Dagblaðið Vísir - DV - 19.01.2005, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 19. JANÚAR 2005
Fyrst og fremst DV
Útgáfufélag:
365 - prentmiðlar
Útgefandi:
Gunnar Smári Egilsson
Ritstjóri:
Mikael Torfason
Fréttastjóri:
Kristján Guy Burgess
DV: Skaftahlíð 24,105 Rvík, sími: 550
5000 Fax: Auglýsingar: 515 7599 -
Ritstjórn: 550 5020 Fréttaskot: 550
5090 Ritstjóm: ritstjorn@dv.is
Auglýsingar: auglysingar@dv.is.
Setning og umbrot:
365 - prentmiðlar.
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja.
Dreifing: Pósthúsið, sími: 585 8330
dreifing@posthusid.is
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent
efni blaðsins í stafrænu formi og úr
gagnabönkum án endurgjalds.
Arndís Þorgeirsdóttir heima og að heiman
Banðaitóllorðabókasérfræð-
ingar hafa valið orðið tsunami
orð sfðasta árs. Þelr höföu hugs-
að sér að velja orölð „blog' en
hættu við eftlr að ósköpin
dunduyfirá Ind-
landshafi á
öðrum degi
jóla —
enda hef-
ur þetta
skrýtna
orð veriö
á hvers
manns vör-
um æ sfðan.
Tsunaml erjap-
anskt að uppruna; „tsu“ þýðlr
höfn og „nami' þýðir bylgjur.
Frændur okkar á Norðurlöndum
hafa teklö þetta orö Inn í mállð
og svo er um fjölda annarra
þjóða - en það gildlr ekki hér-
lendis. Við látum oftast „skjálfta-
flóöbylgju' eöa „flóðbylgju"
duga til að lýsa hamförunum.
Iffið en þessir örfáu dagar á ári
þar sem allt er lokað og skrúfað
fyrir alla möguleika til aö eyða
peningum. Ekkl eru alllr sam-
mála þessu og
þrýst hefur
veriö á yfir-
völd að
allirelgi
að fá aö
hafa opiö
þegar
þeim sýnist.
Nú stendurtil
að breyta lög-
unum og leyfa búðum að hafa
opið á föstudaginn langa,
páskadag og hvftasunnudag.
Þessir dagar eru þó örugglega
bara byrjunin; jól og áramót
koma næst. Vonandi verður
þetta til aö færa þessari verslun-
arþyrstu þjóð hamingju, þótt
undirituð kjósi frekarfriðinn.
wýjasta nytt úr heimi vlsindanna
er að nú þurfa menn ekki að
ganga um sligaðir af áfengis-
ffkn. Þelr þurfa bara að drekka
kfnverskt salvfu-
rótarseyöi
og löng-
unin fvfn
dvfnar
til muna
°9
hverfur
alveg f
sumum til-
fellum. Þetta
er að mlnnsta kostl
trú ftalskra vfsindamanna sem
hafa gert rannsóknir á rottum
sföustu tfu árln. Rotturnar hafa
veriö látnar drekka áfengiö með
kerflsbundnum hætti og sfðan á
ákveðnum tfmapunktl fengiö
salvfurótarseyðið. Það bregst
ekki að rottukvikindin fúlsa viö
áfenginu eftir að hafa drukkið
seyölð.
mörku.
Leiðari
Jónas Kristjánsson
Það varpar engnm skugga d þessa viðurkenndu og árangursríku aÖ-
ferö lœknavísindanna, aö íslenzkir þrœtubókarmenn á borð við
Björn Bjarnason dómsmálaráöherra véfengi hana.
f mm
MelB
Ekki við eina
k. ....
Marco
Brancaccia
/talinn sem
Halim Al
Hefði getað
sagtsöguraf
sambúðar-
vandræðum
sinum við Is-
lendinga.
Kate Winslet
Gaman að
Leoncie
Gæti útskýrt
hegöun is-
lenskra karl-
manna og
Suðurnesja-
búa.
