Freyr - 01.05.1949, Page 30

174
FREYR
ir á eitt sáttir um hvort þynna skuli í röð-
unum eða ekki, en það mun nokkuð háð
því hvort fræið kemur vel upp.
Þar sem mjólk er framleidd, og send á
markað daglega, mun hyggiiegt að rækta
fóðurkál og nota það með haustbeitinni,
því að alltaf er auðgert að koma mjólkinni
á markað að haustinu og því ástæða til
að hún sé svo mikil sem kostur er á. Kýrn-
ar þurfa ekki að geldast að haustinu ef
séð er fyrir saftríku og auðmeltu fóðri
þegar grasið sölnar. En fyrir því þarf að
hugsa nú á vordögum ef bændur vilja
tryggja sér haustfóður á umræddan hátt.
G.
Stefnur í hrossaræktinni
í bændaviku Búnaðarfélags Islands í út-
varpinu þ. 3. apríl, flutti ríkisráðunautur H. J.
Hólmjárn erindi um íslenzka hestinn og rækt-
un hans. Hefir það gefið ástæðu til gagnrýni,
sem Frey hefir verið send til birtingar, Er við-
eigandi, um leið og athugasemdirnar eru birt-
ar, að prentaðir séu þeir kaflar úr erindinu,
sem gagnrýnin fjallar um.
Fara þeir hér á eftir orðrétt og stafrétt
teknir eftir frumriti. R i t s t j.
Um þrjátíu ára skeið hefur Búnaðarfélag
íslands haft sérstakan ráðunaut í hrossa-
rækt. Á sama tíma hefur, frá hálfu hins
opinbera, verið veittur töluverður styrkur
til stóðhesta-girðinga, stóðhestahalds og til
verðlauna á sýningum, bæði einstaklings-
verðlauna og afkvæmisverðlauna. Enn-
fremur hefur nú verið stofnað allöflugt
kynbótabú á Hólum í Hjaltadal.
Fyrverandi ráðunautur Búnaðarfélags
íslands, í hrossarækt, hafði þá yfirlýstu
stefnu að rækta aðeins eitt hestakyn hér
á landi og láta þá ráðast, eftir því sem
verkast vildi, hvort einstaklingarnir yrðu
reiðhestar eða dráttarhestar, eða hvorugt.
Ekki verður annað séð en að núverandi
hrossaræktarráðunautur haldi fram þess-
ari stefnu, sem kalla mætti hrossaræktar-
stefnu Búnaðarfélags íslands.
Vera má þó að núverandi hrossaræktar-
ráðunautur hafi gefið eitthvað út um stefnu
sína í þessum málum, en hvergi hefi eg sóð
það skýrt afmarkað, og ef svo hefur verið,
þá hefur það farið fram hjá mér, og bið eg
þá velvirðingar á því.
Eitt er þó alveg víst, að engin sundur-
greining hefur ennþá farið fram á reiðhest-
um og dráttarhestum á sýningum. Þar er
allt dæmt í belg og biðu, og ákaflega erv-
itt að átta sig á eftir hverju eiginlega helzt
er farið. Sé ályktað eftir héraðssýningunni
við Þjórsá á síðasta ári, þá virðist þar fyrst
og fremst vera farið eftir hæð á herðakamb
og kom þetta skýrast í ljós á því hvernig
hryssurnar voru dæmdar og raðað í verð-
launaröðina. Og þannig mun þetta yfir-
leitt á sýningum, að ekki er hægt að spora
neina skiftingu á kyninu í reiðhesta og
dráttarhesta.
Það mætti nú til þess að reyna að skýra
málið leggja þá spurningu fyrir. Til hvers
ræktum við hross hér á landi og til hvers
nota íslendingar hrossin? Þessu má svara
með því að segja að hrossarækt á íslandi
eins og nú standa sakir hafi þrennskonar
markmið.
1. Að framleiða reiðhross með þeim kost-
um, sem ágætastir eru til í íslenzku hrossa-
kyni.
2. Að framleiða dráttarhross er fullnægi
öllum réttmætum kröfum sem frekast verða
gerðar til dráttarhrossa fyrir íslenzka
bændur.
3. Að framleiða sláturhross. Þriðja og
síðasta liðinn mun eg ekki ræða hér, sér-
staklega vegna þess að mér finnst það frek-
ar ömurleg framleiðsla að halda klakahross
með því markmiði einu að framleiða
hrossakjöt.
Þá kemur kafli í erindinu, sem fjallar um
einkenni þau, sem reiðhestar annarsvegar og
dráttarhestar hinsvegar, þurfa að vera búnir
og í sambandi við það er minnst á skapgerð-
ina er ,speglast fyrst og fremst í augum hests-