Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1937, Page 38

Á þessum árum fór vegur Edens mjög vaxandi, svo
aö þegar sir John Simon vékúrvöldum, varalmennt
búizt við því, aö Eden yrði eftirmaður hans, en það
varð þó ekki. Samuel Hoare varð utanríkisráðherra
Englands, en jafnframt var stofnað nýtt embætti handa
Eden, hann var gerður að »I*jóðabandalagsráðherra.«
Nú hófst þegar barátta Edens við ýmsa af helztu
stjórnmálamönnum Englands. Hann hélt því fram, að
hinar gömlu aðferðir í utanríkismálum dyggði ekki
lengur. í stað leynisamninga milli sendiherra ríkjanna,
sem oft geta leitt til ófriðar, skyldi milliríkjadeilum
ráðið til lykta á oþinberum ráðstefnum, og almenn-
ingur ekki dulinn þess, sem i ráði væri að gera, og
Pjóðabandalagið vera hinn æðsti dómstóll i þeim málum.
En hér átti Eden við ramman reiþ að draga. Hug-
myndin um vald F’jóðabandalagsins hafði lítt náð að
festa rætur, og hvert ríki hugsaði fyrst um sína hags-
muni. Hér í álfu voru það Italía og Þýzkaland, sem
voru örðugastir þröskuldar í vegi friðarstarfsemi
Pjóðabandalagsins.
Pegar ítalir hófu ófriðinn við Abessiníu, vildi Eden,
að Pjóðabandalagið beitti þegar refsiaðgerðum gegn
þeim, eins og lögin frekast leyfðu, en hér mætti hann
eindreginni mótspyrnu frá Frökkum, og ekki síður frá
helztu stjórnmálamönnum Englands, sínum eigin starfs-
bræðrum. England treysti sér ekki til þess að beita
hervaldi gegn ítölum, nema þeir fengju styrk Frakka,
en hann var ekki auðfenginn. Fáir munu þó hafa bú-
izt við, að Frakkar mundu leika á utanríkisráðherra
Englands eins og raun varð á.
Rétt fyrir jólin síðast var því lýst yfir, að Samuel
Hoare og Laval utanríkisráðherra Frakklands hefðu
orðið ásáttir um að hefjá friðarsamninga milli Italíu
og Abessiniu á þeim grundvelli, að ítalir skyldu fá
mikinn hluta Abessiníu til umráða, en sá hluti lands-
ins. sem að nafninu til átti að teljast sjálfstætt ríki,
átti í rauninni að vera undir fullkomnu eftirliti ítölsku
(34)