Freyr - 01.04.2005, Page 8

Fylgt úr
Búnaðarblaðið Freyr hefur
þjónað íslenskum bændum í
eina öld sem helsta fræðslu-
og fagtímarit stéttarinnar.
I tilefni aldarafmælisins á síð-
asta ári skipaði stjórn Bænda-
samtaka Islands nefnd þriggja
manna til að gera tillögu um
framtíð Freys. Það er einkum
þrennt sem knúði á um endur-
mat á stöðu blaðsins á þessum
tímamótum. Tölvutæknin hefur
opnað bændum sem öðrum
nýjar víddir við að nálgast hvers
kyns efni innanlands sem er-
lendis. Bændablaðið hefur nú
verið gefið út I áratug og hefur
skapað sér góðan sess, en
vissulega kemur það nokkuð
við útgáfu Freys. I þriðja lagi
hlaði
hefur bændum fækkað mikið
og þar með lesendum að því
efni sem Freyr hefur einkum
helgað sér.
I stuttu máli sagt var það nið-
urstaða nefndarinnar, sem
stjórn BÍ staðfesti, að full þörf
væri áfram fyrir faglegt land-
búnaðartímarit. Nefndin lagði
áherslu á, að Freyr yrði efldur
og útlit hans fært til nútíma-
legra horfs með því að breyta
stærðinni í A4-brot og prenta
ritið allt f fjórlit. Lögð verði
áhersla á fræðandi upplýsingar
og ýtarlegar greiningar á fs-
lenskum landbúnaði og jafn-
framt höfðað til þeirra fjöl-
mörgu aðila sem nú hasla sér
völl til sveita á nýjum og fjöl-
breyttum forsendum, hvort
heldur er til heils árs dvalar eða
árstímabundinnar.
Á þessum tímamótum lætur
Matthías Eggertsson af ritstjórn
Freys en við tekur ungur maður,
Tjörvi Bjarnason, sem unnið
hefur á útgáfusviði Bændasam-
takanna um nokkurt skeið og
er þegar fjölmörgum bændum
að góðu kunnur. Matthías hef-
ur nú stýrt Frey í aldarfjórðung
auk þess að sinna ýmsum öðr-
um verkefnum fyrir samtökin.
Flann hefur alla tíð lagt sál sína
í þetta starf, og óhætt er að
segja að Freyr hafi lengst af
blómstrað í hans tíð. Bænda-
samtökin munu enn um sinn
njóta starfskrafta Matthíasar,
ISigurgeir
Þorgeirsson,
framkvæmdastjóri BÍ.
en honum eru við þessi tíma-
mót færðar þakkir fyrir frábær
ritstjórnarstörf.
Freyr lítur nú dagsins Ijós í
nýjum búningi undir nýrri rit-
stjórn, fyrsta tölublað á nýrri
æviöld. Það er von Bændasam-
taka (slands, að ritið muni sinna
með sóma því hlutverki sem því
er ætlað, að efla faglega þekk-
ingu og félagslega samstöðu í
sveitunum. Ég óska Tjörva
Bjarnasyni velfarnaðar í starfi
sínu og lesendum til hamingju
með nýjan Frey á annarri öld.
MOLAR
Náðarhögg fyrir
loðdýrarækt í Svíþjóð
Sosíaldemokratar í Svíþjóð, sem sitja þar í
ríkisstjórn með stuðningi Vinstrisósialista og
Flokks græningja, hafa ákveðið að gera
auknar kröfur til aðbúnaðar loðdýra. Nýju
reglurnar eiga að taka gildi um áramótin
2006/2007.
Samkvæmt nýju reglunum eiga minkar
að hafa aðgang að vatni til að synda í í búr-
unum. Ljóst er að sænskir loðdýrabændur
geta ekki uppfyllt þessa kröfu.
Formaður sænsku bændasamtakanna,
LRF, Carolina Trapp, hefur mótmælt þessari
ákvörðun harðlega. (raun, segir hún, þýðir
þetta að loðdýrarækt leggst niður í Svíþjóð
og flyst til landa þar sem meðferð á loðdýr-
um er lakari en hjá okkur. Þá bendir hún á
að þessi ákvörðun byggi ekki á neinni vís-
indalegri rannsókn eða reynslu. (raun er hér
um að ræða dulbúið bann á loðdýrarækt,
segir hún.
( Svíþjóð eru um 2000 loðdýrabændur.
Sænskur loðdýrabóndi, Gösta Larsson, hef-
ur bent á að ríkisstjórnin vilji skipta út 2000
skattgreiðendum fyrir 2000 atvinnuleys-
ingja. Flann vísar einnig til þess að loðdýra-
rækt sé metin að verðleikum í Danmörku
þar sem framleidd eru 12 milljón loðskinn á
ári, sem sé þriðjungur af heimsframleiðsl-
unni. Þá segist hann hafa fengið Kanada-
mann ( heimsókn sem hafi boðið honum
gull og græna skóga ef hann vildi flytja til
Kanada og reka þar loðdýrabú.
(Nationen, Osló, 9. apríl 2005).
Þróun loðdýraræktar í
Danmörku
Nýlega voru birtar upplýsingar um þróun
loðdýraræktarinnar í Danmörku milli áranna
2004 og 2005. Þar kemur m.a. fram að
dönsk minkabú hafa stækkað mjög hratt og
framleiðslan aukist. Refaræktin dregst stöð-
ugt saman og blárefalæður eru nú orðnar
færri í Danmörku en á fslandi. Upplýsingarn-
ar byggja á tölum frá rúmlega 98% danskra
loðdýrabænda og meginniðurstöðurnar eru
eftirfarandi:
• Ásettum minkalæðum fjölgar milli ár-
anna 2004 og 2005 þrátt fyrir að minka-
búum fækki úr 1.875 niður í 1.786.
Meðalbúið er komið í 1.405 læður en
það er aukning upp á 107 læður frá fyrra
ári.
• Búum með undir 1.250 læðum hefur
fækkað mjög mikið á siðustu þremur ár-
um en á móti fjölgar búum sem eru
stærri en 1.250 læður. Mest fjölgun er í
búum með 3.000 læður og stærri.
• Fjölgun i scanbrown/glow, hvítum og
kross-litum heldur áfram á kostnað Scan-
black, Mahogany, Safír og Víolet. Svörtu
og brúnu litirnir eru % af dýrastofninum
í Danmörku.
• Eingöngu 4.500 refalæður eru eftir í
Danmörku. Þar af eru 1.000 blárefalæð-
ur, 2.860 silfurrefalæður, 336 shadow og
318 af öðrum litartegundum.
• Refabændum fækkar úr 57 árið 2004 í
42 í ár. Mest fækkun er á blárefalæðum
milli áranna 2004 og 2005 eða 217%.
• Fjöldi þeirra bænda sem búa með
Chinchilla fækkar en dýrafjöldinn heldur
sér milli áranna.
• Castor Rex kanínuræktin er að deyja út,
einungis 110 kanínur eftir í Danmörku en
árið 1999 voru þær 930. /EE
FREYR 04 2005