Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.2006, Síða 23

DV Helgarblað
LAUGARDAGUR 4. MARS 2006 23
eða reynt að hafa metnað til að
gera eitthvað almennilegt. Þótt ég
sé staurblindur stunda ég mitt
nám, fer á djammið og lifi lífinu,"
segir Bergvin afslappaður og hall-
ar sér aftur í stólnum. „Þó ég hafi
þurft að hætta í fótbolta fór ég
bara í frjálsar. Það var samt ekkert
auðvelt þegar vinirnir fóru að taka
bflpróf eða fylgjast með fótblota-
leikjum félaganna og hafa ekki
tækifæri til að berja andstæðing-
ana niður," segir hann og hlær.
Blindur starfsmaður á
leikskóla
Þegar Bergvin hélt í 10. bekk
segist hann hafa þurft að gangast
undir mikla tilraunastarfsemi.
Hann hafi verið að læra að nota
tölvu, talgervil og hljóðbækur og
sleppt nokkrum greinum. „Þetta
gekk allt saman en manni finnst
þegar maður ber þetta saman við
aðstöðuna sem ég kynntist seinna
í MH þetta hafa verið hálfgert
djók," segir Bergvin og segir það
hafa verið byltingu fyrir sig að fara
úr grunnskólanum í Heimaey yfir
í Menntaskólann í Hamrahlíð.
„Mér brá mikið minna við
þetta en foreldrum mínum. Þau
voru auðvitað svolítið hrædd um
mig þegar ég ákvað að flytjast til
Reykjavíkur og fara í MH svo ég
þurfti aðeins að sparka í rassinn á
þeim með þetta allt saman," segir
Bergvin sem virðist lítið gefinn
fyrir að hlusta á ráðleggingar ann-
arra. Sem dæmi um það má nefna
að síðustu tvö sumur hefur hann
starfað á leikskóla í Eyjum. Hann
segir atvinnufulltrúa sinn ekki
hafa verið upprifinn þegar hann
viðraði áhuga sinn á því að vinna
með börn en hann hafi þá bara
sótt um starfið upp á eigin spýtur.
„Það hafði auðvitað enginn
blindur maður unnið á leikskóla
áður svo ég viti og þegar ég viðr-
aði þessa hugmynd mína við at-
vinnufulltrúann minn hlaut hún
ekki góðan hljómgrunn. En ég
ákvað þá bara að sækja um upp á
eigin spítur og líkaði vel. Ástæðan
fyrir því að ég vildi vinna á leik-
skóla var sú að ég er á félagsfræði-
braut í MH og myndi vilja leggja
það eða barnasálfræði fyrir mig
uppi í háskóla þannig að mér
fannst bara þetta koma til greina í
raun og veru. Þetta vflckar sjón-
deildarhringinn mikið og mér
gekk að minnsta kosti það vel að
mér var boðin vinna aftur eftir
fyrsta sumarið mitt," segir Berg-
vin brosandi.
Kosningastjóri Bjarkar
Vilhelmsdóttur
Námið og sumarvinnan eru þó
ekki einu járnin sem Bergvin hefur
haft í eldinum að undanförnu.
Hann segist alla tíð hafa verið
mjög pólitískt þenkjandi eða eins
og hann segir: „Þegar ég var í 5., 6.
og 7. bekk gerði ég lítið annað á
daginn en að fylgjast með því sem
var að gerast á Alþingi, svona á
milli skaust ég svo út og bar út Al-
þýðublaðið," segir hann brosandi.
Blaðaútburðurinn og umræð-
urnar á Alþingi hafa gert Bergvin
af hörðum Samfylkingarmanni.
Hann lætur sér þó ekki enn nægja
að fylgjast með því sem þar fer
fram heldur vill hann hafa áhrif
og gerði það meðal annars með
því að taka við stöðu kosninga-
stjóra Bjarkar Vilhelmsdóttur í
prófkjöri Samfylkingarinnar. Eins
og flestum er kunnugt gekk Björk
vonum framar en Bergvin er hóg-
vær þegar minnst er á árangurinn
í baráttunni. „Ég var virkilega
ánægður þegar Björk fór frá vinst-
ri grænum og til okkar enda hef ég
mikla trú á henni."
Mörg blind stefnumót
Það er notalegt í íbúðinni hjá
Bergvin en hann segist aðeins líta
á hana sem tímabundna lausn.
