Akranes - 01.04.1952, Blaðsíða 16

Móðir, kona meyja, meðtak lof og prís.
Á öllum öldum, og enn í dag, á land vort
mikið að þakka móður og meyju, og ber
þjóðinni því á sérhverri tíð að gjalda þeim
lof og prís. Fyrir blessun þeirra og bliðu,
fyrir myndugleik þeirra og manndóm,
oft þrátt fyrir erfið kjör. Konan hefur
sannarlega verið lands og lýða ljós í þús-
und ár, eins og Matthías segir svo fallega.
Þær eru ríkar af beztu ástgjöfum lífs-
ins, en hafa oft samhliða átt ríkan þrótt
og karlmennsku til að bjóða því byrginn,
sem eyddi því bezta og afvegaleiddi.
Hér er mætra kvenna að minnast,
mæðgnanna á Steinsstöðum, Sigurlínar
MÆÐGURNAR Á
Sigurðardóttur, og dóttur hennar, Mar-
grétar Guðmundsdóttur, yfirljósmóður og
forstöðukonu fæðingardeildar Landsspítal-
ans.
Sigurlína er fædd á Hurðarbaki í Svina-
dal 13. nóv. 1877, dóttir Sigurðar, smá-
skammtalæknis, Jónssonar, Sæmundsson-
ar, er bjó á Fossá, og Neðra-Hálsi í Kjós,
Guðmundssonar. Móðir Sigurðar, og amma
Sigurlinar, var Sesselja Sigurðardóttir í
Skrauthólum á Kjalarnesi, Ölafssonar á
Eyraruppkoti í Kjós. Móðir Sesselju, en
kona Sigurðar í Skrauthólum, var Krist-
ín Guðmundsdóttir, Nikulássonar, sýslu-
manns Magnússonar, Benediktssonar
klausturhaldara á Möðruvöllum, Pálssonar
sýslumanns Guðbrandssonar, biskups.
Móðir Sigurlínar, og kona Sigurðar hómó-
pata var Margrét Þórðardóttir frá Þemey,
Tómássonar, Bjarnasonar frá Ölvaldsstöð-
um. Hér skal þessi ætt ekki frekar rakin,
en nokkru gjör er sagt frá þessu fólki í
7—8. tbl. 1944.
Ég held, að Sigurlína hefði þáð að njóta
meiri mennta en raun varð á og gera víð-
reistara en hún gerði. Til þess hafði hún
gáfur og gjörfuleik, og með henni bjuggu
ýmsir þeir hæfileikar, sem vel hefðu not-
ið sín í viðari verkahring. Hún var glæsi-
leg og geðug kona, einkar prúð og elsku-
leg í viðmóti og laðaði að sér alla, sem
henni kynntust. Hún hafði mjög góða
söngrödd, þótt ekki væri hún mikil. Hún
var handlagin og verkhyggin, fljótvirk og
velvirk, þrifin og reglusöm og hin bezta
húsmóðir.
Sigurlina giftist mjög ung eftirlifandi
manni sinum, Guðmundi Gunnarssyni, og
fóru þau að búa í Kjalardal í Skilmanna-
hreppi. Þau fluttust til Akraness fyrir
aldamót og hafa lengst af húið á Steins-
stöðum, og þar á Guðmundur enn heima,
nú háaldraður. Hinn 23. marz 1943 missti
hann sína ágætu konu, og nú á hann enn á
bak að sjá elskulegri dóttur þeiiTa, sem ný-
lega hafði fulllokið við óvenjulegan
menntaferil, utanlands og innan, og þann-
Margrét Guðmundsdóttir og móÓir hennar,
Sigurlín Sigurðardóttir.
STEINSSTÖÐUM
ig fengið fullnægt þrá sinni. Þeirri þrá,
sem móðir hennar hefur ef til vill sakn-
að mest í einni eða annarri mynd.
Margrét Guðmundsdóttir var fædd á
Steinsstöðum 18. okt. 1906. Heimili henn-
ar var engin höll og eigi heldur neitt
menntasetur. Þar var ekki heldur um
neinn seim að ræða til að hefja það upp
yfir önnur heimili, hið ytra eða innra.
Hagur þess og heill varð að byggjast á
iðni foreldranna og vinnufúsum höndum;
og þeim innra þrótti, er þau bjuggu yfir og
höfðu tekið í arf, hvert frá sínu heimili.
Háttprýði og fagra siðu, byggða á traustri
heimilismenningu, sem átti fyrst og fremst
rætur sínar í þeirri trú, sem staðist liefur
byltingar og brotsjói aldarma.
