Freyr - 01.06.1975, Qupperneq 6

framandi hugsun. Þeir láta enn sem við
búum í svo stóru og möguleikaríku landi,
að hver geti gengið í sjóðinn og sótt sér
að vild. Þetta sanna mýmörg dæmi. Það
nægir að nefna staðarval fyrir málmblendi-
verksmiðju, í góðsveit í góðu landbúnaðar-
héraði, á landi, sem allt er ræktað eða vel
til ræktunar fallið, — eða áform um að
setja undir uppistöðulón ungann úr heiða-
löndum nokkurra hreppa, — án þess að
vitað sé til, að tilraun hafi verið gerð að
meta heildaráhrif þessa og líta á málið allt
í samhengi.
Svo að aftur sé vikið að því verkefni að
gera drög að heildarskipulagi landsnytja,
þá skortir enn flest af þeim undirstöðuupp-
lýsingum, sem slíkt starf þyrfti að byggja á.
Við þekkjum raunverulega ekki stærð lands
okkar nema í útlínum, að það er nálægt 103
þúsund ferkílómetrar, og nokkurn veginn
hvernig það skiptist eftir hæð yfir sjó, og
hvað eru hraun, vötn og jöklar.
Við þekkjum ekki með viðunandi ná-
kvæmni stærð ræktaðs lands, stærð gróins
lands, og enn síður ræktanlegs lands, eða
hvað mikið er til af landi, sem fallið er til
hverrar tegundar ræktunar, — túnræktar,
garðræktar, skógræktar o.s.frv. Við teljum
okkur samt vita, hve miklu við höfum tapað
af grónu landi og jarðvegi, og eru þær á-
ætlunartölur, sem um það eru birtar, á litlu
verri rökum reistar en samsvarandi tölur
um landstærðir nú. En það hefur enn ekki
verið mælt nákvæmlega, hvað við erum
búnir að græða, hvað búnir að vinna af
landi með fyrirhleðslu vatna, eða hvað við
getum unnið á þessum sviðum.
Eins má á það benda, að fæstir bændur
(hvað þá aðrir) þekkja stærð jarða sinna
né hve mikið land þeir eiga af hverjum
gæðaflokki. Né heldur þekkja margir beit-
argildi landsins, sem þeir eiga eða hafa
til umráða. Þrátt fyrir þetta telja menn sig
þess umkomna að meta jarðirnar til verðs,
og nýlega er búið að gefa út fasteignamat,
þar sem ,,landverð“ hverrar jarðar er skráð.
Ástæðan fyrir því, að við þekkjum ekki
betur þessar mikilvægu stærðir, sem að
framan er á minnst, er einföld, — við erum
ekki búnir að kanna og kortleggja landið í
þessu tilliti. Fyrr en það hefur verið gert,
verða stærðirnar ekki mældar. Þar til þess-
ar stærðir liggja Ijósar fyrir, geta menn
deilt um margt og ráfað í villu um ýmsa
hluti.
Gerð gróður- og jarðakorta er það um-
fangsmesta af því, sem þarf að gera í þessu
efni, en auk þeirra þarf að gera margvísleg
önnur hagræn kort og aðra flokkun á landi.
Slík gróður- og jarðakortagerð hefur verið
í undirbúningi um meira en 4 ára skeið, en
heldur hægt hefur miðað meðal annars af
tæknilegum ástæðum, sem ekki hefur verið
hægt að ráða bót á vegna fjárskorts. Gróð-
urkortagerð á hálendi er aftur vel á veg
komin, — gróðurkort hafa þegar verið gerð
af mestum hluta miðhálendisins.
238
F R E V R