Freyr - 01.12.1972, Page 21

irbúningi, eftir að allir aðiljar höfðu veitt
samþykki til brúðkaups og mánuðir eða ár
höfðu liðið svo, að verðandi brúðgumi
heimsótti unnustuna ekki oftar en mánað-
arlega og fært henni „tilgjafir“ sem hún
auðvitað varðveitti vandlega, en hlaut að
skila aftur ef ekkert varð af giftingarat-
höfn.
Verðandi brúður stórrar ættar þurfti
langan tíma til að undirbúa brúðkaupið.
Það var margra mánaða vinna að sauma
brúðarskartið og enda þótt erfðasilfur for-
mæðranna yrði hennar skraut eins og
þeirra þá þurfti að hagræða því og fægja
það. Og svo var það ekki samboðið virð-
ingu verðandi brúði góðrar ættar að mæta
til heimilisstofnunar með tóma kistuna,
heldur var sjálfsagt að hafa fullunnið hitt
og þetta og helzt sem flest til heimilis-
þarfa.
Gestaboðið var þáttur út af fyrir sig, með
miklum og fjölbreyttum ráðstöfunum og
eftir forskriftum, og hið sama var að segja
um undirbúning veizluhaldsins, þegar
brúðaröl skyldi drekka svo að orð færi af.
Berandi skraut af ýmsu tagi var það mis-
jafnt hversu hagræða skyldi eftir því hvort
brúðurin var hrein mey, ófrísk eða ekkja
er hún gekk að brúðarbekk. Þegar brúðar-
skrautið var umfangsmest var talað um að
hún líktist „himnadrottningu“ er verðandi
brúður gekk í kirkju hvort sem var frá
skreyttum vagni eða frá skipi, eins og
brúðarförinni í Harðangri, undir merki
hanans hátt á stöng sem tákn frjósemi í
verðandi hjónabandi.
Sjálf brúðargangan, til kirkju og frá
kirkju, var skipulögð vel og vandlega, en
þátttaka góðglaðra brúðkaupsgesta hafði
jafnan í för með sér glens og gaman svo
að brúðargöngur gátu vel orðið til frá-
sagnar ef ekki víðfrægar.
Festaröl og brúðaröl var drukkið, og
einatt óspart, enda voru brúðkaupsveizl-
urnar stærstu og mestu hátíðir margra
byggða og var þar ekkert til sparað ef efni
voru, og stundum jafnvel veitt langt um
Brúðarskraut frá árunum í kriiig' um 1870. Það eru
perlur, sem saumaðar eru í klæðnaðinn. Brúðurin
er frá Harðangri.
efni fram svo að þröngt var um efnahag
sumra fyrst um sinn, sem þó höfðu veitulir
verið og gert góða veizlu gestum sínum.
„Góða veizlu gera skal“ var viðkvæði,
sem talið var svo sjálfsagt, að allir gerðu
sitt til að svo mætti vera. Voru þá mörg
og vegleg drykkjarhorn fyllt og tæmd og
fyllt á ný, því að á stokkum stóðu ámur
og biðu þess að verða tæmdar.
Og gjafir voru gefnar. Á brúðkaupsdag-
inn skyldi brúður ganga með silfurpening
í skónum, er gefa skyldi fátækum dreng
að kvöldi. Gestir skyldu leggja nokkuð af
mörkum, sem einatt var ákveðið fyrirfram,
eftir því hvort þeir væru ættmenni eða
ekki, en allir nokkuð. Og svo var dansinn
sjálfsagður þáttur í öllum veizluhöldum og
F R E Y R
477