Dagblaðið Vísir - DV - 06.11.2004, Blaðsíða 34

-1
34 LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 2004
HelgarblaB DV
Q4U Ein afþeim pönknijom-
sveitum sem vöktu hvaö mesta
athygli, enda framlínan I band■
inu sérstaklega glæsileg.
Plötur
Fræbbblana
gAllsherjarfrík
Biafra Resturant
|Englaryk
|Fræbbblarnir
Halló og heilasletturnar
|Handriðið
Heróin
|Hex
N.A.S.T.
INautn
Nefrennsli
|Nema lögreglan
Neskames
|Purrkur Pillnikk
Q4U
|Riff Raff
Sarðnaggar
|Sjálfsfróun
Taugadeildin
|Te fyrir tvo
Vonbrigði
|Þvag
Á vínyl:
*Lmw

FRÆBBBURNIR
FK<eii)iiiuii»m
False Death (mars 1980)
Smásklfa gefin út af
Limited Edition Records I
Sheffíeid. Innihélt m.a.
pönkútgáfu aflaginu Sum-
mer Nights úr söngleiknum
Grease. Platan, sem var úr
hvítum vinyl, fékk afleita
dóma. Helgarpósturinn
sagöi i fyrirsögn„Hvítt er
skitt".
Viltu nammi væna?
(des. 1980)
Fyrsta stóra platan og
meistaraverk sveitarinnar
þó aö hljómurinn heföi
mátt vera betri. Þarna eru
lög eins og Hippar, I nótt,
Nekróflll í paradis, Æsku-
minning, Ljóö og Dauöi.
Gagnrýnendur voru ekki
tilbúnir fyrir plötuna og
hökkuöu hana í sig, en tim-
inn hefur unniö meö henni.
I dag er hún talin snilldar-
verk. Hún len ti 119. sæti yfir
bestu plötur aldarinnar I
viðamikilli kosningu fyrir
bók Dr. Gunna, Eru ekki all-
irlstuði?
Bjór (júl( 1981)
Fjögurra laga smáskifa.
Lagiö Bjór náöi vinsældum
langt út fyrir haröasta
pönk-kjarnann, enda höfö-
aði baráttan fyrir lögleiö-
ingu bjórsins til margra.
Poppþéttar melódfur f
rokkþéttu samhengi
(maf 1982)
Nokkuö poppaöri en fyrri
plöturnar. Olli sumum af
gömlu aödáendunum von-
brigöum á sínum tlma, en
hefur elst vel. Plata sem
ekki hefur komið úr á
geisladisk, en úrþvl gæti
ræst fljótlega.
Warkweld in the West
(des. 1982)
Fjögurralaga 12‘lnnihélt
m.a. kántrllagið Oh Sally
og hið djassskotna Jerusal-
em Lights?
ÁCD:
Viltu bjór væna? (júlf
1996)
38 laga safn sem inniheld-
ur þrjár fyrstu plöturnar
ásamt áöur óútgefnu
aukaefni. Mjög vönduð og
vegleg útgáfa. Uppseld
eins og er en væntanleg
aftur.
Dásamleg sönnun um
framhaldslff (okt. 2001)
Fyrsta eiginlega plata
Fræbbblanna eftir að sveit-
in var endurstofnuö áriö
1996. Hún var tekin upp á
tónieikum á Grand rokk.
Dót (okt. 2004)
Nýja platan. Inniheldur 16
ný lög, þar af 15 frumsam-
in. Hörku plata semsýnir
aö Fræbbblarnir eru enn
aö þróast.
ÍSLENSKA PÖNKIÐ
FRÁ A-Ö
Hér fer á eftir listi yfir nokkrar af þeim
pönkhljómsveitum sem komu fram á
árunum 1978-1982. Hér eru bæði
þekktar og óþekktar sveitir. Listinn er
engan veginn tæmandi, en nöfnin á
hljómsveitunum gefa hugmynd um
hvað fór í gegnum hausinn á íslensku
pönkurunum á þessum árum:
Kópavogsbíó
~~~~ :: lenska pönksins
Kópavogsbíó gegndi töluvert
stóni hlutverki á uppvaxtarskeiðí
íslenska pönksins. Það var þar sem
Fræbbblarnir spiluðu í fyrsta skipti
á Myrkramessu Menntaskólans í
Kópavogi 25. nóvember 1978 og á
árunum 1979 - 1982 voru haldnir
þar fjölmargir pönktónleikar.
