Freyr - 01.08.1995, Qupperneq 24

Um styrki til landbúnaðar í
Danmörku
Jónas Jónsson, búnaðarmálastjóri
Óvíða á jarðarkringlunni er betra undir bú en í Danmörku. Loftslag er þar
milt en sumarhiti og úrkoma jafnframt nœg til þess að uppskera af öllum
jarðargróða, sem á annað borð er hœgt að rœkta á norðlœgum slóðum,
með því besta sem gerist.
Landið er auðunnið til hvers
konar ræktunar enda munu um 70-
80% af flatarmáli Danmerkur vera
ræktað búskaparland.
Við þetta bætist að danskir
bændur standa í fremstu röð að
kunnáttu og byggja á langri hefð við
framleiðslu, jafnt fyrir útflutning
sem fyrir innanlandsmarkað, vörur
sem hvarvetna hafa á sér hið besta
orð. Þá þykir danskur landbúnaður
búa yfir traustu og þróuðu sölukerfi,
þar sem samvinnufélög þeirra eru,
enda eru Danir þekktir fyrir að vera
góðir sölumenn.
Það er því alrangt, sem oft heyrist,
að danska þjóðin búi í landi án
sérstakra náttúruauðlinda, mesta
auðlind hennar er þetta óvenjugóða
landbúnaðarland.
Danir hafa sem kunnugt er verið í
Evrópubandalaginu í meira en
þrjátíu ár og undu sér þar framan af
ágæta vel því að til danskra bænda
streymdu þá fjármunir langt
umfram það sem á þá var lagt. Nú
er annað hljóð komið í strokkinn hjá
mörgum bóndanum enda stöðugt
meira að þeim þrengt með æ
flóknari reglugerðafargani.
Margir munu nú ætla að við
þessar aðstæður væri ekki verið að
greiða bændum framlög eða styrki
til framkvæmda eða framleiðslu.
Þeir bændur sem eiga áratuga ef
ekki aldagamla hefð sem fram-
leiðendur til útflutnings ættu
aldeilis að geta staðið á eigin fótum
í samkeppninni, án allra styrkja.
En þetta er þó ekki aldeilis raunin.
í bæklingi sem kom út á sl. ári, 70
bls. að stærð, gefinn út af leið-
Jónas Jónsson.
beiningaþjónustu dönsku bænda-
samtakanna og ber heitið „Tilskuds-
muligheder i landbruget" (Mögu-
leikar á framlögum til landbún-
aðar), eru leiðbeiningar um það á
hverju rnenn hafa rétt og hvernig
menn notfæra sér hann í þessum
efnum.
Megin flokkar styrkja sem þarna
eru upp taldir eru níu. Styrkir til
fjárfestingar og til bættrar fjárhags-
afkomu eru margháttaðir, þar á
meðal er sérstakur stuðningur við
fámenn og afskekkt byggðarlög.
Hér á eftir fer lauslegt yfirlit yfir
helstu styrkina. Upphæðir eru um-
reiknaðar í íslenskar krónur á
genginu 11,47 ísl. kr. fyrir hverja
danska.
Umhverfisvernd
* Framlög til umhverfisvernd-
ar eru af ýmsu tagi og geta menn
fengið ýmist 35% af kostnaði við
framkvæmdir til úrbóta í umhverfis-
málum ef þær eru fyrir einstök býli
en 40% af kostnaði ef fleiri býli
standa saman að framkvæmdum.
Undir þetta fellur til dæmis gerð
haugstæðu, tankar eða þrær fyrir
fljótandi búfjáráburð, þrær fyrir
frárennsli frá gripahúsum eða vot-
heygeymslum og dælubúnaður og
annar tæknibúnaður sem þessu er
tengdur. Skilyrði er að þessar
framkvæmdir séu gerðar til að
uppfylla kröfur sem yfirvöld um-
hverfismála gera.
Jarðrœkt
* Ræktunarframlög og framlög
bundin við fiatarniál lands.
Veitt eru árleg framlög til ræktunar
sem hér segir:
- Til kornræktar 25.188 kr./ha.
- Til ræktunar á repju eða sinnepi
til að framleiða jurtafeiti, 4.462
kr./ha.
- Til fræræktar til framleiðslu á
jurtafeiti, styrkur enn óákveðinn.
- Til ræktunar belgjurta til fræ-
framleiðslu 36.383 kr./ha.
- Til að leggja land í tröð (taka
akurlendi úr ræktun) 31.190
kr./ha á ári.
Sum af þessum framlögum eru
bundin nánari ákvæðum um stærð-
armörk. Þá eru einnig gerðar kröfur
um það hvernig með það land er
farið sem hætt er að rækta. Það má
t.d. ekki vera opið yfir veturinn,
heldur þarf að binda yfirborð þess
með gróðri.
336 FREYR - 8. '95