Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1907, Page 44

samþykti »hin sameiginlegu grundvaliarlðg fyrir kon-
ungsrikið og Slésvík« og innlimaði með þeim Slésvík
i konungsríkið, var friðurinn á förum. Þjóðverjar
(Bismarck) mótmæltu samdægurs innlimuninni og
töldu hana ólöglega í alla staði, og kom það Dönum
ekki á óvart. En áður en lögin liöfðu fengið stað-
festingu konungs, kom fregnin sunnan frá Lukkuborg
um andiát Friðriks VII.
Það var 15. nóvember 1863, að Kristján IX. tólc
við ríki og ein fyrsta stjórnarathöfn hans varð stað-
festing hinna nýju grundvallarlaga. Nauðugur gekk
konungur að þvi verki, því að hann sá hvað af því
mundi leiða. En ráðgjafar hans lögðu að honum og
því lét hann loks lilleiðast að staðfesta lögin. Nokkru
síðar gaus upp ófriðurinn, — Slésvíkur-ófriðurinn síð-
ari, sem varð Dönum svo dýr, þar sem honum
lauk svo, að nálega þriðjungur rikisins gekk und-
an krúnunni: Slésvík, Holtsetaland og Láenburg.
Sjálfur tók konungur ekki beinan þátt i stríðinu, þótt
nokkrum sinnum kæmi hann á vígvöllinn, — en því
varð ekki um kent, að hann bristi hug og vilja, enda
varð mikið fj'rir því að hafa að fá hann til þess að
halda sér frá beinni hluttöku í stríðinu.
Upphaf ríkisstjórnar Kristjáns IX. varð þannig
ærið raunaleg. Hann átti ekki kærleika og traust
þjóðar sinnar við að styðjast fyrstu árin eftir ófrið-
inn. En hann eignaðist það smátt og smátt svo að
með sanni mátti segja, að liann síðustu ár æfi sinnar
nyti þeirrar virðingar og elsku þjóðar sinnar, sem
að eins fáir konungar hafa átt að fagna.
Eftir 1864 er af alefli tekið að vinna að græðslu
meinanna eftir ófriðinn með því markmiði að vinna
inn á við það, sem tapast hafði út á við, og við enda-
lok ríkisstjórnar Kristjáns IX. má segja, að því tak-
marki væri náð. Þau 42 ár, sem liðin eru síðan sorg-
arárið mikla, hefir Danmörk tekið þeim framförum,
(32)