Kópavogsbíó var í félagsheimiii
Kópavogs. Það var tekiö í notkun
1959 og tók 285 manns í sæti. Það
hafði lítið komið við sögu í rokkinu
fyrir pönktímann, nema hvað
hljómsveitin Kinks hélt þar til, í
hliöarsal og aðalsal, á milli þess
sem hún spilaði á tónleikum í Aust-
urbæjarbíói í september 1965.
Fyrstu eiginlegu pönktónleik-
arnir voru haldnir i bíóinu 3. nóv-
ember 1979. Þá spiluðu Fræbbbl-
arnir, Snillingarnir, Exodus og
Kristján Hreinsson. 12. apríl 1980
voru svo haldnir þar iiljómleik-
arnir Heilbrigð æska. Á þeim spil-
uðu Fræbbblarnir, Utangarðs-
menn, F/8 o.fl. Þeir voru mjög
sögulegir. Utangarðsmenn voru
þá nýbyrjaðir og spiluðu á undan
Fræbbblunum og tóku salinn
með trompi. Krafturinn í þeim var
gríðarlegur. Þeir frumfluttu m.a.
lagið Rækjureggí („Ég er löggiltur
hálfviti/hlusta á HLH og Brim-
kló“, -skilaboð sem hittu í mark
hjá pönkæskunni) og í lokin
mölvaði Mike Pollock gítarinn
sinn á sviðinu.
Tónleikagestir stóðu á öndinni
eftir þessa keyrslu og Fræbbblarnir
áttu í mestu erfiðleikmn með að ná
stemningunni upp aftm. Á eftir
fyigdu fleiri pönktónleikar og há-
tíðir, m.a. ZAR-hátíðin þar sem
Taugadeildin spUaði í fyrsta sinn
ásamt Fræbbblunum, Jóa á hakan-
um, Fan Houtens Kókó og Utan-
garðsmönnum. Kópavogsbíó var
samastaður fyrir pönkkynslóðina.
Þarna var ekkert aldurstakmark
þannig að ungu pönkarnmir gátu
mætt líka og salminn var ódýr
þannig að ekki þmfti að hafa miða-
verð hátt tU þess að endar næðu
saman. Af öðrum vinsælmn tón-
leikastöðum á pönktíinanum má
nefna Hótel Borg, Hafnarbíó og
NorðurkjaUara MH.
Nýbylgjan sem kom fram seinnipart
ársins 1980 þróaðist upp úr pönkinu
og rann saman við það. Úr varð fjöl-
breytt rokksena sem hafði orð Purrks-
ins „málið er ekki hvað þú getur held-
ur hvað þú gerir" að leiðarljósi. Á
meðal helstu nýbylgjusveitanna má
nefna Þey, Baraflokkinn, Fan Houtens
Kókó, Jóa á hakanum, Lojpippos og
Spojsippus, Jonee Jonee, Tappa Tík-
arrass, Spilafífl, Hina konunglegu
flugeldarokksveit og Bruna BB. Utan-
garðsmenn voru svo alveg sér á báti.
Þeir tilheyrðu eiginlega hvorugum
hópnum tónlistarlega séð þar sem
þeir spiluðu hrátt ameriskt blúsrokk
(að vísu með Clash-áhrifum), en á
sama tíma voru þeir langvinsælasta
hljómsveit
þessarar
hreyfingar.
Saga íslenska pönksins er samofin sögu Fræbbblanna, fyrstu
íslensku pönkhljómsveitarinnar sem lét eitthvað að sér kveða.
Hljómsveitin fagnar um þessar mundir 25 ára afmæli sínu.