Kio Briggs
Þakkarokkur
frelsið þótt
Les
Robertson
How do you
like Linda?
Nei. takk.
fjölina felld, né vita hvermg
Fjölni. henni fannst
að vera ekki
hérna.
hætti að elska hann sitji nú
Islendinga. inniiDan-
heim er fullt af ógeðfelldum harðstjórum,
sem flestir stjóma í skjóli Bandaríkjanna.
Þau komu raunar Saddam Hussein á fót
fyrir nokkrum áratugum og iétu hann þá
hafa efnavopn til að myrða nágranna sína í
fran. Öll samskipti Bandaríkjanna við þetta
hrjáða land em hluti af vitflrringu heims-
veldis, sem þekkir sér engin takmörk. í
einkasamsæri Davíðs & Halldórs vom ís-
lendingar gerðir að siðferðilegum ábyrgðar-
aðUa þessa viðurstyggUega stríðs, þar sem
100.000 óbreyttir borgarar hafa verið myrtir.
Jónas Kristjánsson
100.000 manns
Talan 100.000 manns um mannfall
óbreyttra í írak er fengin frá Johns
Hopkins Bloomberg School of Public
Health-læknaskólanum í Baltimore. Rann-
sóknin var birt í Lancet, einu þekktasta
læknatímariti heims, þar sem greinar em
ekki birtar fyrr en eftir gaumgæfilega
skoðun tilkvaddra dómara. Ekki var hægt að
telja hina látnu, af því að hemámslið
Bandaríkjanna í Irak telur ekki sjálft: „We
dont do body counts", sagði Tommy Franks
herstjóri. Ennfremur leggur það sig fram um
að hindra aðra í að telja. Einkum hefur verið
reynt að hindra lækna á bráðadeUdum í að
koma upplýsingum á framfæri, jafnvel með
því að drepa þá. Þegar Bandaríkjaher réðist
inn í FaUuja, vom bráðadeUdir sjúkrahús-
anna fyrstu skotmörkin. Ráðizt var strax á
þau, læknar drepnir og gsm-símar teknir af
öðmm. Eftir fyrsta dag árásarinnar var eng-
inn bráðalæknir eftir í borginni. Einnig var
ráðizt á blaðamenn, sem reyndu að lýsa
ástandinu. f erfiðri stöðu fóm vísindamenn
Johns Hopkins-skólans sömu leið og al-
mennt er farin í læknavísindum. Þeir fundu
hverfi víða um írak, töluðu við íbúana og
mátu hversu margir hefðu verið drepnir í
fjölskyldum þeirra. Með því að framlengja
tölurnar fyrir aUt landið, mátu þeir heUdar-
stöðuna. Það varpar engum skugga á þessa
viðurkenndu og árangursríku aðferð lækna-
vísindanna, að íslenzkir þrætubókarmenn á
borð við Bjöm Bjamason dómsmálaráð-
herra véfengi hana. Almennt er viðurkennt
um aUan heim, nema í sóðakreðsum Davíðs
& HaUdórs, að 100.000 óbreyttir borgarar
hafi verið myrtir. Almennt er viðurkennt um
heim allan, að Bandaríkjaher hafi farið fram
með miklu offorsi og brotum á alþjóða-
lögum gegn óbreyttum borgumm í írak,
meðal annars jafnað FaUjua við jörðu, ekki
tU þess að ná skæruliðum, sem vom nærri
aUir farnir, heldur tU að reyna að segja
öðmm frökum, að svona geti farið fyrir
þeim, ef þeir hagi sér ekki almennUega. AUt
hefur þetta haft þveröfug álirif. Bandaríkin
komu að ríki sem átti engin mikilvæg vopn
og var engin ógnun við önnur ríki og þar
sem friður ríkti yfirleitt á götum úti. Það em
Bandaríkin, sem hafa breytt gömlu menn-
ingarríki í sláturhús tU að þóknast rót-
tækum trúarofstækismönnum. Um allan
Lisfin að plata út ríkiastyrki
Fyrst og fremst
ÞAÐ VAKTI ATHYGLI okkar hér á DV
viðtal sem Ásgrímur Sverrisson tók
við Þráin Bertelsson í Ríkissjónvarp-
inu í fyrrakvöld. Þráinn er, eins og al-
þjóð veit, einn dáðasú listamaður
íslands. Hann gerði meðal annars
myndirnar Jón Oddur og Jón Bjami,
Nýtt líf, Dalalíf, Löggulif og Magnús.
