Freyr - 01.03.1994, Side 21

Mynd 2. Samhengi milli dóms fyrir fitu á lifandi lambi og mœldrar fitu á falli.
Tafla 5. Útreikningur á kostnaði og hugsanlegum ávinningi (tapi)
af vetrareldi vorlamba.
Bær/ Fall- Verð Fall- Verð á FE Ávinningur
slátrun þungi kg kjöts þungi kg kjöts alls (tap)/lamb
F2, kg V2, kg Fi, kg Vj, kr kr. kr.
1-1 13,3 447 14,1 394 24,2 1428
2 16,7 441 9,9 368 91,5 1873
2-2 14,8 438 9,9 365 65,2 1565
3-1 14,1 441 11,9 400 19,3 1072
3 15,3 438 11,0 385 68,5 1096
4 14,4 438 9,3 340 90,4 1337
4-4 18,2 438 8,1 340 116,4 2890
5-2 15,6 440 11,8 385 55,2 1217
4 16,1 438 9,7 340 92,9 1896
6-2 15,3 438 8,3 380 63,0 2287
3 15,8 438 7,5 340 85,2 2666
4 15,6 438 6,7 300 100,0 2823
7-1 13,2 438 11,7 400 16,1 780
3 14,4 440 9,2 365 68,7 1458
8-1 14,9 428 13,7 400 13,9 619
að, húsaleigu, fjármagnskostnað og
laun. Ekki verður lagt mat á það hér
hversu góð sú greiðsla er fyrir annan
kostnað og vinnu. Þó má benda á að
hér er um verulegar upphæðir að
ræða, eða frá kr. 619 upp í 2890 á
lamb. í fyrra tilfellinu er um að ræða
greiðslu fyrir 34 daga vinnu og ann-
an kostnað en í hinu síðari 174 daga.
Þá skal á það bent að fóðurverð er í
öllum tilvikum metið kr. 20 á FE.
Ályktanir og umrœður.
Hér að framan eru dregnar saman
nokkrar niðurstöður úr verkefninu
síslátrun vorlamba. Sé tilgangur
verkefnisins skoðaður má benda á
eftirfarandi:
1. markmið, að auka fjölbreytni
hafi náðst að því leyti að varan seld-
ist og framleiðslan gekk hjá bændun-
um. Að mati forstöðumanns fram-
leiðslusviðs KB gekk salan vel. Þeir
sem seldu kjötið vilja áfram fá ferskt
kjöt og það er e.t.v. besti dómurinn
á þennan þátt. Hvort markmiði2, að
kynna gæði fersks kjöts, hafi verið
náð er hæpið að halda fram, en það
er væntanlega hluti af því að kjötið
selst. Þó má minna á að athugun sem
gerð var árið 1980 bendir til þess að
íslenskum neytendum þyki ferskt
kjöt betra en kjöt sem hefur verið
fryst (Jón R. Björnsson 1980)5. Það
er sömuleiðis erfitt að draga ályktun
um hvort 3. markmið hafi náðst; að
auka neyslu dilkakjöts - kindakjöts,
enda þótt benda megi á að viss rök
hníga að því að aukin neysla á fersku
kjöti leiði til aukinnar neyslu á dilka-
kjöti almennt.
Hér skal hins vegar fjallað nokkuð
ítarlegar um 4. og 5. markmið,
gæðastjórn dilka- og kindakjöts-
framleiðslunnar og samhengi milli
mats á eiginleikum lambsins lifandi
og á fallinu. Fyrst ber að nefna að af
þeim lömbum sem slátrað var fóru 4
í 2. fl. og eitt var talið sjúkt. Öll
lömbin sem ekki fóru í * fl. eða í 1. fl.
A voru talin á mörkunum að vera
sláturhæf, utan eitt. Því má segja að
aðeins eitt lamb hafi flokkast öðru-
vísi en búist var við. Það verður að
teljast viðunandi árangur.
Samkvæmt útreikningum var
samhengi milli samanlagðrar ein-
kunnar lambsins lifandi og á fallinu
heldur lakari en fyrir fitu á fallinu. Á
mynd 1 er sýnt samhengi milli fitu-
dóms á lambinu lifandi og mældrar
fitu á fallinu. Það hefur komið fram
að við dóm á lambinu lifandi var
gefin einkunn fyrir vöðvafyllingu á
baki og í lærum. Á fallinu er hins
vegar gefið fyrir bak og fyrir læri en
er í raun fyrir læri og malir saman.
Því er ekki hægt að búast við að
samræmi sé betra.
Mynd 2 sýnir samhengið fyrir fitu-
dóm á lambinu lifandi og mældrar
fitu á skrokknum.
Eins og lýst er áður er fita á lifandi
lambi metin með þuklun á síðu (á
öftustu rifjum), og sú niðurstaða
borin saman við mælda fitu á fallinu.
Samhengið verður að teljast viðun-
andi: Hins vegar er árangur lakari
hvað varðar eiginleikana, hold á
baki og læri. Telja verður eðlilegt að
breyta mati á lærum á lifandi lambi.
Að þessu sinni voru læri metin ein-
göngu, en á fallinu eru metin læri og
malir saman enda þótt það sé kallað
einkunn fyrir læri. Því er eðlilegt að
meta saman malir og læri á lambinu
5*94 - FREYR165