Akranes - 01.04.1952, Blaðsíða 27

að ég hafði Tiberfljótið á hægri hönd og búsaraðir vinstra megin.
Svo kom ég fram hjá afar stórri og skrautlegri byggingu. Ég sá, að
það var Palazzo della Giustitia. Ég gekk áfram, og þá varð fyr-
ir mér staður, sem ég þekkti af myndum. Það var Engilsborg,
sem upprunalega var byggð sem minnismerki yfir gröf Hadri-
anusar, hins ágæta keisara, 136 e. Kr. f. — Nú er hún víggirtur
kastali og dregur nafn sitt af stórri myndastyttu af erkienglinum
Mikael, sem gnæfir á efsta tindi kastalans. Ég gekk áfram og
beygði inn i hliðargötu, sem lá í stefnu frá Tiber. Allt i einu
nam ég staðar. Það opnaðist fyrir auginn minum geysistórt,
hringmyndað svæði með kirkju baka til. Ég þóttist þekkja stræt-
ið og kirkjuna, en gat ekki trúað mínum eigin augum. Ég hugs-
aði: „Þetta getur ekki verið Péturskirkjan, heldur hlýtur það að
vera stæling af henni. Þetta er allt of litið til þess að vera stærsta
kirkja i heimi. Ég gekk þó inn á svæðið og skildi ekkert, hve
langur gangur mér fannst upp að Óbeliskanum, gekk svo þaðan
og upp að þrepunum fyrir framan kirkjuna. Nú fór það að renna
upp fyrir mér, að þetta væri ekki svo lítið eins og mér fyrst hafði
virzt það. Ég gekk inn gegnum forkirkjuna og staðnæmdist i
innri dyrunum. Nú blasti höfuðskip kirkjunnar fyrir mér, ég
sá hátignarlega röð af súlum. Mér sýndist að fótstallarnir væru
ekki sérlega háir, en þegar ég kom inn að þeim, voru þeir hærri
en ég; og svo er ég kom inn undir hjálminn, fór ég að skynja þessa
mikilfenglegu stærð. Uppi á gangsvölunum kringum veggbrún-
irnar undir hjálminum sá ég menn á gangi, og þeir sýndust á
stærð við dverga. Svo háir eru veggirnir. Nú fann ég, að ég stóð
í sjálfri Péturskirkjunni. Ég gekk um kring og skoðaði mig um.
Ég fann, að mér mundi ekki nægja allir dagarnir, sem ég gat
dvalið í Rómaborg, þó.tt ég verði þeim öllum til að sjá lítið eitt
af kirkjunni, svo ég ákvað að verja öðrum hverjum degi til há-
degis til Péturskirkjunnar. Svo hélt ég heim á hótelið, nú var
ég búinn að fá stórt og fallegt herbergi með öllum þægindum, og
i borðsalnum sérstakt borð fyrir mig einan; stóð það á góðum stað,
þar sem var gott útsýni yfir salinn. Þegar ég var að enda
við að borða, námu allt i einu staðar hjá borði mínu tveir tígu-
legir menn og heilsuðu mér með nafni á sænsku. Ég leit undr-
andi upp og þekkti þá. Það var Hugo Cedergren, framkvæmda-
stjóri i K. F. U. M. í Stokkhólmi og Svedmark, sem var fram-
kvæmdastjóri K. F. U. M. í Málmey i Svíþjóð. Ég varð glaður
eins og ég hefði hitt landa mína, og þeir urðu mér til mikillar
gleði. Með þeim fór ég út seinna að skoða Katakombumar.
Einnig átti ég margar skemmtistundir með gósseiganda Krabbe
og fjölskyldu hans.
Síðdegis fyrsta dag minn í Róm, fór ég að heimsækja kammer-
herra páfans, greifa Christofer de Paus. Ég hafði bréf til hans
frá séra Meulenberg og kort frá Sveini Björnssyni, sendiherra.
Greifinn bjó á hóteli í Róm. Hann var sérlega göfugmannlegur að
sjá. Hann var norskur að ætt, en átti herragarð í Svíþjóð og
varði á hverju ári nokkrum tíma til sjálfboðaþjónustu í páfa-
garði. Við töluðum margt og mikið, og fann ég, að hann var
fróður um ísland og hag þess. Einu sinni í samtalinu spirrði
hann mig, hvort mig langaði ekki til að sjá páfann. Ég kvaðst
nú ekki hafa búizt við því, en annars þætti mér það mjög fróð-
legt, og spurði, hvort páfinn kæmi á þessum tíma opinberlega
fram í Péturskirkjunni. Hann kvað nei við því, en sagði, að ég
gæti fengið áheym hjá páfanum. Ég sagðist hafa haldið að til
þess þyrfti svo miklar umsóknir og þessháttar. Greifinn sagði:
„Ég veit ekki, hvort ég get útvegað yður einkaáheyrn, en eft-
ir nokkra daga verður opinber áheyrn hjá páfanum, og þar
getið þér vel komizt að.“ Ég bað greifann um fram a!la muni
að reyna ekki að fá einkaáheyrn, þvi að ég hefði ekkert erindi
við páfann, sem réttlætt gæti slíka áheyrn, en hitt mundi mér
vel líka að vera einn i múgnum. Svo felldum við það tal niður.