Þegar í æsku varð þess vart, að Margrét
var vel greind, athugul, þétt fyrir, en fór
sér að engu óðslega. Hún talaði ekki án
þess að hugsa, hún var fljót að skilja, en
var róleg og gerhugul, er taka þurfti á-
kvarðanir. Hún var alltaf prúð, sönn og
einlæg. Hún sóttist ekki eftir vinum, en
kynni hennar og samskipti við þá, er hún
umgekkst, öfluðu henni vina, og frá henn-
ar hendi rauf ekkert þau vinabönd, sem
knýttust.
Margrét lauk barnaskólanámi hér heima
með miklum heiðri í öllum námsgreinum
og hegðun allri. Hér heima lærði hún og
nokkuð á orgel, þvi að tónarnir höfðu töfr-
andi áhrif á sál hennar, og hún hafði lag-
lega söngrödd, en ekki mikla. Hún var
alla tíð ólík flestu ungu fólki, að því er
tekur til skemmtanalífsins. Hún sótt-
ist ekki mikið eftir þvi, en var heima-
kær og undi sér vel við móðurkné.
Þótt Margrét væri óvenjulega dul, stillt
og hlédræg, vissi hún snemma hvað hún
vildi og hvað hún ætlaði sér. Um tak-
markið vissi sjálfsagt enginn nema hún
sjálf, svo dul var hún. Þótt margir væru
erfiðleikarnir við að ná settu marki, hefur
henni vist aldrei komið til hugar að gef-
ast upp við það. Ég hygg að takmark henn-
ar í lí'finu hafi nánast verið þetta, svo víð-
feðmt senr það er: Að menntast og þrosk-
ast andlega, til þess að geta látið sem mest
gott af sér leiða, með heilsteyptu lífi og
fögru fordæmi, svo að sem flestum yrði
til varanlegrar blessunar.
Þegar hún var aðeins 18 ára gömul, fer
hún í kennaraskólann og lýkur þaðan
prófi með heiðri. Að skólanámi loknu kenn-
ir hún hér heima i 2—3 ár. Síðan verður
hún barnakennari við Landspítalann, sam-
fleytt í 10 ár við vaxandi vinsældir. Svo
vel líkaði við hana í þessu starfi, að þótt
hún hefði oftar en einu sinni farið frá því,
hefði það jafnan staðið henni opið aftur.
Ég hygg, að enginn viti, hvort það hafi
lengi verið takmark hennar að læra ljós-
móðurfræði til þeirrar hlítar, sem hún
gerði. Eða hvort hún hefur fengið áhuga
fyrir því, t. d. vegna veru sinnar i Land-
spítalanum. En hvað sem því líður, tek-
ur hún sig nú til og nemur ljósmóðurfræði.
Margréti virðist hafa verið eiginlegt að
stefna að hæsta marki, hún lætur sér í
engu nægja hraflmenntun, til þess að geta
komizt yfir stöður, til þess eins að geta
séð fyrir munni og maga. T samræmi við
þetta tekur hún sig nú upp og siglir til
Kaupmannahafnar og sækir þar um fram-
haldsnám við fæðingardeild ríkisspítalans.
Hún lætur sér það ekki heldur nægja og fer
enn til frekara náms i Svíþjóð. Að því
loknu fer hún heim, en er þar aðeins í
nokkra mánuði og leggur nú enn leið sína
til Englands og er þar lengi við nám i
sömu grein, á þeim stöðum, þar sem mests
árangurs var að vænta.
Með hliðsjón af því, sem hér hefur ver-
ið sagt um námsferil Margrétar, kosti
hennar og hæfileika, kemur engum á óvart,
þótt henni væri falin forstaða hinnar nýju
fæðingardeildar Landspítalans, er hún
tæki til starfa. Og þá alveg sérstaklega með
tilliti til þeirra kynna, er starfsfólk og
forráðamenn Landspítalans höfðu haft af
starfi hennar sem kennara og nemanda.
Þvi miður entist Margréti ekki aldur
til að sýna þarna lengi í átarfi yfirburða
þekkingu sína, meðfædda og áunna hæfi-
leika, til þess að láta gott af sér leiða fyr-
ir stofnun og starfslið, og hina mörgu ein-
staklinga, sem komið hefðu til að njóta
umönnunar hennar, og ástúðar hinnar
samvizkusömu sálar. — Um alla hæfni
hennar ber víst öllum saman, bæði yfir-
boðurum og undirgefnum. Þótt hún væri
ekki húin að veita þessari nýju stóru
stofnun forstöðu lengi, var víst ekki deilt
um, að það væri með ágaitum, með mikl-
um virðuleik og hinni mestu fyrirmennsku.
Allar hinar miklu rúnir lífsins eru tor-
ráðnar. Ef til vill eigum vér sjálf einhvern
þátt í að rista þær, og hvemig þær ráðast.
Þó virðist oss stundum sem óhugsandi sé
að breyta þar neinu gagnvart lífsstarfi
52
AKRANES