Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1945, Blaðsíða 86

ræðu og riti. Annar læknir, er þar kemur mest við
sögu, er dr. Gunnl. Claessen. Fyrir forgöngu hans
var flutt á alþ. 1924 frv., er varð að lögum, um heim-
ild til að banna eða takmarka hundahald í kaupstöð-
um og kauptúnum. Hefur fram til 1940 sú heimild
verið notuð í 12 lcaupstöðum og kauptúnum, í 5
þeirra hundahald alveg bannað, og mjög takmarkað
í hinum 7.
Um holdsveikina er þess áður getið, að 1874 höfð'i
engar varnir verið orðaðar pg þaðan af siður reynd-
ar gegn þeirri viðbjóðslegu veiki, og stóð svo enn
um fulla tvo áratugi. En 1894 og 1895 ferðaðist hér
danskur húðsjúkdómalæknir, dr. Edv. Ehlers, og rit-
aði síðan bækling um holdsveikina, er út kom í Kh.
1895. Er þar veikinni lýst, tíðni hennar hér og þeim
þungu búsifjum, er landsmenn sættu af hennar hálfu.
Er svo að sjá sem stjórninni hafi komið þetta á ó-
vart, þvi að nú hrökk hún við og lagði fyrir alþ.
1895 frv. til laga um stofnun holdsveikraspítala, og
annað, um aðgreining holdsveikra frá öðrurn mönn-
um og flutning þeirra á spítala. Frumvarpið uin
spítalann náði ekki samþykki þingsins; taldi nefnd,
er um það fjallaði, undirbúning skorta, en hitt mun
ekki síður hafa ráðið, að mönnum óx kostnaðurinn
í augum, enda ekki úr miklu að moða þá. Hitt frum-
varpið var að vísu samþykkt, en ekki staðfest, enda
gagnslaust, er enginn var spítalinn.
Stjórnin lagði bæði frumvörpin aftur fyrir alþ.
1897, og voru nú bæði samþykkt, enda þurfti þá
landssjóður engu til spitalans að kosta, þvi að fyrir
forgöngu dr. Ehlers höfðu danskir Odd-Fellowar
safnað nægu fé til að koma honum upp og gáfu hann
landinu með nokkrum skilyrðum, þar á meðal, að
veitt yrði fé til útbúnaðar og að landið kostaði ár-
legan rekstur. Voru hvor tveggja lögin staðfest 1898
og spítalinn reistur i Laugarnesi sama ár, og tók til
starfa þá um haustið. Fyrsti yfirlæknir spítalans var
(84)