Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1970, Síða 119

afbragðsgóðar myndir frá tunglinu, auk annarra upplýsinga
um yfirborðið, sérstaklega á þeim stöðum þar sem fyrirhugað
yar að láta mannaðar Apollo tunglferjur lenda. Til dæmis
lenti Surveyor 5 á „Hafi friðarins“ (Mare Tranquillitatis),
skammt frá væntanlegum lendingarstað fyrstu tunglferjunnar.
Surveyor áætlunin heppnaðist jafn prýðilega og Lunar Orbiter
uætlunin, sem lauk árið áður. Brautin til tunglsins hafði nú
verið rudd fyrir Apollo flugið síðar á árinu.
Fyrsta tunglflaug Sovétmanna á árinu 1968 var Zond 4,
sem fór af stað frá Tyuratam 4. marz. Var henni beint fram
fyrir tunglið, en síðan hélt hún áfram út í geiminn. Flaugin
var um 1500 kg að þyngd, og mun þetta hafa verið fyrsta til-
raunin með nýja tegund tunglflauga.
7. apríl var sovézku tunglflauginni Luna 14 skotið til tungls-
ins og henni komið á braut um það með tunglnánd við 185
km óg tunglfirð við 240 km. Virtist hún sömu tegundar og
Luna 10,11 og 12, sem fóru á braut um tunglið 1966, en ekkert
var látið uppi um tilgang hennar eða gerð.
Með sovézku tunglflauginni Zond 5 var svo brotið blað í
funglkönnun. því að hún varð fyrsta tunglflaugin, er sneri
heil á húfi til jarðar á ný. Zond 5 var send á loft 15. september
°g komið á farbraut til tunglsins. Hinn 18. september sveifl-
aðist hún umhverfis tunglið í 1950 kílómetra fjarlægð, kom
síðan aftur í átt til jarðar og lenti á Indlandshafi 21. sept-
ember. Ekki er að efa, að för Zond 5 hafi verið liður i undir-
búningi undir mannaða tunglferð. Af myndum virðist mega
ráða, að hylkið, sem aftur sneri, hafi ekki verið hluti af Soyuz
geimskipi, heldur minni flaug. Inni í henni voru höfð tilrauna-
áýr, svo sem skjaldbökur og flugur, til að kanna áhrif geisl-
Unar og þyngdarleysis á jarðneskar lífverur.
Fjórða tunglflaug Sovétmanna og sú síðasta á árinu, Zond
6, var send umhverfis tunglið í nóvember á svipaðan hátt og
Zond 5 áður. En þegar Zond 6 lenti aftur í Sovétríkjunum
var notazt við mun vandasamari og hagkvæmari feril gegnum
(117)