Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1928, Blaðsíða 96

vinnubragðanna eða nytjur þeirra í siðgæðaátt.
Heimavinna skerpir athygli, eins og hún liðkar hðnd-
ina; hún vekur hugann, eflir sjálfstraust einstaklings-
ins og trú hans á starfhæfi sínu; hún kennir mönn-
um þolinmæði og sýnir, að þolgæði er, eins í störf-
unum og í lífinu, drýgst til þess að yfirbuga þrautir;
hún gleður hugann vegna hollustunnar, sem henni
fylgir, tálmar skemmtanafýsn og aftrar þeim skaðlegu
áhrifum, sem iðjuleysi og slæpingsskapur valda; hún
eykur á unað heima fyrir, vekur ást manna til heim-
ila sinna og kennir mönnum að meta þau; þar með
fylgir aukin reglusemi og hreinlæti og undirstaða
undir heilnæmu uppeldi barna heima fyrir.
Ætla má, að öllum liggi í augum uppi, hverjir kostir
séu samfara iðjusemi, en því miður virðist mönnum
ekki eins ljós skynsamleg hagnýting tómstundanna.
Sú hagnýting verður almennust og drýgst með heima-
iðju eða heimilisiðnaði, sem sumir kalla. Þess vegna
er full nauðsyn að brýna fyrir mönnum gildi hennar
og leiðbeina mönnum í þá átt. Ekki er þetta þó svo
að skilja, að slíkar hvatningar séu nokkur nýlunda í
sögu þjóðanna; þeir timar hafa jafnvel verið, að hjú
voru lögskylduð til kvöldvinnu um ákveðnar stundir
og hegning lögð við bæði hjúunum og húsbændum
þeirra. sem vanræktu að halda þeim til vinnu morg-
un og kvöld að vetrarlagi. En slíkar aðferðir hafa
lítt reyuzt koma að haldi. Aðalatriðið er það, að á-
huginn vakni, að áhuginn komi frá þjóðinni sjálfri,
er hvert land byggir, í hverja þá átt, sem þjóðhættir,
laudshættir eða staðhættir benda bezt til. En með
hverjum hætti verður þá slíkur almennur áhugi vak-
inn? Svarið liggur beint við. Félagsskapur viturra og
áhugasamra manna myndi drýgstur í þessu augna-
miði. Eitt allsherjarfélag með deildum um land allt
myndi mikils megna. Flest hlýtur að falla fyrir
traustum samtökum, enda vinna þau mest á. Það fé-
lag gæti fengið til hæfa menn að flytja erindi nm mál-
(92)