„Ég hef meiri metnað en svo að ég
vilji vera hér alla tíð. Mig langar
nú frekar að búa með fjölskyldu
einhvers staðar annars staðar,"
segir hann þegar húsnæðismál
ber á góma. Bergvin segist hafa
haft nokkrar áhyggjur af því fyrst
eftir að hann missti sjónina að
engin kona myndi líta við blind-
um manni en fullvissar blaða-
mann um að sú hafi ekki reynst
raunin. „Auðvitað kveið ég því 15
ára gamall að engin myndi vilja
sofa hjá blindum gaur seinna
meir. En það er þannig að ef mað-
ur hefur eitthvað að segja og ein-
hvern smá áhuga á því að sinna
útlitinu er enginn vandi að veiða
kvenfólk, nú eða láta það veiða
sig. Maður hefur farið á mörg
blind stefnumót í gegnum tíð-
ina," segir Bergvin glettnislega og
það er ekki annað hægt en að
skella upp úr við þessa frásögn.
Kerfið virkar ekki sem
skyldi
Bergvin segir íslendinga al-
mennt mjög tillitssama gagnvart
blindum. Hann segir þó mikið
vanta upp á til að kerfið virki sem
skyldi. Sjónstöðin hafi oftsinnis
farið langt framúr fjárlögum þó á-
vallt hafi verið ítrekað að mikið fé
skorti til að hún gæti sinnt þeim
verkefnum sem þarf að huga að.
„Það gerðist til að mynda síð-
asta september að mig minnir að
allt það fé sem átti að veita í tal-
gervla fyrir blinda var uppurið.
Fyrir okkur sem erum blind eru
talgervlar jafn mikilvæg tæki og
hjólastóll er fyrir hreyfihamlaða
manneskju. Þetta er lykill okkar í
samskiptum við samfélagið og ég
get ekki ímyndað mér að nokkr-
um einasta manni myndi láta sér
detta í huga að láta fatlaðan ein-
stakling bíða svo mánuðum
skiptir eftir því að fá hjólastól,"
segir Bergvin ákveðið.
Misgáfulegar spurningar
Hann telur einnig að mun
meira sé gert til að aðstoða sjón-
skerta en blinda. Sjónskert fólk fái
frí gleraugu á ári en lögblindir
verði að kaupa öll sín hjálpartæki
sjálfir. „Ég er alveg til í að kaupa
mér farsíma sjálfur en mér finnst
ósanngjarnt að ég þurfti að borga
20.000 meira fyrir hann bara af
því að ég er blindur," segir Berg-
vin og vísar til þess að blindir
þurfa sérstakan búnað á símann
sinn til að hann geti nýst þeim
sem skyldi.
Þegar blaðamaður spyr Berg-
vin hvort honum þyki gæta van-
þekkingar á máleftium blindra
getur hann ekki annað en skellt
upp úr. „Ég hef haldið fyrirlestra í
skólum og oft fylgja kjánalegar
spurningar eins og hvernig ég viti
hvort ég sé inni á baði eða inni í
þvottahúsi. Hvernig ég viti
hvenær ég er búinn að skeina mér
og hvernig ég viti að ég sé í buxum
en ekki pilsi. En það er bara
þannig og auðvitað koma oft
gáfulegar spurningar líka. Ég vil
líka frekar að fólk spyrji mig og
viti þá betur á eftir en að vita
aldrei neitt," segir ungi maðurinn
þolinmóður.
Blindir eru líka fólk
„Það er í raun bara eitt sem fer
í taugarnar á mér við að vera
blindur og það er þegar fólk talar
við mig í 3. persónu. Það fer mjög
í taugarnar á mér þegar af-
greiðslufólk spyr aðra hvort mig
langi í franskar eða hvaða skó-
númer ég noti. Ég æsi mig samt
aldrei heldur bendi fólki bara
góðfúslega á að tala við mig eins
og manneskju. Svo má fólk gjarn-
an færa sig frá þegar það sér
manneskju með hvítan staf á
gangi. Það hefur stundum komið
fyrir að ég rekst á fólk og það rýk-
ur að mér með offorsi og spyr
hvort ég sé blindur eða hvað. En
þá spyr maður bara hvað maður
haldi að hvíti stafurinn sé eigin-
lega," segir Bergvin og brosir.
„Það má bara aldrei gleymast
að blint fólk er fólk og við lifum í
þessu þjóðfélagi rétt eins og aðrir
þegnar." karen@dv.is
Það er ekki að sjá á Berg-
vin Oddssyni að hann
sé blindur. Þegar hann
fylgir blaðamanni að
íbúð sinni gengur hann
raldeiðis upp stiga og opnar hurð-
ina að hýbýlum sinni með tilþrif-
um. Það er ekki fyrr en við komum
inn í stofuna að hann rekur sköfl-
unginn harkalega í brún stofu-
borðsins. Blaðamaður fær samúð-
arverki' og spyr hvort hann hafi
ekki meitt sig. „Ég hef nú ekki talið
hversu oft ég héf rekið mig á í dag,
ætli þetta sé ekki í sjöunda skiptið
en þetta er bara eitthvað sem
venst," segir Bergvin og brosir út í
annað þegar hann fær sér sæti.
