Freyr - 15.07.1973, Blaðsíða 22

Elztu byggmgar skólans við Bulowsvej á fyrstu árum hans.
Tvöhuoriruð nro nfmpeli dývn-
IpeUnnnáms á Norðurlöndum
Peter Christian Abildgárd hét hann fyrsti dýra-
læknirinn, sem hlaut sérlega menntun til undir-
búnings fyrir hlutverk sitt og gerðist stofnandi
Konunglega dýralæknaskólans, sem tók til starfa
á Kristjánshöfn í Kaupmannahöfn árið 1773.
llmræddur Abildgárd var við Iæknanám þegar
hann var sendur til Lyon í Frakklandi til þess að
nema þar dýralækningar, en tilefnið var, að um
gjörvalla Evrópu gekk mögnuð pest í nautpeningi
um langt skeið á 18. öldinni svo að hallæri og
hörmungar hlutuzt af, og þótti sú raun á hér og
þar, að menntaðir dýralæknar gátu að nokkru
haft hemil á útbreiðslu hennar. I*að var árið 1766,
sem Peter Abildgárd kom heim frá námi, en 1772
var hann tilnefndur sem prófessor í dýralækn-
ingum og 1773 var dýralæknaskólinn reistur, hinn
fyrsti í Norður-Evrópu. Þá var nautgripapestin í
rénun en smitandi kvilli í hrossum ýtti mjög á
eftir stofnun dýralæknaskólans og menntun dýra-
lækna því að hesturinn var ákaflega algengur og
útbreitt samgöngutæki þeirra tíma rétt eins og
bíllinn er á okkar tímum, og þá var járninga-
maðurinn og dýralæknirinn jafn mikilsverður aðili
og viðgerðarmaður bifreiða er á vorum tímum.
Hinn 13. júlí 1773 var skólinn fullgerður, en
deildir hans voru: hús prófessorsins, smiðja, lyfja-
búð, líffærasafnsdeild og sjúkrahús, þar sem hægt
var að hafa 8 hesta í einu. f rauninni var hér um
að ræða einskonar viðgerðarþjónustu þar sem
smiðjan og járningar var veigamesti þátturinn. En
brátt urðu allir þess áskynja, að fleiri og fleiri
hlutverk biðu dýralæknanna, því að smitandi kvill-
ar voru á fartinni, engu síður meðal dýra cn
manna.
Og konungleg aðild var upphaf þessarar starf-
semi af því að hvergi var notkun hrossanna jafn
almenn og í konunglegri þjónustu, það gerði her-
varnastarfið allt með hestinn sem dráttarafl og
fararskjóta, enda konungleg hesthús og reiðhús
starfandi með hópa hrossa innan veggja.
Það leið heldur ekki á löngu áður en almenningi
varð ljóst, að árangur menntaðra dýralækna var
auðsær, einkum á því sviði, sem nánast mátti kalla
handverk — sáralækningar og önnur álíka atriði
vöktu öðru fremur eftirtekt. Á hinu leitinu voru
skottulækningar og „hrossalækningar" ýmissa að-
ilja ráðandi og ríkjandi fyrst um sinn. En með
þróun og eflingu dýralæknamenntunar opnuðust
svið, sem skottulæknar báru ekki skyn á svo sem
þegar um smitandi sjúkdóma var að ræða. Hómó-
352
F R E Y R