Ljósmæðrablaðið - 01.07.1993, Blaðsíða 49
Streita
I rannsókn sem Strickland gerði árið
1987 kom fram að mörg þau líkamlegu
einkenni sem komu fram hjá hinum
verðandi föður var hægt að rekja til
streitu og ónógs stuðnings tengt með-
göngu konunnar (4). Það sem helst er
talið geta valdið þessari streitu er t.d.
breytt hlutverk karlmannsins og áhyggjur
vegna fjárhagslegrar afkomu fjölskyld-
unnar. Einnig er talað um áhyggjur vegna
heilsu konunnar og bamsins, áhyggjur
vegna hugsanlegra breytinga á kynlífi og
áhyggjur vegna breytts hlutverks meðal
fjölskyldu og vina kunni að orsaka þetta (4).
Hins vegar er aukin þátttaka föður á
meðgöngutímanum t.d. með því að
sækja foreldrafræðslunámskeið og koma
með konunni í mæðraskoðun, ásamt því
að geta talað um væntingar og áhyggjur
sínar, dæmi um þá þætti sem taldir em
Seta minnkað streitu og þar með þessi
líkamlegu einkenni (4). I rannsókn sem
Glazer gerði árið 1989 á því hvaða
þættir hefðu streituvaldandi áhrif á
verðandi feður komu fram margir þættir
sem hann skiptir niður í sex flokka;
1. Ahyggjur vegna barnsins:
Verður barnið heilbrigt? (um 95%
sögðu þann þátt streituvaldandi).
Er hætta á því að konan missi barnið?
(67%).
Hvenær fæðist barnið? (52%).
2. Ahyggjur tengdar þeirra sjálfra:
Hlutverk þeirra í fæðingunni (79%).
Breytingar á lifnaðarháttum (74%).
Ahyggjur af því að standa sig ekki
nógu vel í föðurhlutverkinu (68%).
3. Ahyggjur vegna heilbrigðiskerfinu:
Að konan fái góða heilbrigðisþjón-
ustu (65%).
4. Áhyggjur vegna fjölskyldu og vina:
Hvort maki þinn skilur breyttar til-
finningar þínar (63%).
Hvað maka þínum finnist um breyt-
ingar á kynlífi (53%).
5. Áhyggjur vegna fæðingarinnar:
Vegna sársauka konunnar í fæðing-
unni (95%).
Vegna einhvers sem gæti gerst óvænt
í fæðingunni (90%).
Að konan missi stjóm á sér í fæð-
ingunni (73%).
6. Áhyggjur vegna afkomu:
Vegna kostnaðar sem fylgir þvi að
eignast bam (66%).
Vegna minni tekna til heimilisins (56%).
Á þessum niðurstöðum sést að það
em margir þættir á mismunandi sviðum
sem meirihluti karla í þessari rannsókn
segir að valdi þeim streitu (7).
Oglebi og uppköst
Margir sem hafa rannsakað líðan
verðandi feðra hafa rekist á að ógleði og
uppköst eru meðal þeirra einkenna sem
karlar nefna þegar þeir eru spurðir um
heilsufar á meðgöngutíma konunnar (4).
I rannsókn Ferketich og Mercer
kemur fram í niðurstöðum að um 7%
verðandi feðra hafi fundið fyrir brjóst-
sviða, ógleði og uppköstum einhvern-
tímann á meðgöngutíma konunnar (6).
Greinarhöfundur hefur engar tilgátur um
það hvað veldur slíkum einkennum hjá
körlum en þættir eins og aukið álag, kvíði
og streita hefur verið nefnt sem orsaka-
valdar.
Föðurhlutverkið
Þrátt fyrir það að hver og einn karl-
_________________________________ 47
bJÓSMÆÐRABLAÐIÐ