Hún er nýbúin að senda frá sér nýja plötu, Dót, og í gær var
frumsýnd heimildarmyndin Pönkið og Fræbbblarnir sem rekur
sögu hennar. Trausti Júlíusson riflar upp íslensku pönkárin.
25 ár frá því að pönkið
bylti íslensku tánfistarlífi
Eru ekki allir í stuði? kom pönk-
hljómsveitin Þvag fram á árshátíð
FB vorið 1978. Stranglers komu svo
og spiluðu í Höllinni í byrjun maí
sama ár og þýsk-íslenska pönk-
hljómsveitin Big Balls & The Great
White Idiot spilaði á Rauðhettuhá-
tíðinni um verslunarmannahelgina.
í henni voru m.a. hinir hálfi'slensku
Grund-bræður, Atli, Peter og Alfreð.
Big Balls spilaði frumsamin lög eins
og Go to Hell og I’m a Punk í bland
við slagara eins og Anarchy In
Germany, -þeirra útgáfa af Pistols-
laginu Anarchy in the UK. í ágúst
1978 spiluðu Halló og heilasletturn-
ar á myndlistasýningu á Kjarvals-
stöðum. Sú hljómsveit, eins og Þvag
á undan henni, varð þó skammlíf.
Heilbrigð æska
Fræbbblarnir voru stofnaðir í
nóvember 1978 til þess að spila á
Myrkramessu Menntaskólans í
Kópavogi. Hún var haldin 25. nóv-
ember 1978. Þar spiluðu Fræbbbl-
arnir þrjú lög; -God Save The Queen
og EMI eftir Sex Pistols og Police &
Thieves eftir Clash, en með íslensk-
um textum.
í byrjun árs 1979 spiluðu
Fræbbblamir svo í sjónvarpssal og
eftir það í Verslunarskólanum, á
Borginni, í Klúbbnum og fleiri stöð-
um. 3. nóvember var fyrsta pönkhá-
tíðin haldin í Kópavogsbíói og 9.
febrúar 1980 voru haldnir tónleikar
til styrktar fórnarlömbum hörmung-
anna í Kampútseu í Austurbæjarbíói.
Þar komu fram bæði Fræbbblarnir og
SniDingamir. 12. apríl 1980 var svo
haldin önnur pönkhátíð í Kópavogs-
bíói. Hún fékk nafnið Heilbrigð æska
og þar vöktu Utangarðsmenn mikla
athygli. Eftir það fjölgaði pönk- og
nýbylgjuhljómsveitum mikið og þær
urðu sífellt meira áberandi í íslensku
tónlistarlífi.
1982 var kvikmyndin Rokk í
Reykjavík frumsýnd og í ágúst sama
ár var tónlistarhátíðin Melarokk
haldin á Melavellinum. Eftir það dó
þessi fyrsta íslenska pönkbylgja út.
Það fór að bera á pönktónlistar-
mönnum bæði í London og
New York strax á árunum
1975-1976. Árið 1977 sprakk pönk-
sprengjan í Bretlandi með hljóm-
sveitum eins og Sex Pistols, Clash,
Buzzcocks og Stranglers. Pönkið
hafði mikil áhrif á tónlistina sem
kom fram á ámnum þar á eftir og
þeirra áhrifa gætir enn í dag.
Tók langan tíma að ná fót-
festu
Þetta var fyrir tfrna intemets og
utanlandsferða í þeim mæli sem
tíðkast í dag og þess vegna tók það
pönkið ótrúlega langan tíma að ná
fótfestu hér á landi. íslenskir ijöl-
miðlar fjölluðu lítið um pönk. Það
birtust að vísu einhverjar greinar í
æsifréttastíl í dagblöðunum um
skandala, dóp og ólæti, en tónlistin
sjálf fékk litla umfjöllun. Það var helst
að menn iétu sig hafa það að segja frá
því hvað hún væri hörmuleg og að
pönkarar kynnu ekkert á hljóðfæri.
Samkvæmt rokksögu Dr. Gunna,
afþeim pönkhljóm-