18
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
tilhneiging eykst. Kerfið sem vinnur að, að leysa upp segana
eflist líka. Þannig má líta á þetta sem undirbúning til að auðvelda
stöðvun blæðingu eftir fæðinguna. Tilhneiging til segamyndunar
eykst í vægri pre-eclampsi miðað við eðlilega meðgöngu, en í
alvarlegri pre-eclampsi eykst þetta verulega. Hjá konum í
eclampsi er þetta sérstaklega mikið og við krufningu finnast
örlitlir segar víðsvegar í líkamanum.
Þeir stífla æðarnar og valda drepi í vefjum sem þær næra og í
æðaveggjunum sjálfum þannig að æðarnar leka og jafnvel getur
blætt inn í vefina. Blæðingar í heilavef eða nýrum valda dauða í
eclampsi. í alvarlegri pre-eclampsi getur segamyndunin orðið það
mikil að blóðstorkuefnin, þá aðallega fibrinogen og blóðflögur
eyðast upp og raskast þar með eðlileg blóðstorknun. Kerfið sem
leysir upp sega brýtur þá jafnóðum niður í ónothæft efni FDP.
Það hindrar myndun fibrins úr fibrinogeni sem eykur enn á
blæðingatilhneiginguna. Þar með eyðast blóðstorkuefnin,
nýmyndun er hindruð og vítahringur hefur skapast. Slíkt ástand
nefnist DIC (Disseminated intravaskular coagulation) og er talið
vera hjá flestum konum með pre-eclampsi, a. m. k. þegar sjúk-
dómsástandið er alvarlegt. Talið er að langvinn en hæg segamynd-
un valdi skemmdum í æðum og glomerulus í pre-eclampsi en hröð
og mikil segamyndun gæti leitt til víðtækra æðastíflana og
blæðingatilhneigingu sem veldur heilablæðingu og krömpum í
eclampsi. Örsökin er tali vera sú að skemmdir í fylgju og hugsan-
lega í legvegg vegna súrefnisskorts þar, valda því að segamynd-
andi prótein (tromboblastisk efni) losni úr fylgju og legvegg. Það
berst síðan út í blóðrás móður þar sem það komi af stað blóð-
storkukerfinu. Rannsóknir hafa sýnt fram á x20 hærri þéttni
slíkra efna er í bláæðablóði frá Ieginu hjá konu með pre-eclampsi
en hjá konum í eðlilegri meðgöngu.
Við það að segar stífla margar æðar gæti mótstaðan aukist og
blóðþrýstingur hækkað. Það að blóðþrýstingurinn hækkar gæti
verið tilraun líkamans til að auka blóðflæðið til vefjanna handan
stíflunnar, sem eru í súrefnaskorti. Einnig er þetta tilraun til að
halda uppi nægilegu blóðflæði um nýrun til að sía burt úrgangs-
efni úr blóðinu. (3)
Fylgja og leg: Þær breytingar sem sjást á fylgju samfara pre-
eclampsi er best lýst sem hrörnunarbreytingum. Útlit fylgju eftir