Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.2005, Síða 10

10 LAUGARDAGUR 15.JANÚAR2005
Helgarblað DV
Útvarpsstöðin X-ið leið undir lok i vikunni. Stöðin varð rétt rúmlega tíu ára gömul. „End of an era,“
segir Dr. Gunni. Og það má til sanns vegar færa. Saga þessarar útvarpsstöðvar er um margt merkileg en
stöðin lét að endingu undan hinni miklu togstreitu sem hugmyndafræðin að baki á við markaðsfræðina.
Þegar stöðin varð til voru ekki einhverjir markaðsmenn milli þeirrar tónlistar og krakkanna sem vildu
hlusta á hana, segir Rödd Guðs.
Sigmar Guðmundsson Simmi á X-inu
saknar stödvarinnar og segir að þarna
hafi tekist á markaðsfræðileg sjónarmið
og svo hin anarkíska hugmyndafræði
grasrótarinnar sem lagt var upp með.
og dó aö endingu upni a Höffia
„Fjölmiðlaheimurinn mun nötra á næstu vikum. Útvarpsbrans-
inn mun riðlast og fullt af gamalgrónu dóti detta upp fyrir. Við
erum að tala um end of an era," sagði Dr. Gunni tónlistarspek-
úlant þjóðarinnar, dularfullur á síðu sinni fyrir viku. Og það
reyndist rétt upp að ákveðnum marki. Frétt vikunnar er ákveðin
tiltekt sem átt hefur sér stað á útvarpsmarkaði.
f vikunni var skrúfað fyrir útvarps-
stöðina Skonrokk, Stjömuna hans Sig-
urðar Péturs Harðarsonar og svo hina
sögu&æga útvarpsstöð X-ið. Þó svo að
nýjustu fréttir hermi að burðarásamir
þar hafl haft hraðar hendur og húrrað
upp stöð sem á að vera í anda X-ins,
Xfin, þá á það fyrirbæri alveg eftir að
sanna sig undir merkjum Pýrít (sem
þýðir glópaguli) og labbakútanna
Sigga Hlö og Valla Sport. Menn minn-
ast þess með hrolli þegar Jón Gnarr
reyndi fyrir sér á þeim vígstöðvum og
náði engan veginn í gegn með þátt
sinn þar. En óþarft er að vera með
hrakspár. X-ið á sér sögu sem vert er að
rifja upp. Og þar hafa ýmsir komið við
sögu sem gert hafa garðinn frægan á
öðrum vettvangi.
Nafnið lá í loftinu
Aðalsprautan á bak við X-ið og hug-
myndaffæðina út á við er Bjöm Bald-
vinsson eða Bjössi Basti, eins og hann
er jafnan kaUaður, og er hann kenndur
við hljómsveit sem hann leiddi og hét
Bleiku bastamir. Hann er nú búsettur í
LA og starfrækir þar meðal annars
hljómsveit sem heitir Bjom means
Bear eða Bjöm þýðir bjöm. Bjössi Basti
er hugsjónamaður og sonur Baldvins
Jónssonar sem þá var eigandi Aðal-
stöðvarinnar og útvarpsstjóri þar. Hún
var staðsett í húsi sem kallað hefur ver-
ið Dúfnakofinn og stóð við Aðalstræti.
var frændi Bjössa og bróðir Baldvins:
Þormóður Jónsson. Þormóður er nú
eigandi auglýsingastöðvarinnar Fíton.
Hann segir erfitt að segja til um hver
átti hugmyndina að X-inu, þetta hafi
verið álcvörðun margra manna en árið
1993 stóð til að sameina Aðalstöðina
FM 957 og gera útvarp sem höfðaði
sérstaklega til unglinga.
„Það ersorglegt að
sjá á eftir Freysa sem
er ein aiferskasta
röddin sem hljómað
hefur í loftinu að und-
anförnu."
„Nafnið? Þá
var farið að tala
um X-kynslóð-
ina og það ein-
hvem veginn lá í
loftinu. Og svo
var Bjössi feng-
inn til að fronta
þetta. En það ér
nú ekki hægt að
eymamerkja
neinum einum
hugmyndina og
framkvæmdina.
