Ljósmæðrablaðið - 01.07.1993, Blaðsíða 7

ir fyrir sjálfri sér hvað komið hefur
fyrir, þó hún vilji e.t.v. ekki trúa því
ennþá. - Þetta er eins og slæmur
draumur. Hún fer að spyrja, vill fá
svör, hún þarf mikla umhyggju og
svör við spurningum sínum. Af
hverju? - er mjög áleitin spurning
sem blandast sorg, sjálfsásökunum,
reiði og jafnvel hvort verið sé að
hegna viðkomandi fyrir eitthvað.
Þessi tvö fyrstu stig blandast alltaf
saman, en ættu ekki að standa leng-
ur en 4-6 vikur til að teljast normal.
(Tíminn sem meðgöngubreytingar
ganga til baka). Konan á oft erfitt
með að muna eftir á, hvað hefur
skeð þetta timabil. Mikilvægt er að
foreldrarnir tali saman og skilji sorg
hvors annars, en þau ganga yfirleitt
misfljótt í gegnum þessi stig.
3) Vinnustig - stendur yfirleitt yfir í
eitt ár eða svo. Fólk fer að líta fram
á við, hlakka til, fá nýtt mat á gæð-
um lífsins. Oft vinnur það of mikið
og hefur þá of lítinn tíma fyrir fjöl-
skylduna, en þetta gengur yfir og
fólk fer að finna sjálft sig að nýju. Á
þessu tímabili verður konan oft
barnshafandi að nýju og þá kemur
umræðan um nýja meðgöngu inn í
söguna.
4) Endurnýjunarstig blandast
vinnustiginu á margan hátt hvað
varðar gildismat og fleira. Fólk man
og finnur söknuðinn vegna barnsins
sem það missti, en sárið verður
smám saman að öri sem stundum
gefur verki og verður alla tíð partur
af þeim sem verða fyrir þessum
missi.
Nauðsynlegt er að foreldrar hafi góð
tækifæri til að tala við barnalækni, fæð-
ingalækni, félagsráðgjafa, prest og síðast
en ekki síst við ljósmóður, annað hvort
ljósmóðurina sem tók á móti barninu
eða/og þá sem sinnt hefur henni i sæng-
urlegu.
Sjálf tel ég mig hafa all góða reynslu
í umgengni og aðstoð við foreldra and-
vana fæddra barna, enda tekið það
sérstaklega að mér til fleiri ára. Margar
konur hafa haft samband við mig í eitt ár
og í sumum tilfellum lengur, bara til að
tala, spyrja, segja frá hvernig gengur og
fá útrás fyrir tilfinningar sínar. Algengt er
að konur hringi til mín þegar þær verða
barnshafandi að nýju, svo ég geti glaðst
með þeim og stundum fylgi ég þeim þá
áfram fram yfir þá fæðingu.
Tuíburar. - Þegar annað barnið deyr
verður það oft til þess að foreldrum verð-
ur það á að bera barnið sem lifir saman
við barnið sem þau misstu, segja jafnvel,
ekki mundi systir þín/bróðir þinn vera
svona óþekkur, latur að læra o.s.frv. Eða
eins og 8 ára stúlka sagði við móður sína
eftir svona lestur: „Eg er viss um að þú
vildir að ég hefði dáið en systir mín lifað
og ég vildi það líka, því þú ert alltaf viss
um að hún væri betri, fallegri og gáfaðri
en ég“. Eftir þetta fór móðirin að skoða
betur í eigin barm og breyta framkomu
sinni við barnið og láta vera að bera hana
saman við það sem hún' hafði aldrei
þekkt.
Nauðsynlegt er að skilja missi foreldra
tvíbura og ekki segja bara - þú átt nú eitt
eftir, þau vita það. Að missa báða tvíbura
er jú tvöfaldur missir fyrir foreldra, jafn-
vel þótt þeim í upphafi hafi vaxið í augum
að fá tvö börn samtímis, eru þau búin að
venjast hugsuninni og undirbúa komu
þeirra og svo á einu augnabliki er það að
_______________________________________5
ljósmæðrablaðið