Freyr - 01.03.1994, Page 34

Ráðunaufafundur 1994
Möguleikar lambakjöts á
erlendum mörkuðum
Ari Teitsson, héraðsráðunautur
Þegar rœtt er um möguleika íslensks lambakjöts á erlendum mörkuðum hlýtur það að
vera gert út frá þeirri grunnforsendu að kjötið skili þeim sem við framleiðsluferilinn vinna
lífvœnlegum launum fyrir vinnu sína.
Hve hátt verð þarf að nást fyrir
kjötið til að það markmið náist getur
hins vegar verið breytilegt vegna
mismunandi vinnuþarfar og breyti-
leika í öðrum kostnaði.
Heimsmarkaðsverð á lambakjöti
Hæpið er að tala um heimsmark-
aðsverð á landbúnaðarvörum en
orðið er þó oft notað til að skilgreina
það markaðsverð sem gildir þegar
þjóðir með mikla framleiðslu um-
fram innanlandsþarfir afsetja hana í
miklu magni þar sem kaupáhugi er
fyrir hendi. Dæmi um slíkt er sala
Nýsjálendinga á lambakjöti en þeir
munu nú selja kjötið í heilum
skrokkum á 160 kr./kg á höfnum við
Norðursjóinn, (Bretland, Holland,
Þýskaland, Danmörk). Þetta er í
raun það verð sem í dag er hægt að
reikna með fyrir óskilgreint lamba-
kjöt í heilum skrokkum í frjálsri
milliríkj averslun.
Möguleikar á hœrra verði fyrir
íslenskt lambakjöt
Þrátt fyrir að íslenskt lambakjöt
hafi verið flutt út í nokkrum mæli á
hverju ári í nokkra áratugi hefur
hvergi tekist að skapa því markað
sem greiðir fyrir gæði íslenska kjöts-
ins nema í Færeyjum en þar er greitt
nálægt 60 kr. hærra verð á kg fyrir
íslenskt kjöt en nýsjálenskt.
Innflutningskvótar og
tollaívilnanir
í Svíþjóð höfum við umsamda
heimild til að flytja inn allt að 650
tonn af lambakjöti á tímabilinu frá 1.
janúar til 30. júní ár hvert án þess að
á kjötið leggist tollur.
178 FREYR - 5*94
Ari Teitsson.
Tollur á innflutt nýsjálenskt kjöt á
sama tíma er á bilinu 120-150 kr./kg
og gefur þetta okkur möguleika á að
ná þar betra verði en ella, en margt
fólk af arabiskum uppruna er í Sví-
þjóð og þar því áhugi á neyslu kinda-
kjöts.
Sambærilegir samningar eru í gildi
við Noreg um 600 tonna innflutning
en önnur staða er þar á mörkuðum.
Innflutningsheimildir með tollaí-
vilnunum til EB landa eru 600 tonn á
ári en þar er sá hængur á að aðeins
tvö sláturhús hafa viðurkenningu
EB og enn aðeins vegna heilla
skrokka.
Framlelðsla undlr sérstökum
gœðamerkjum
Vitað er að íslenskt lambakjöt er
meiri náttúruafurð (minna notað af
hjálparefnum við framleiðsluna) en
flest annað kjöt sem ekki er þó af
villtum dýrum.
Þetta gefur tvímælalaust mögu-
leika á sölu á hærra verði, einkum ef
hægt er að staðfesta hreinleikann
eftir viðurkenndum aðferðum. Það
merkasta sem unnist hefur á því
sviði er án efa sú verklýsing sem
Brynjólfur Sandholt yfirdýralæknir
og Erlendur Garðarsson hafa unnið
og er nú til staðfestingar hjá heil-
brigðisyfirvöldum í BNA. Sú stað-
festing gerir mögulegt að flytja til
BNA kjöt merkt: Án hormóna, án
lyfjaleifa, án illgresiseyðingarlyfja,
án skordýraeiturslyfja. Síðari tvær
fullyrðingarnar eiga keppinautar
okkar á þessum markaði erfitt með
að uppfylla.
Meginatriði nefndrar verklýsing-
ar eru eftirfarandi:
Hvert lamb sérmerkt.
Bóndi ábyrgist að ekkert af
nefndum efnum hafi verið notað
eða fundist í fóðri lambsins.
Hóp bóndans af sérmerktum
lömbum slátrað sér í sláturhúsi
með sérstöku vottorði frá bónda.
Kjöt bóndans síðan geymt að-
greintfrá öðru kjöti.
Allt kjötsemfer á markað merkt
viðkomandi bónda ásamt ná-
kvœmri merkingu um fjölda
stykkja og magn.
Þetta má í raun kalla vistvænt
kjöt. Skilgreining á vistvænu og líf-
rænu kjöti er skemmra á veg komið í
EB löndum en þar, eins og í BNA,
er vaxandi áhugi á hollustu matvæla
samfara vandamálum sem upp hafa
komið vegna aukaefna í kjöti.