Hefði geta komið fyrir
hvern sem er
Bergvin var aðeins 15 ára þeg-
ar hann missti sjónina. Hann
hafði verið atkvæðamikill í
íþróttalífinu í Eyjum og hlakkaði
til að fá bflpróf. Blindan breytti
áætlunum hans en hann segist
ekki hafa kippt sér mikið upp við
það.
Bergvin missti sjón á vinstra
auga í maí 1999 eftir að hafa feng-
ið herpsvírus í það. Hann segir
það þó ekki hafa breýtt miklu í
sínu lífi. Hann gat enn stundað
íþróttir og lesið, lífið hafi því
gengið sinn vanagang.
Eitt sumarkvöld árið 2001 tók
hann eftir því að sjónin á hægra
auganu hafði daprast. Eins og
skiljanlegt er brá honum við það
og haft var samband við lækni.
Daginn eftir hélt hann og fjöl-
skylda hans til Reykjavíkur þar
sem engin augnlæknisþjónusta
var fyrir hendi í heimabæ hans í
Eyjum. Þar fengu þau þann úr-
skurð að það sama væri að koma
fyrir hægra augað og hafði áður
komið fyrir það vinstrá. Þeim var
tafarlaust beint á alþjóðlegan
augnsjúkdómaspítala í Lundún-
um þangað sem fjölskyldan hélt
upp á von og óvon.
„Við fórum aldrei út með það
að markmiði að ætla láta laga
augun heldur vildum við ,bara
reyna. Þegar sjónin var mæí’d úfi
fyrst var hún um það bil -lO/.ó en
síðar um daginn var húh áíveg
horfin og það hefur ekkert breyst
síðan þá,“ segir Bergvin og kímir.
Hann segir það sem henti
hann hefðu getað komið fyrir
hvern sem er og veltir sér ekki
mikið upp úr þessum veikindum.
„Fer bara á ólympíuleika
fatlaðra"
Pilturinn segir sögu sína svo
hispurslaust að það er ekki laust
við að maður fái á tilfinninguna
að veikindin hafi lítið fengið á
hann. Hann minnist Lundúna-
ferðarinnar brosandi og segir að
pabbi hans hafi sagt raunamædd-
ur við hann að það væri alls óvíst
að hann gæti nokkur tímann spil-
að fótbolta aftur. „Ég svaraði hon-
um þá bara með því að það skipti
ekki svo miklu máli. Ólympíuleik-
ar fatlaðra yrðu haldnir í Aþénu
árið 2004 og ég gæti bara látið ljós
mitt skína þar," segir Bergvin eins
og ekkert annað svar hafi verið
sjálfsagðara á þessari stundu.
Móðir hans og bróðir hafa
bæst í hópinn í stofunni, þau eru
á hraðfefð en við þessa upprifjun
getur móðir þans ekki annað en
gripið andanfy á lofti. Segir þetta
svar barnsins hafa verið ótrúlegt.
Á þessari stundu hafi hún og faðir
hans-veijiö niðurbrotin með fár-
‘ sjúkl-hafnið'sitt og síst af öllu átt
•von á þessutílsvari við jafn slæm-
umtíðiridl^
Metnaður tií að gera
eitthvað almennilegt
Hann Bergvin er óneitanlega
töffaralegur í tilsvörum. Það er
samt ekkert sem bendir til að af-
slappað, .yiðrnótið og skorinort
svörin séu uppgerð. Hann virðist
einfaldlega vera þannig úr garði
gerður að fátt kemur honum úr
jafnvægi. Ekki einu sinni blinda.
„Hváð átti ég að gera? Maður
getur auðvitað legið uppi í rúmi,
hlustað á Rás 2, grenjað og borð-
að bjúgu eins og sannur öryrki
Bergvin Oddsson missti sjónina 15 ára. Margir drengir á
sama aldri með ólgandi hormóna myndu telja blindu
það versta sem gæti hent þá - en þannig er Bergvin
ekki. Hann þurfti vissulega að gefa boltaíþróttirnar,
sem hann hafði áður stundað af kappi, upp á bátinn en
yar fljótur að finna sér önnur áhugamál. Nú er Bergvin
orðinn tvítugur og þó hann sé staurblindur eins og
hann orðar það sjálfur hefur hann áorkað fleiru en
flestir jafnaldrar hans.
Bergvin Oddsson
segist hafa nóg ann-
að að gera en vor-
kenna sjálfum sér.