Freyr - 15.04.1991, Síða 38

350 FREYR
8.’91
Hákon Sigurgrímsson
framkvœmdastjóri Stéttarsambands bœnda
Réttindi og skyldur iaunþega og
launagreiðenda f landbúnaði
í þessu tölublaði Freys eru birtir launataxtar fyrir lausráðna starfsmenn og ráðskonur á
bœndabýium. Launataxtarnir byggja á samningi milli Stéttarsambands bœnda og
Verkamannasambands íslands sem undirritaður var 23. mars 1990 og gildir til 15.
september á þessu ári.
Samningur þessi var birtur í 3.
tölublaði fréttabréfs Stéttarsam-
bandsins 1990. Launataxtarnir
hafa verið framreiknaðir í sam-
ræmi við breytingar sem orðið hafa
á almennum launatöxtum VMSÍ,
VSÍ og VMS. Einnig hefur gjald
vegna fæðis og húsnæðis verið
framreiknað m.v. breytingar á vísi-
tölu. Sama er að segja um frádrátt
vegna barna sem ráðskona hefur á
sínum vegum. I samningnum eru
mikilvæg ákvæði um réttindi og
skyldur launþega og launagreið-
anda sem ástæða er til að hvetja
bændur til að kynna sér vel. Má þar
nefna ákvæði um vinnutíma, laun
og orlof, vinnu unglinga á vinnu-
vélum og tækjum, ákvæði um frí-
daga, laun í veikindum og slysum
og um lífeyrissjóði, sjúkrasjóði og
félagsgjöld.
í bókun II með samningnum er
að finna almenna lýsingu á störfum
ráðskvenna á sveitaheimilum.
Atvinnuleysisbœtur.
Formlegur kjarasamningur milli
Stéttarsambandsins og Verka-
mannasambands íslands um laun
starfsmanna var fyrst gerður í júlí
1989. Þegar slíkur samningur hefur
verið gerður öðlast lausráðnir
starfsmenn á bændabýlum rétt til
bóta úr Atvinnuleysistrygginga-
sjóði enda séu þeir félagar í stéttar-
félagi.
Hákon Sigurgrímsson.
A undanförnum árum, þegar
nægt framboð hefur verið á at-
vinnu, hefur ekki verið hugað sér-
staklega að réttindum launþega í
landbúnaði í þessu sambandi enda
ekki í gildi formlegur samningur
um kaup þeirra og kjör fyrr en nú
síðustu árin.
Þegar dregur úr vinnuframboði
breytist hins vegar viðhorfið.
Stéttarsambandinu er kunnugt
um all mörg dæmi þess á sl. tveim-
ur árum að fólk sem unnið hafði
við landbúnaðarstörf, en var orðið
atvinnulaust, gat enga fyrir-
greiðslu fengið hjá Atvinnuleysis-
tryggingasjóði vegna þess að ekki
hafði verið greitt iðgjald af launum
þess til sjóðsins.
Á þetta jafnt við um börn bænda
sem unnið hafa á búi foreldra sinna
og aðra lausráðna starfsmenn.
Lög um atvinnuleysistryggingar.
Atvinnuleysistryggingasjóður
starfar samkvæmt lögum nr. 64/
1981. í lögunum er kveðið svo á að
þeir félagar í stéttarfélögum sem
atvinnulausir verða, eigi rétt á
bótum úr Atvinnuleysistrygginga-
sjóði samkvæmt ákvæðum lag-
anna.
Á síðasta þingi var lögum um
greiðslu iðgjalda til Atvinnuleysis-
tryggingasjóðs breytt og er það nú
innifalið í svokölluðu trygginga-
gjaldi. Tryggingagjald í landbún-
aði er 2,5% og er gjaldstofninn
hvers konar laun eða þóknun fyrir
störf sem bóndinn greiðir og sem
skattskyld eru samkv. lögum um
tekju- og eignaskatt nr. 75/1981.
Með þessari lagabreytingu eru tek-
in af öll tvímæli um rétt þeirra
launþega í landbúnaði til atvinnu-
leysisbóta sem uppfylla eftirtalin
skilyrði:
1. Eru 16 ára að aldri.
2. Dvelja hér á landi.
3. Eru fullgildir félagsmenn í stétt-
arfélögum.