Þetta var svona
grasrótarút-
varp."
Þormóður Jónsson
Átti við það að etja að
hiustendahópur Aðal-
stöðvarinnar, sem voru
að uppistöðu 35 til 60
ára konur, voru skyndi-
lega farnar að heyra
óheflað orðbragð hins
nýja útvarps. Það var
mikið hringt og kvartað.
Metnaður í
Dúfnakofanum
Þormóður stóð á þessum tfrna
ffamrni fyrir nokkrum vanda. Hann
tók við sem útvarpsstjóri Aðalstöðvar-
innar árið 1992 og þá þegar vora að
myndast ýmsir sprotar sem vora alls
ekki að smekk hins skilgreinda mark-
hóps Aðalstöðvarinnar sem hafði áður
verið í eigu Óla Laufdal og hlustendur
einkum konur á aldrinum 35 til 60.
„Vandinn var sá að við vorum að
gera ýmislegt í útvarpi sem ekki höfð-
aði til markhóps okkar. Þama er að
koma fram algerlega nýtt útvarp með
Íj?ij()f)APAlSTÖPfN
Dúfnakofinn Iþessum hjalli varð X-ið til. Nafnið tá í loftinu og þarna átti grasrótin og„prógressív'' tónlist fyriryngri hlustendur athvarfum tfma.
Jón Atli Jónasson Rödd Guðs á X-inu skef-
ur ekki utan afþvfþegar hann segir aðnú
séu einhverjir markaðsmenn farnir að taka
sér stöðu milli tónlistarinnar og krakkanna
sem vilja heyra hana.
helgarþáttum Radíusbræðra og Górill-
unni. Sáþátturvarandstæðavið „Tveir
með öllu“ sem Jón og Gulli vora með.
Að vissu leyti „underground" sem svo
öðlaðist gríðarlegar vinsældir. Við vor-
um þar með að svíkja okkar skilgreinda
markhóp en urðum að finna þessum
hópi, sem við náðum til með hinu nýja
útvarpi, annan stað. Hlustendur
hringdu mikið og létu heil ósköp í sér
heyra. En það var val að vera á Aðal-
stöðinni, þeir sem þar störfuðu létu
ekki bjóða sér hvað sem er og voru
mjög metnaðarfullir."
Þormóður segir að hugmyndimar
hafi kviknað nánast jafiióðum á göng-
um Dúfnakofans. Og X-inu var fund-
inn staður þar uppi á hanabjálka árið
1994. Og margir sem stöffuðu á Aðal-
stöðinni fóra til starfa á X-inu.
Rokkhjartað hætti að slá
„Þetta voru skemmtilegir tímar,
náttúralega bara frábærir. Eg þarf að
fara að halda partí þegar hótelið á Að-
alstrætinu verður tilbúið," segir Þor-
móður. En margir góðir menn komu
við sögu á X-inu, menn sem síðar hafa
gert garðinn ffægan á öðrum vett-
vangi. Þama komu Tvíhöfðamir fram,
Einar Benediktsson var með þátt sem
og herra Mikael (Torfason) með Jóni
Atla í 5. janúar og fleiri. Þossi var
seinna dagskrárstjóri og ávallt eftir það
kenndur við X-ið. Og leikskáldið Jón
Atli Jónasson sem gekk undir nafhinu
Rödd Guðs á X-inu. Hann starfaði á út-
varpsstöðinni ffá upphafi í ein fjögur til
fimm ár. Hann grætur einkum út-
varpsfyrirbærið Freysa en sér að öðra
leyti miklar breytingar fr á því sem var.
„Mér fannst Freysi halda vel á lofti
þeirri tradisjón og þeim fQíng sem lagt
var upp með. Það er sorglegt að sjá á
eftir honum sem einhveri þeirri al-
ferskustu rödd sem hljómað hefur í
loftinu að undanförnu. En það sem
segja má um stöðina sem slíka, þá var
músíkhjarta hennar hætt að slá fýrir
nokkrum áram síðan. í byrjun, og
fyrstu árin, þá þjónaði hún allt allt öðra
hlutverki en hún gerði síðustu árin.
Verið var að kynnatónlist fyrir pöplin-
CFramhaldá \
næstuopnu J