Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1970, Side 193
fyrir alla sex mánuði hins forna misseristals fram að mið-
sumri: þorra, góu, einmánuð, hörpu, skerplu og sólmánuð.
Fyrir hina sex mánuðina eftir miðsumar, þ.e. heyannir, tví-
mánuð, haustmánuð, gormánuð, ýli og mörsug, gildir svo hin
reglan, að telja skuli fram á framlið utanverðan (í gamla stíl:
fram á miðlið innanverðan). Hið eina sem aðgæta þarf um-
fram þetta er rímspillirinn. Rímspillir stendur frá miðsumri
það ár sem kallað er rímspillisár, allt fram á hlaupársdag
næsta ár á eftir. Hann færir því fram um viku allar dagsetn-
ingar frá og með miðsumri og fram í febrúarlok, en á því
tímabili fellur upphaf heyannamánaðar, tvímánaðar, haust-
mánaðar, gormánaðar, ýlis, mörsugs, þorra og góu.
Rétt er að taka góuna sem dæmi, því að hennar er tiltölu-
lega oft getið. í nýja stíl er fyrsta hugsanlega dagsetningin 18.
febrúar. Byrjað er að telja á þeim fingurstað sem svarar til
aðfarardags ársins og talið fram á fingurtopp. Ef aðfarar-
dagurinn er sunnudagur, kemur góan 18. febrúar, nema á eftir
rímspillisári, þá kemur hún viku seinna, 25. febrúar. í gamla
stíl var fyrsta hugsanlega dagsetningin 8. febrúar. Talið er
fram á upplið innanverðan. Ef aðfarardagur ársins var mið-
vikudagur, kom góan 8. febrúar, nema á eftir rímspillisári, þá
kom hún viku seinna, 15. febrúar.
Um sumarauka.
Sumarauki verður þegar aðfarardagur ársins (í hlaupári:
seinni aðfarardagurinn) er sunnudagur, svo og þegar hann
er laugardagur og hlaupár fer í hönd, en þá er rímspillir.
Sumaraukaár eru því þau ár sem lenda á fingurtoppinum
(fyrir hlaupár gildir seinni aðfarardagurinn), að viðbætt-
um rímspillisárunum, sem lenda á framlið utanverðum.
Sumaraukaár eru ýmist á 5 eða 6 ára fresti, en örsjaldan á
7 ára fresti (það kemur fyrir einu sinni á hverjum 400 ár-
um). í töflu IY eru sumaraukaárin þau ár sem hafa fyrsta
vetrardag 27. eða 28. október.
(191)