Freyr - 15.03.1957, Síða 21
FRE YR
101
vert dálítið ofan við hækilinn. í gegnum
endana, sem eiga að vera utanfótar, er
brugðið skafti ca. 50 cm löngu og svo hert
að með því að snúa skaftinu í hring. Bezt
er við vinstri fót að snúa réttlætis, en við
hægri fót rangsælis. Þegar herðist að,missir
skepnan vald yfir fætinum og hann lyftist
upp af sjálfu sér. Mjög má varast að herða
of fast að fætinum og eins má varast að
húðin klemmist í sjálfum snúningnum.
Einnig má varast að hafa slíka bremsu
mjög lengi á fætinum, því það hamlar blóð-
streymi í fótinn. Hægast er svo að leggja
fótinn á tréblokk hæfilega háa og skera
síðan klaufirnar með sérstöku hófjárni og
nota ákeyrslu. Ef klaufir eru mikið vaxnar,
má nota sérstaka töng til að taka það
mesta. Varast ber að taka of mikið af
klaufunum. Hægast er að nota sérstaka
töng til að athuga hvað klaufarsólinn gef-
ur eftir við þrýsting. Gott er fyrir þá, sem
eru að byrja þetta verk, að skera klaufir af
slátraðri kú og saga svo klaufirnar sundur
og athuga hvort klaufarsólinn er mátulega
skorinn. Mjög er þýðingarmikið að fara vel
að dýrunum og um þetta verk eins og öll
önnur, sem að dýrum lýtur, gildir að bezt er
að sigra illt með góðu. Fleiri aðferðir eru
hafðar við þetta verk. Eftir holllenzkri að-
ferð eru afturfætur teknir upp á þann hátt,
að sá, sem tekur afturfótinn upp_ setur sinn
fót á milli afturfóta kýrinnar og lyftir fæt-
inum upp milli fóta sér, og mun þurfa sér-
stakt lag við þá aðferð. í Suður-Evrópu-
löndum tíðkast að leggja dýrin niður.
Gott er talið að skera klaufir kúnna
einu sinni eða tvisvar árlega. Ef skorið er
tvisvar, er bezt að skera haust og vor. Ef
skorið er einu sinni, er bezt að skera ein-
um mánuði fyrir útbeit að vorinu. Ekki er
ráðlegt að skera klaufir um leið og leyst er
út að vorinu, því ef tekið hefur verið of
mikið af klaufunum getur þetta haft slæm-
ar afleiðingar.
Hver er svo tilgangurinn með þessu öllu?
kann einhver að spyrja. Jú, þetta, eins og
allt, sem stuðlar að vellíðan dýranna, eykur
afurðir þeirra og hreysti. Eftir athugunum
að dæma hefur mjólkurframleiðsla kúa
aukizt um y2—5 kg daglega eftir lagfær-
ingu klaufa, og þær þyngzt um 10—15 kg
á mánuði. Illa hirtar klaufir geta haft ým-
is eftirköst. Skepnur með vanhirtar
klaufir eiga oft erfitt meö að standa upp
og troða stundum á spenum eða júgri sínu
eða næstu kúa í fjósinu. Oft er erfitt að
mjólka kýr með misvaxnar klaufir, því
vegna eymsla í fótunum eru þær mjög
ókyrrar. Á kynbótanautum geta misvaxnar
klaufir valdið því, að þau vilja ekki sinna
kúnum, og eru dæmi um, að ágæt naut
hafa verið felld af þeim ástæðum. Allir,
Klaufskurðarbásinn er á gúm-
hjólum, svo að auðvelt sé að
tengja hann aftan í ökutceki og
flytja hann á milli bceja.