Morguninn eftir fór ég snemma út að skoða Colosseum og
Fórum Romanum. Ég var þar fram til hádegis og varð feikna
hrifinn að reika þar xnn hinar ævagömlu rústir frá hinni fornu
Rómaborg og einsetti mér að verja öðrum hvorum degi árdegis að
skoða þær. Er ég kom heim til min afhenti hótelvörðurinn mér
stórt bréf með innsigli páfans. Það var frá hirðskrifstofu páf-
ans, og var ég kvaddur til að mæta við hina opinberu áheyrn
(audienza generale) kl. 9 árdegis þann 21. maí. Klæðnaður
karlmanna: hátíðisbúningur, eða prestabúningur. Ég fór svo á
fund kammerherrans og þakkaði og spurði, hvort prestafrakki
minn gæti gengið, og kvað hann svo vera. Ég spurði
hvernig ég ætti að haga mér hið ytra og hvort ég ætti að segja
nokkuð við páfann sem kveðju eða þessháttar. Greifinn gaf mér
þær upplýsingar, að ég þyrfti ekkert að segja. Páfinn gengi fram
hjá röðunum og ávarpaði hvern mann og gæfi blessun sína. Það
væri siður að falla á kné, meðan hinn heilagi faðir gengi fram hjá,
en þess þyrfti ég ekki sem prótestanti. En kurteisisskylda þætti
það að kyssa á St. Péturs-hringinn, er páfinn rétti höndina að
manni. Og iþó, ef það striddi á móti trúarkennd minni, gæti ég
sleppt því. Ég hló og kvaðst ekki geta séð, að venjuleg kurteisi
kæmi í bága við trú mína. Ég fann, að kammerherrann varð
glaður við þessi orð min. Svo þegar við höfðum nú talazt við um
þetta sagði kammerherrann: „Ég hef nú annars skilaboð til yðar
frá eimnn af kardinálunum." Ég leit víst undrandi upp og spyrj-
andi. Hann sá það og sagði: „Ég sagði kardínála van Rossum frá
yður í gær, og hann bað mig að spyrja yður um, hvort þér hefð-
uð nokkuð á móti að heimsækja hann, ekki i áheyrn, heldur sem
gestur hans. Ég sagði auðvitað, að því færi fjarri, að ég hefði
nokkuð á móti því. þvert á móti fyndist mér það mjög fróðlegt
og þar að auki heiður. Svo ritaði greifinn eitthvað á nafnspjald
sitt og sagði, að ég skyldi afhenda það ásamt nafnspjaldi mínu
dyraverði hallarinnar. Hann sagði, að kardínálinn byggi i
Própagandahöllinni, sem stæði við Piazza di Spagna, vinstra
megin, er komið væri nið-ur þrepin, er vissu niður að torginu.
Svo fór ég þangað þegar á eftir. Ég skilaði kortinu og beið svo
örlitla stund í forsal hallarinnar. Svo kom prestur og bað mig að
fylgja sér. Við gengum upp breiðan stiga, og svo leiddi prestur-
inn mig inn i móttökusal og bauð mér sæti og bað mig að biða
litla stund, og fór sína leið. Rétt í því kemur hár og glæsilegur
maður til min og kveðst vera einkaskrifari kardinálans og bauð
mig velkominn, settist síðan hjá mér og fór að tala við mig á
ensku. Hann skýrði mér frá þvi, að hans emíneza, kardinálinn,
hefði mikinn áhuga fyrir fslandi og væri að hugsa um að heim-
sækja ísland á þessu sumri, en þetta væri nú á engra vitorði
nema hins heilaga föður, og hann bað mig um að geta ekki um
það við kammerherra de Paus. Allt í einu, i miðju samtali, spratt
hann upp og hneigði sig og bað mig að fylgja sér til kardínál-
ans. Ég bjóst við, að hann hefði fengið merki, sem ég varð ekki
var við. Svo fylgdi hann mér inn í stóran og mjög fagran sal,
nefndi nafn mitt hátt og fór út. Inni í miðjum salnum sá ég
mann í geistlegum klæðum koma á móti mér. Hann rétti mér
höndina og bauð mig veLkominn. Svo leiddi liann mig að legu-
bekk og bauð mér sæti og tók stól og settist gagnvart mér. Hann
spnrði, hvort ég vildi tala frönsku eða þýzku, en ég kaus að tala
latínu. Nú kom mér vel æfingin, sem ég hafði fengið á leiðinni
yfir Alpafjöllin. Kardínálinn kvaðst hafa mál, er hann vildi
gjarnan fá upplýsingar mn. Það væri í ráði að gjöra fsland
að „postullegri præfectur,“ þvi að nú lægi það undir biskupn-
um kathólska í Danmörku, en þar sem það nú væri orðið sjálf-
stætt konungsríki, væri það viðurkvæmilegt, að það yrði kirkju-
lega sjálfstætt (Auðvitað átti hann við kathólsku kirkjuna). En
með þessu fylgdi það, að settur yrði „præfect“ sem æðsti maður
kathólsku kirkjunnar á íslandi. Svo útskýrði hann fyrir mér, að
præfectinn væri maður með biskupsvaldi, en óvígður, eða þannig
skildist mér það. Nú vildi hann spyrja mig í trúnaði um katli-
ólska prestinn í Reykjavik, séra Meulenberg, hvaða álit ég hefði
á honum til þess að verða præfect. Ég sagði, að það vissi ég ekki,
þar sem mér væri ókunnugt um skyldur og störf þess embættis,
en það gæti ég sagt, að séra Meulenberg væri liinn virðulegasti
AKRANES
63