Freyr - 01.03.1927, Page 22

40
F R E Y R
slægju frá 5.—20. júní, eða um það leyti
að kúm er slept út. Þessa tegund er
best að rækta á framræstri mýrajörð,
eða góðu mólendi. Til grænfóðurræktun-
ar er best að breiðsá fræinu 45—50 kg.
á ha. Fyrsta árið gefur hún lítið af sér,
en árið eftir er hún hæf til grænfóður-
notkunar. Áburðarmagnið fer nokkuð
eftir því, hvort landið hefur verið rækt-
að áður og með hvaða jurtum. I ný-
brotna jörð mun ekki veita af 100—150
vagnhlössum á ha. af búpeningsáburði
(ekki notað skjólsáð) eða 250 kg. 37%
kalíáburður, 400 kg. superfosfat og 300—
350 kg. norskan saltpétur.
Hér er gert ráð fyrir miklum áburði,
en þess mun venjulega vera þörf svo að
tegundin verði þróttmikil strax á fyrsta
ári.
Önnur grænfóðurjurtin sem hér mun
hafa mesta þýðingu eru sáðhafrarnir og
ætlast ég til að hún fullnægi að nokkru
eða öllu leyti grænfóðurþörfinni þegar
liðið er fram að túnaslætti. Hafrar geta
sprottið vel á flestum jarðvegstegundum,
þó cinna best á framræstum, góðum mýr-
arjarðvegi og frjóum leirmóum.
Hafragrasið, ef það er slegið á blóm-
skeiði eða fyr, er næringarríkt og gott
fóður. Best er að sá höfrunum snennna
á vorin, helst í byrjun maí. Sáðmagn er
hentugast 200—250 kg. á ha. og áburðar-
magn er hæfilegt 100—150 vagnhlöss á
ha. eða 250 kg. kalíáburður, 400—450
superfosfat og 400 kg. norskur saltpétur
á ha. Ef sáð er 1.—5. maí má gera ráð
fyrir, að hægt sé að byrja að slá þá síð-
ast í júní eða byrjaðan júlímánuð. Til
þess að hafa hafrana á líku þroskastigi
til fóðrunar eru 2 leiðir færar.
Fyrsta leiðin er að byrja að slá hafr-
ana þegar þeir eru 25—35 cm. háir, get-
ur þá orðið allmikill háarvöxtur. Ef þeir
eru slegnir mikið hærri, verður eftirvöxt-
urinn stjáll og lítill. Með þessum hætti er
hægt að fá grænfóður nægilega ljúffengt
og ekki úr sér sprottið.
Hin leiðin er sú, að sá þeim á mis-
munandi tíma, ræður þá sáðtíminn
nokkru um hve þroskaðir þeir verða yfir
sprettutímann. Sá mætti t. d. 1.—5. maí,
20.—25. maí og 10—15. júní. Ýms hafra-
afbrigði hafa verið reynd í Gróðrarstöð-
inni s. I. ár, flest eru það góð afbrigði,
svo mismunurinn á eftirtekjunni hefur
orðið lítill. Sem góða og nokkuð strá-
stífa sáðhafra vil ég benda á:
Svalöf sigurhafra, Sv. orginal sigur-
hafra, Engelbrektshafra og Svalöf orginal
Mesdag er hafa gefið af sér 28—30
tonn grænfóður af ha. (einslegið).
Þriðji flokkur grænfóðurjurta, sem lík-
legt er að nothæfar séu í grænfóðurrækt-
inni hér, eru ertur og flækjur af belg-
jurtaættinni.
Ég vil benda á hvernig ég hefi hugs-
að mér fyrirkomulag grænfóðurræktarinn-
ar ef vér tækjum belgjurtirnar ásamt þeim
tegundum, sem vér höfum hingað til rækt-
að sem grænfóðurjurtir.
Það verður verkefni tilrauna vorra að
skera úr hvort sú leið er ég bendi á verði
heppileg eða ekki.
Þeir, sem búa á hinum nýstofnuðu ný-
býlum, þurfa að koma á hjá sér græn-
fóðurrækt, er geti bætt úr hinu takmark-
aða landrými, er þau hafa, á þann hátt,
að eigi þurfi að beita um of á nýrækt-
aða túnið.
Ég hefi hugsað mér, að grænfóðurrækt-
uninni yrði hagað þannig:
Á nýbýli, er hefir 4 kýr, ætti um
1800 nr. af háliðagrasi og um 3500
m2 af höfrum og ertum að geta gefið af
sér 10—11000 kg. grænfóður yfir sum-
arið, ef ræktun og hirðing er i góðu lagi,
eða 112—123 kg. grænfóður á dag í 90
daga; með lélegum bithaga eða kjarn-