Allt frábærar myndir en það var ekki
bara magnaður ferillinn sem vakú at-
liygli okkar, heldur einnig það sem
Þráinn sagði um hvernig íslenskar
bíómyndir væru fjármagnaðar.
ÞVÍ ÞÓ ÞESSAR MYNDIR séu allar frá-
bærar, þá fannst Þráni að hann nyú
aldrei sannmælis vegna þess að hann
gerði barnamyndir og gamanmyndir
og fyrir bragðið fann hann fyrir mikl-
um þrýstingi kollega sinna, sem í
raun og vem heimtuðu að hann gerði
þungar, alvarlegar myndir sem eng-
inn vildi sjá, eins og þeir. Það var líka
fyrst þá sem hugmyndir hans hlutu
hljómgmnn hjá Kvikmyndasjóði ís-
lands sem var tilbúinn til að gefa
honum alla peninga sem hann vUdi,
úl þess að hann gæú gert þunga,
dökka og leiðinlega bíómynd.
ÞRÁINN HAFÐIAUÐVITAÐ húmor fyr-
ir því og lét myndina heita Skamm-
degi. Ríkisstyrkjanefnd Kvrkmynda-
sjóðs var með öndina í hálsinum og
dældi í hann milljónum. Almenning-
ur lét sér fátt um fmnast og mætú
Vinnustofan hvarf
Bjarni Þórarinsson myndlistarmaður var óheppinn þegar yfirvöld gripu til
þess ráðs að rífa gamla Ríkið við Lindargötu. Bjarni hafði haft þar vinnu-
stofu um skeið þar sem hann skapaði öll sfn helstu verk. Húsið hvarf svo
allt í einu um daginn og vinnustofa Bjarna með. Einhverra hluta vegna
hafði gleymst að láta listamanninn vita að til stæði að rífa húsið. Nú er
Bjarni vinnustofulaus og leitar verka sinna og lausna í næsta nágrenni.
MÉ
Bjarni Þórar-
insson Óhepp-
inn á Lindargötu.
mynd um þennan miðaldra lögfræð
ing sem fékk krabbamein með þein
árangri að myndin var tilnefnd ú
tveggja Evrópuverðlauna og sýnd un
allan heim þar sem fólk af öllum kyn-
stofnum hefur velst um af hlátri yfu
kómíkinni sem fylgir því að vera mið-
aldra lögfræðingur í Reykjavík og ft
krabbamein.
helst ekki í bíó til að sjá leiðindin.
Þarna lærði Þráinn að það er hægt að
plata úthlutunarnefnd en maður
platar aldrei almenning.
AFTUR TÓKST HONUM að plata út-
Jilutunarnefndina þegar hann kom
með kvilcmyndina Magnús, sem fjall-
ar um miðaldra lögfræðing sem fær
krabbamein. Aftur hélt útJilutunar-
nefndin ekJd vatni yfir
hugmyndinni, því hún
taldi að þetta væri
þung, dökk og harm-
ræn kvikmynd og
dældi enn og aftur
milljónum í Þráin.
VIÐ ÞÖKKUM ÞRÁNI innilega fyrir
ú'mabæra upprifjun á eðli opinberra
styrkveitinga sem eiga sjaldan sam-
leið með þörfum og óskum almenn-
ings. Spurning hvort Þráinn taki ekld
á Launasjóði rithöfunda í næsta við-
tali. En þar er það sama uppi á ten-
ingnum. Rithöf-
undarnir ert
ofurseldir
dimmum,
þunglyndis-
legum og
leiðinlegum
smekk nefnd-
armanna.

ÞRÁINN GERÐI
HINSVEGAR gaman-