Símablaðið - 01.01.1960, Side 16
09 triMmrmál
Ég er símamaður. I áratugi
hef ég verið vitni að mörgum
heiztu og viðkvæmustu trún-
aðarmálum manna — þeim,
sem kitla mest forvitnina, og
gómsætust eru til frásagna.
En mér vitanlega hef ég ekki
blaðrað frá einu einasta
þeirra öll þessi ár. — Dreng-
skaparheitið og kjaftæðis-
löngunin liafa stundum háð
harðvítugt einvígi, — en hið
fyrra jafnan borið sigur af
hólmi og gerir það, vona ég,
það sem eftir er.
En hvernig fer ég að því að
gæta þess, að tungan haldi
sér í skefjum?
Jú, í flestum tilfeilum get-
ur maður vanið sig á að láta
út um annað eyrað, það sem
fer inn um hitt. En svo koma
stórfréttirnar, eða þessi kitl-
andi einkamál, eins og þruma
úr heiðskíru loíti, og þá er nú
verra við að eiga.
f vökunni gengur það, með
góðum ásetningi, enda er það
bara einfait viljaspursmál, en
þó ekki eins auðvelt og marg-
ur myndi halda. En hvað er
það hjá hinni hræðilegu kjaft-
æðishættu í svefni, og á henni
hef ég fengið að kenna um
næturnar.
I>að er konan.
Þær eru ekki fáar næturn-
ar, sem ég hef orðið að halda
mér vakandi, til að forðast þá
hættu. Ekki af því, að ég trúi
ekki konunni minni. En vin-
inn er höfuðsetinn með bakmælgi og jafnvel rógburði.
Maður, sem lendir í slíkri aðstöðu gerir oftast eitt af
tvennu. Hann reynir að breyta öllu andrúmslofti þeirrar
stofnunar, sem hann vinnur í, eða hann leitar sér vánnu
annars staðar. Hið síðarnefnda mun vera algengara, þar
eð maðurinn verður að rísa gegn venjum og „siðferðis-
mati“ fjöldans, sem fyrir er, og það verður honum oftast
um megn. Bæði með tilliti til mannsins, sem velja skal
og þeirra, sem með honum eiga að starfa virðist því ein-
sætt að velja menn af sama sauðahúsi og þá, sem fyrir
eru, en það þýðir aftur á móti að prófendur verða að hafa
staðgóða þekkingu á göllum þeirra. Slíkrar þekkingar
er hægt að afla í fámenni en í stórum borgum mundi það
verða hæpið og því auðsætt, að hæfniprófunin, hversu
samvizkusamlega sem hún yrði framkvæmd, hlyti að
mistakast, þar eð hún myndi byggja á röngum forsend-
um. Prófendur myndu velja hæfan mann, og þar með
yrði stefnt til vandræða.
Af þessu eina dæmi er ljóst, að hæfniprófun í trúnað-
arstöður á í raun og veru ekki við í sambandi við þær
stofnanir, sem ekki er stjórnað af gáfuðum mannkosta-
mönnum. Séu slíkir menn fyrir, getur tekizt mikil og
gagnleg samvinna milli forstjóra stofnana og hæfnipróf-
enda.
Eins og ég gat um áður eru þeir, sem sækja um starf
en fá það ekki að undangengnu hæfniprófi oft neikvæð-
ir bæði gagnvart prófum og prófendum. í sambandi við
viðbrögð þeirra kemur hið almenna síðferði þjóðfélags-
ins til greina og getur skorið úr um það, hvort yfirleitt
sé vinnandi að hæfniprófunum án þess að eiga vísar róg-
herferðir þeirra, sem ekki fá allt, sem þeir vilja og að-
standenda þeirra. Persónulega minnist ég þess í sambandi
við hæfniprófanir, að maður, sem ekki var ánægður
moð niðurstöður hótaði að kæra mig fyrir borgarstjóra
Reykjavíkur og skrifa um mig svívirðingar í blöð ef ég
vildi ekki breyta úrskurði og fara að vilja hans.
Eigi slíkir menn innangengt hjá ritstjórum sorpblaða,
sem hafa valið sér að ævistarfi að svívirða meðborgara
sína fyrir sannar, hæpnar eða upplognar sakir, getur
orðið meira en lítið hæpið að búa undir slíku, sérstak-
lega ef hugsanlegt er, að menn í æðstu stöðum ljái rógi
um menn eyra og taki' ákvarðanir í samræmi við slíkan
fréttaburð án þess að kynna sér málin á viðhlítandi hátt.
Ég myndi telja, að ekki væri fært neinum einum sér-
fræðingi að framkvæma hæfniprófanir til lengdar, sízt í
SÍMABLAÐIÐ